Vỡ bể chứa chất thải ở Điện Biên: Công ty nhiều lần ‘phớt lờ’ luật?

Theo dõi MTĐT trên

3 lần bị “tuýt còi”

Như Môi trường và Đô thị đã đưa tin, rạng sáng 15/1, bể chứa chất thải của Nhà máy chế biến tinh bột sắn thuộc Công ty cổ phần tinh bột Hồng Diệp – Điện Biên (bản Pá Hẹ, xã Hẹ Muông, huyện Điện Biên) bị vỡ làm hàng trăm m3 chất thải từ bể chứa chảy trực tiếp xuống dòng suối Nậm Núa gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Được biết, Công ty Cổ phần Tinh bột Hồng Diệp - Ðiện Biên được UBND tỉnh Điện Biên phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng nhà máy chế biến tinh bột sắn tại xã Hẹ Muông theo Quyết định số 189/QÐ-UBND ngày 15/3/2017.

Nhà máy này được coi thành quả cho sự nỗ lực của tỉnh Điện Biên trong việc triển khai và thực hiện các giải pháp thu hút đầu tư nói chung và thu hút đầu tư FDI nói riêng.

Việc xây dựng nhà máy sẽ giúp giải quyết đầu ra cho sản phẩm sắn của người dân địa phương, ổn định sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần cải thiện đời sống cho bà con nông dân trong vùng. Tuy nhiên, còn chưa kịp mang lại những kết quả như mong đợi thì đã gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Sự cố vỡ bể chứa nước thải gây ô nhiễm môi trường.

Trong quá trình hoạt động, công ty này đã nhiều lần bị yêu cầm tạm dừng các hoạt động do chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý và đánh giá tác động môi trường nhưng vẫn cố tình phớt lờ, làm trái quy định pháp luật.

Mặc dù tại quyết định của UBND tỉnh Điện Biên có nêu rõ một số điều kiện với nhà đầu tư như sau: Nhà đầu tư phải sử dụng quy trình công nghệ xử lý chất thải tiên tiến nhất và đảm bảo theo tiêu chuẩn Việt Nam, chỉ được triển khai dự án sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và các quy định về đất đai, xây dựng theo pháp luật hiện hành.

Nhưng sau khi được phê duyệt chủ trương đầu tư, Công ty Cổ phần Tinh bột Hồng Diệp - Ðiện Biên đã đăng ký kinh doanh và được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án, nhưng cho đến nay vẫn chưa thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án, quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500 và các thủ tục đất đai theo quy định.

Ngày 17/7/2017, Chi cục Bảo vệ môi trường (BVMT) thuộc Sở TN-MT tỉnh Điện Biên đã tiến hành kiểm tra đột xuất việc thực hiện thủ tục môi trường đối với dự án trên.

Tại buổi làm việc, Chi cục trưởng Chi cục BVMT đã đề nghị chủ tạm dừng ngay các hoạt động triển khai xây dựng; thực hiện đúng theo yêu cầu của UBND tỉnh tại quyết định trên. Và đại diện công ty đã cam kết sẽ khẩn trương thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án và hoàn thiện các thủ tục về quy hoạch, đất đai, xây dựng theo đúng quy định.

Tuy nhiên, đến ngày 23/10/2017, Công ty vẫn không thực hiện cam kết, Chi cục BVMT một lần nữa phối hợp với Chi cục Quản lý đất đai (Sở TN-MT) tiến hành kiểm tra tại Công ty, yêu cầu tạm dừng các hoạt động và lại được đại diện Công ty cam kết như lần kiểm tra trước đó.

Sau hai lần “hứa hẹn” trên, Công ty Cổ phần Tinh bột Hồng Diệp - Ðiện Biên vẫn tiếp tục phớt lờ mọi quy định, thậm chí đến nay đã xây dựng xong khoảng 95% khối lượng các hạng mục nhà máy và vận hành thử nghiệm từ ngày 1/1/2018.

Hoạt động xả thải của nhà máy không qua hệ thống xử lý mà đổ trực tiếp ra suối.

