Chữa bệnh từ xa thông qua phần mềm ‘Bác sĩ cho mọi nhà’

Theo dõi MTĐT trên

Phần mềm giúp kết nối người dân trong khu vực với với cán bộ y tế tại trạm y tế xã khi họ có nhu cầu được khám bệnh, và kết nối cán bộ trạm y tế xã với các bác sĩ tuyến trên khi cần được hỗ trợ về chuyên môn.

Người dân có thể tải ứng dụng “Bác sĩ cho mọi nhà” trên điện thoại hoặc sử dụng trực tiếp trên website. Ứng dụng cho phép người dân thực hiện gửi yêu cầu khám chữa bệnh tới Trạm y tế xã. Cán bộ y tế tại Trạm y tế xã thực hiện khám và tư vấn sức khỏe cho người dân, đồng thời có thể tạo cuộc gọi đến một hoặc nhiều cán bộ y tế tuyến trên để lấy ý kiến góp ý hỗ trợ cho việc khám chữa bệnh. Cán bộ y tế tuyến trên có thể thực hiện tư vấn và đưa ra góp ý cho các cán bộ y tế tuyến dưới thông qua việc kết nối cuộc gọi tư vấn chăm sóc sức khỏe từ xa.

Với mong muốn theo dõi mức độ hiệu quả của ứng dụng, UNDP và Cục Công nghệ thông tin quyết định triển khai thí điểm phần mềm tại một số tỉnh khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, với nhiều nhóm dân tộc thiểu số và người khuyết tật. Theo đó, họ đã lựa chọn ba tỉnh đáp ứng được những tiêu chí này, gồm Hà Giang, Bắc Kạn và Lạng Sơn - các tỉnh thuộc vùng miền núi phía Bắc đặc biệt khó khăn về mọi mặt: điều kiện địa lý, giao thông, trình độ dân trí, kinh tế… Hầu hết dân số của ba tỉnh là người dân tộc thiểu số (chiếm trên 80%). Địa hình của cả ba tỉnh chủ yếu là đồi núi nên điều kiện giao thông vô cùng khó khăn, nhất là vào mùa mưa, lũ, dẫn đến khó tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu. 

Giai đoạn 1 từ tháng 12/2020 đến tháng 4/2021, các chuyên gia đã thí điểm ứng dụng tại ba huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang), Cao Lộc (Lạng Sơn) và Ba Bể (Bắc Kạn); giai đoạn 2 từ tháng 12/2021 đến tháng 6/2022, dự án đã tập huấn được cho 100% trạm y tế, bệnh viện huyện và 89,5% các trung tâm y tế xã. Tổng số lượt cài đặt ứng dụng là 1.012 lượt với hơn 2.000 cuộc gọi phát sinh trên hệ thống - chủ yếu là hỗ trợ chuyên môn giữa các tuyến. 

Sự ra đời của ứng dụng giúp liên kết các trung tâm y tế cơ sở với các bệnh viện tuyến trên. Các bác sĩ không chỉ tuyến huyện, tuyến tỉnh mà thậm chí cả tuyến trung ương có thể cùng hội chẩn, tư vấn khám, chữa bệnh, chẩn đoán hình ảnh, thậm chí là tư vấn phẫu thuật từ xa các ca mổ cấp cứu, các phương pháp điều trị cho ca bệnh cụ thể với các cơ sở y tế thông qua cuộc gọi đa điểm trong ứng dụng.

Tuy vậy, theo ông Nguyễn Trường Nam - Phó Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin, Bộ Y tế, “việc triển khai ứng dụng cho đến hiện tại vẫn còn rất nhiều khó khăn, bản thân phần mềm cũng cần phải nâng cấp thêm nữa”. Trên thực tế, ứng dụng “Bác sĩ cho mọi nhà” không phải là một ứng dụng phức tạp với nhiều tính năng đa dạng, nhưng với những người dân ít tiếp xúc với các thiết bị công nghệ cao, đây vẫn là một thứ đắt tiền và ‘khó xài’.

Tại ba tỉnh thí điểm, tỷ lệ hộ gia đình nghèo vẫn chiếm tỷ lệ cao nên không có khả năng tự trang bị các thiết bị công nghệ. Vì địa hình vùng núi nên hạ tầng công nghệ thông tin, đường truyền cũng còn rất hạn chế. Mỗi địa phương lại có những đặc điểm riêng về địa lý, con người, cơ sở vật chất, trang thiết bị, nguồn lực khác nhau, dẫn đến có rất nhiều khó khăn đặc thù nảy sinh. Chẳng hạn, các dân tộc thiểu số ở ba tỉnh sử dụng nhiều ngôn ngữ khác nhau, vì vậy dự án cần bổ sung hướng dẫn sử dụng bằng ngôn ngữ phù hợp với dân tộc đó.

Bên cạnh đó, hiện Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể về thanh toán chi phí, thanh toán bảo hiểm y tế khám chữa bệnh từ xa; quy trình, quy chế hoạt động tư vấn khám chữa bệnh từ xa bằng ứng dụng “Bác sĩ cho mọi nhà”; danh mục bệnh được phép khám chữa bệnh từ xa - dẫn đến cán bộ y tế phải loay hoay về giấy tờ, thủ tục.

Những khó khăn trên vẫn chưa phải là trở ngại lớn nhất. Đối với các chuyên gia, nhân viên y tế, trở ngại lớn nhất là việc phải thay đổi hành vi của người dân từ khám trực tiếp thành khám chữa bệnh từ xa. Đó là khó khăn không thể giải quyết chỉ trong ‘ngày một ngày hai’.

Lâm Hà (T/h)