91,6% khu công nghiệp có công trình xử lý nước thải tập trung đạt chuẩn
Lộ trình đặt ra đối với khu công nghiệp có công trình xử lý nước thải tập trung là khả thi đến năm 2025, song sẽ gặp thách thức rất lớn để có thể đạt 100% vào năm 2030.
Trong Báo cáo Đánh giá tình hình thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững năm 2023 (Báo cáo SDGs năm 2023), Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết tính đến 2023, 91,6% khu công nghiệp đang hoạt động có công trình xử lý nước thải tập trung đi vào hoạt động đạt tiêu chuẩn môi trường, tăng nhẹ so với năm 2022 (91%).
Lộ trình đặt ra đối với khu công nghiệp có công trình xử lý nước thải tập trung là khả thi đến năm 2025, song sẽ gặp thách thức rất lớn để có thể đạt 100% vào năm 2030.
Theo số liệu của Bộ Tài nguyên và Môi trường tính đến ngày 20/02/2024, cả nước đã có 418 khu công nghiệp đã thành lập, với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 129,9 nghìn ha.
Tổng diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 89,2 nghìn ha. Trong số các khu công nghiệp đã được thành lập, có 298 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động và 120 khu công nghiệp đang trong quá trình xây dựng.
Tổng công suất xử lý của các hệ thống xử lý nước thải tập trung là 1.218.000 m3/ngày đêm, tổng lượng nước thải thực tế của các khu công nghiệp là 812.000 m3/ngày đêm, hiệu suất sử dụng của các hệ thống xử lý nước thải tập trung trên toàn quốc là 66,67%.
Các khu công nghiệp tại khu vực Đông Nam Bộ có tỷ lệ phát sinh nước thải cao nhất nước (chiếm 50%). Tỷ lệ nước thải được thu gom, xử lý tại hệ thống xử lý nước thải tại khu vực này cũng tập trung cao nhất nước (chiếm khoảng 90%).
Số khu công nghiệp đã đi vào hoạt động chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung là 29 khu công nghiệp, tập trung tại các tỉnh Hòa Bình, Lào Cai, Phú Thọ, Hưng Yên, Ninh Bình, Ninh Bình, Thái Bình, Thanh Hóa, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Lâm Đồng, Bình Phước, Bạc Liêu, Cần Thơ, Đồng Tháp.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, nguyên nhân các khu công nghiệp chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung là do tỷ lệ lấp đầy thấp, chưa giải phóng được mặt bằng phần diện tích quy hoạch xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung hoặc chưa có nguồn vốn để đầu tư.
Hơn nữa, đây lại là những địa phương khó khăn về thu hút đầu tư và nguồn vốn ngân sách nên hiện tại, nước thải của các cơ sở sản xuất hoạt động trong các khu công nghiệp này do tự các cơ sở đầu tư hệ thống xử lý, và yêu cầu phải xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia trước khi xả thải ra môi trường.
Cũng theo số liệu của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tổng số cơ sở thứ cấp đang hoạt động trong các khu công nghiệp khoảng là 12.214 cơ sở. Hàng năm phát sinh 4.215.000 tấn chất thải rắn. Trong đó các khu công nghiệp tại vùng Đông Nam Bộ phát sinh nhiều nhất, chiếm khoảng 61,02 %; các khu công nghiệp tại miền Trung phát sinh ít nhất chiếm khoảng 2,8 %.
Chất thải nguy hại phát sinh từ các khu công nghiệp hàng năm khoảng 550.000 tấn. Các khu công nghiệp tại trung du miền núi phía Bắc phát sinh nhiều nhất, chiếm 45%; các khu công nghiệp tại miền Trung phát sinh ít nhất, khoảng 0,65%.
Theo số liệu thống kê cập nhật đến tháng 3/2021, trong số 263 khu công nghiệp đang hoạt động ngoài khu kinh tế, có 239 khu công nghiệp có hệ thống quan trắc nước thải tự động (chiếm tỷ lệ 90%), có 74 khu công nghiệp đã có công trình phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường, hồ sự cố theo quy định (chiếm tỷ lệ 28,1%), các khu công nghiệp khác đang tiếp tục hoàn thiện.
Các địa phương như Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, Long An, Bắc Ninh đạt 100% khu công nghiệp có lắp đặt thiết bị quan trắc tự động.
Đối với việc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường của các chủ đầu tư dự án tại khu kinh tế, khu công nghiệp, từ năm 2017 đến hết năm 2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phê duyệt 214 báo cáo đánh giá tác động môi trường, phê duyệt 57 giấy phép xả nước thải vào nguồn nước, cấp 168 giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường.