Cần làm rõ việc thu hồi đất ngoài ranh dự án cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây

Ngày 21/3, ông Lê Văn Tưởng - Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ đã ký hàng loạt thông báo cưỡng chế các thửa đất của các thành viên trong gia đình ông Hồ Thành Hải, thu hồi hàng ngàn m2 đất để thực hiện dự án đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. 

Điều đáng nói, trong số diện tích đất mà UBND huyện chuẩn bị cưỡng chế thu hồi đất nhằm phục vụ dự án đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây thì hầu hết đều nằm ngoài ranh của dự án này. Thậm chí theo quy hoạch sử dụng đất của tỉnh Đồng Nai thì phần lớn được quy hoạch khu vực nông nghiệp khuyến khích chăn nuôi, khu công nghiệp… 

Cụ thể, ngoài diện tích đất nằm trong ranh dự án, ước tính có khoảng hơn 6.300 m2 đất nằm ngoài ranh quy hoạch thực hiện dự án của gia đình ông Hồ Thanh Hải ở các thửa 15, 16, 17, 18, 19, 20 thuộc tờ bản đồ số 21, xã Sông Nhạn (huyện Cẩm Mỹ) bị thu hồi có dấu hiệu trái quy định pháp luật.

Sở dĩ phải nói như vậy vì, theo các thông báo về việc tiến hành cưỡng chế thu hồi nhiều thửa đất của gia đình ông Hồ Thanh Hải, UBND huyện Cẩm Mỹ nêu rõ “cưỡng chế thu hồi để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đọan qua địa bàn xã Sông Nhạn, huyện Cẩm Mỹ”. Thế nhưng phần lớn diện tích đất được đề cập trong thông báo cưỡng chế đều nằm ngoài ranh quy hoạch thực hiện dự án này.

Đơn cử, ở thửa số 15 của gia đình ông Hồ Thanh Hải mà UBND huyện Cẩm Mỹ dự kiến tiến hành cưỡng chế trong ngày 25/3 tới. Năm 2016, theo công bố ranh quy hoạch của dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây thì thửa đất 15 bị ảnh hưởng 3.598,6m2. Thế nhưng đến 10/2019, diện tích thu hồi ở thửa đất này lại tăng thêm 4.300,2m2 dù quy hoạch chi tiết của dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định 140/QĐ-TTg ngày 21/1/2010 vẫn không thay đổi.

Còn ở thửa 20, diện tích 257,6m2 đất bị thu hồi đều nằm ngoài ranh quy hoạch dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. Và mục đích thu hồi diện tích đất ở thửa này cũng không phải để thực hiện dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây như thông báo về việc cưỡng chế của UBND huyện Cẩm Mỹ mà thực chất là để làm cầu vượt dân sinh bắt qua cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.

Một điều rất bất thường nữa là: Phần diện tích được cho là thu hồi ngoài ranh quy hoạch, trên thực tế để làm đường gom dân sinh, cầu vượt bắt qua cao tốc. Điều này thể hiện rõ tại các bản đồ kỹ thuật mà huyện Cẩm Mỹ Phục vụ cho công tác thu hồi đất. Thế nhưng, khi thu hồi đất UBND huyện Cẩm Mỹ lại dấu nhẹm chuyện thu hồi đất làm đường gom, cầu vượt mà chỉ lý giải chung chung là thu hồi đất do chênh lệch diện tích từ 6 làn xe so với 4 làn xe! Gia đình ông Hải cho biết, mặc dù liên tục khiếu nại về vấn đề này nhưng đến nay UBND huyện Cẩm Mỹ luôn né tránh không giải thích thỏa đáng? 

Ngoài dấu hiệu sai phạm trong việc lợi dụng dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây để thu hồi hàng ngàn m2 đất nằm ngoài ranh quy hoạch thực hiện dự án. UBND huyện Cẩm Mỹ còn có dấu hiệu cố tình vi phạm về thời hạn thu hồi đất, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi chính đáng của người dân.

Theo quy định, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành thông báo thu hồi đất ngày 15/10/2019 thì ít nhất sau 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp mới ra quyết định thu hồi. Đằng này, chỉ mới hơn 60 ngày, ngày 25/12/2019 UBND huyện Cẩm Mỹ đã vội vả ra quyết định thu hồi đất trước thời hạn hàng loạt thửa của gia đình ông Hồ Thanh Hải.

Liên quan đến việc ban hành quyết định thu hồi đất vi phạm thời hạn quy định của pháp luật, UBND huyện Cẩm Mỹ cho rằng đây là dự án quan trọng cần giải phóng mặt bằng sớm. Ngoài ra, phía người dân tại cuộc họp cũng không có ý kiến gì. Tuy nhiên đó chỉ là lý giải của lãnh đạo UBND huyện Cẩm Mỹ, còn trên thực tế thì quyết định ban hành bất chấp pháp luật này lộ rõ sự toan tính. Đó là, bởi chính sách giá đất của UBND huyện Cấm Mỹ năm 2020 cao hơn gấp đôi chính sách giá đất năm 2019. 

Vì vậy, nếu UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định thu hồi đất theo đúng thời hạn luật định thì ít nhất phải đến 15/1/2020 quyết định mới được ban hành. Theo đó, người dân bị thu hồi đất sẽ được bồi thường, hỗ trợ theo khung giá mới, cao gần gấp đôi so với giá cũ. 

Và có lẽ đó là lý do UBND huyện Cẩm Mỹ bất chấp quy định pháp luật ban hành quyết định thu hồi đất vượt thời gian nhằm giảm chi phí bồi thường, cắt giảm các hỗ trợ cho người dân.

“Chúng tôi cho rằng việc cưỡng chế thu hồi đất của gia đình Ông Hải khi chưa làm rõ sự đúng đắn của các quyết định thu hồi đất sẽ gây ra hệ lụy vô cùng to lớn. Nếu sau khi cưỡng chế, mà các cơ quan bảo vệ pháp luật cho rằng quyết định thu hồi, bồi thường đất của Gia đình ông Hải là sai trái thì việc xem xét trách nhiệm đối với người ra quyết định cưỡng chế là không thể tránh khỏi nhưng thiệt hại do việc cưỡng chế sai là vô cùng to lớn, khó có thể khắc phục được. Bởi lẽ đó, chúng tôi cho rằng các cấp chính quyền ở Đồng Nai cần hoãn quyết định cưỡng chế thu hồi đất ngay lập tức, đồng thời khẩn trương và thận trọng xem xét lại toạn bộ tính pháp lý của quá trình thu hồi đất này ngay khi quá muộn” Luật sư Trần Văn Tiến, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh nhận định