Sau khi nhận được phản ánh từ người dân, ngay trong ngày 11/1, Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Điện Biên), Chi cục BVMT, Phòng TN-MT  huyện Ðiện Biên cùng UBND xã Hẹ Muông tiến hành kiểm tra đột xuất.

Tại đây, đoàn công tác phát hiện Công ty chưa hoàn thiện hệ thống xử lý chất thải, mà dồn ra 2 ao chứa rồi xả trực tiếp ra suối Nậm Núa, làm nước suối đổi màu, ô nhiễm nguồn nước.

Ngay tại buổi kiểm tra, đoàn công tác đã đình chỉ tạm thời hoạt động của nhà máy, yêu cầu dừng ngay việc xả thải trực tiếp ra môi trường và được Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty - ông Ðỗ Dũng nhất trí, cam kết thực hiện.

…Vẫn liên tục sai phạm

Đêm 14, rạng sáng ngày 15/1 bể chứa chất thải của nhà máy này bất ngờ bị vỡ. Sự cố đã làm hàng trăm m3 chất thải này thải trực tiếp xuống suối đã làm dòng nước suối trở nên đục ngàu, bã bọt kết váng nổi suốt chiều dài hai bên bờ suối. Nước ô nhiễm cũng khiến các loại thủy sinh lớn nhỏ, cá suối sinh sống trong dòng nước đã bị chết nổi trắng, dạt sang hai bên bờ suối.

Theo người dân, không phải khi bể chứa nước thải bị vỡ dòng suối mới bị ô nhiễm, chỉ là dòng nước vốn ô nhiễm lại càng trở nên trầm trọng hơn. Kể từ khi nhà máy này đi vào hoạt động đã gây ô nhiễm.

Anh Lò Văn Kiểu, người dân bản Ten Núa, xã Núa Ngam cho biết: “Ở đây cách khu vực của nhà máy chế biến tinh bột sắn tầm 6km, nhưng kể từ khi nhà máy chế biến sắn đi vào hoạt động, tình trạng nước suối bị đục và cá chết rải rác đã xảy ra, nhầy nhớt bám vào các khe đá khiến cho rêu cũng chẳng mọc được nữa. Đến hôm nay, nước suối đục ngầu, chảy đến đoạn suối nào đều khiến cá đoạn đó chết toàn bộ”.

Cá chết hàng loạt, màu nước đổi màu bất thường do ô nhiễm đã khiến người dân trên địa bàn vô cùng lo lắng. Bởi đây là nguồn nước phục vụ tưới tiêu cho hầu hết ruộng đồng, nuôi trồng thủy sản, thậm chí phục vụ cả nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Sau khi sự cố xảy ra, lực lượng chức năng đã tiến hành công tác kiểm tra quy trình xử lý nước thải của Nhà máy chế biến tinh bột sắn - Công ty cổ phần tinh bột Hồng Diệp.

Các hộ chăn nuôi thủy sản phải di dời lồng cá do nguồn nước bị ô nhiễm.

Qua kiểm tra, bước đầu cơ quan chức năng cho biết, sai phạm của công ty này là đã không thực hiện đúng quy trình khi tự ý đào những hố chứa giáp suối Nậm Núa, hoạt động xả thải không qua hệ thống xử lý và các hệ thống bể chứa lắng, lọc mà thải trực tiếp ra môi trường; công ty hoạt động vào ban đêm và chất thải vượt quá giới hạn nên đã gây vỡ bờ bể chứa đào thủ công.

Sau sự cố, ông Bùi Hải Bình - Phó Chủ tịch UBND huyện Điện Biên khẳng định, sẽ kiên quyết yêu cầu nhà máy dừng hoạt động để hoàn thiện các thủ tục pháp lý theo đúng quy định của pháp luật, cụ thể là hoàn thiện dự án, thủ tục đất đai, cam kết bảo vệ môi trường trước khi đi vào hoạt động.

Lãnh đạo huyện Điện Biên cũng cho biết, sẽ tiếp tục chỉ đạo các phòng, ban, cơ quan chuyên môn tích cực phối hợp cùng các đơn vị liên quan và các xã trong vùng ảnh hưởng giám sát chặt chẽ hoạt động của công ty này.

P.V(Tổng hợp theo báo TNMT, báo Điện Biên, TTXVN)