Đà Nẵng: Hàng ngàn công nhân giảm giờ làm hoặc luân phiên nghỉ
Cuối năm là thời điểm các doanh nghiệp tăng tốc hoàn thành các đơn hàng và lên kế hoạch cho giai đoạn sau Tết. Tuy nhiên, thời điểm này, không ít doanh nghiệp tại các KCN Đà Nẵng rơi vào tình trạng đứt gãy đơn hàng, khiến người lao động lao đao.
*Thiếu đơn hàng, công nhân giảm giờ làm và mất việc
Theo Ban quản lý Khu công nghệ cao và Các khu công nghiệp Đà Nẵng, tính đến ngày 31/9/2022, toàn TP Đà Nẵng có 513 doanh nghiệp với 67.602 người hoạt động tại các Khu công nghiệp ở Đà Nẵng.
Báo cáo nhanh số liệu lao động việc làm tháng 11/2022 và dự kiến đến Tết Nguyên đán 2023 cho thấy, có 20 doanh nghiệp với hàng ngàn công nhân đang làm việc tại 3 Khu công nghiệp ở An Hải Bắc, Thọ Quang (Q.Sơn Trà) và Hòa Khánh Bắc (quận Liên Chiểu) gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, nhất là việc đứt gãy đơn hàng, kéo theo việc phải cắt giảm giờ làm, giảm lương, thậm chí phải nghỉ việc.
Khó nhất trong số các doanh nghiệp này là ở lĩnh vực dệt may, có tới 9 đơn vị chịu ảnh hưởng trực tiếp. Cụ thể, Công ty TNHH May mặc Whitex Việt Nam có trụ sở tại Khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng (Q.Liên Chiểu), do không có đơn hàng nên 500 công nhân tại đây luân phiên nghỉ và lao động nghỉ chỉ nhận được 70% lương. Để đảm bảo quyền lợi cho người lao động, công ty đóng đầy đủ BHXH, thời gian nghỉ dự kiến đến hết tháng 1/2023.
Cùng cảnh ngộ tương tự, tại Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Hữu nghị Đà Nẵng đóng tại Khu công nghiệp Đà Nẵng (Q.Sơn Trà), do đơn hàng cắt giảm so với đầu năm nên 1.800 công nhân giảm 1 giờ làm việc/ngày. Sang tháng 12/2022, dự kiến nghỉ thêm ngày thứ 7 và khả năng nghỉ Tết dương lịch và âm lịch nhiều ngày.
Chi nhánh Công ty SCAVI Huế tại Đà Nẵng có trụ sở tại P.An Hải Bắc chuyên sản xuất trang phục, do thiếu đơn hàng nên 700 công nhân công ty chấp nhận giảm giờ làm, không tăng ca. Trong số này có 50 lao động nghỉ chờ việc, nhận 70% lương.
Tại Chi nhánh Công ty cổ phần Long Khải ở Khu công nghiệp Đà Nẵng, có 200 lao động giảm giờ làm việc 16 giờ/ tuần. Nguyên nhân việc cắt giảm là do hết đơn hàng, tuy nhiên công ty đã thỏa thuận 3 bên với người lao động và công đoàn cơ sở việc nghỉ luân phiên không lương trong thời gian không có đơn hàng. Thực tế là trong 3 tháng (8 đến 10), công ty có giảm giờ làm. Hiện nay, Công ty đã nhận được đơn và đang tuyển thêm lao động để chạy đơn hàng mới.
Ngoài dệt may, lĩnh vực chế biến thủy sản xuất khẩu cũng bị thiệt hại nặng do đặc thù ngành là thiếu nguyên liệu sản xuất. Tại Công ty TNHH Bắc Đẩu ở Khu công nghiệp dịch vụ thủy sản Thọ Quang (Sơn Trà), công nhân tại đây bị cắt giảm 24 giờ/tuần, có 110 công nhân nghỉ chờ việc, nhận 70% lương. Do không có nguyên liệu nên số công nhân làm việc cầm chừng 3 ngày/tuần.
Tương tự, Công ty TNHH chế biến thủy sản Sơn Trà có 71 công nhân nghỉ chờ việc không lương. Công nhân Công ty Cổ phần Thủy sản Đà Nẵng giảm 30 giờ/ tuần. Người lao động tại Công ty TNHH Hải Thanh bị giảm 12 giờ/ tuần, dự kiến đến cuối năm 2022, giảm khoảng 8 giờ/tuần…
Ở lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử, máy móc và đồ gỗ xuất khẩu, do tác động bởi dịch bệnh, chiến tranh, thiên tai… làm đứt gãy đơn hàng nên hoạt động sản xuất nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Ông Phan Văn Chính, đại diện pháp luật Công ty Cổ Phần sản Xuất Và Thương Mại Trường Hải tại Khu công nghiệp Hòa Khánh cho biết, do thiếu đơn hàng nên công ty cắt giảm hơn 1 nửa số công nhân sản xuất gỗ xuất khẩu sang các nước châu Âu. Từ tháng 10/2022 đã có 30 lao động tự làm đơn nghỉ việc và có 5 công nhân nghỉ chờ việc không lương. Hiện công ty còn hơn 30 lao động làm việc bình thường.
Tại Công ty TNHH Lâm Sản Việt Lang chuyên sản xuất đồ gỗ xây dựng ở Cụm công nghiệp Thanh Vinh (Q.Liên Chiểu), có 100 lao động giảm giờ làm và không làm việc thứ 7.
Công ty TNHH Khoa Học Kỹ Thuật Tường Hựu nằm ở Khu công nghiệp Hòa Khánh chuyên sản xuất linh kiện điện tử có tới 240 lao động giảm giờ làm. Cụ thể, từ tháng 6/2022 đến tháng 11/2022, đơn hàng công ty giảm 50%, số lao động giảm 23% so với đầu năm. Do ít việc làm, không sắp xếp tăng ca nên công nhân nghỉ việc. Công ty thương lượng với người lao động sắp xếp nghỉ phép năm khi không có việc. Tới tháng 10/2022 thì hết phép năm nên công ty cho người lao động nghỉ và chi trả lương vùng.
*Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động
Trước thực trạng khó khăn của doanh nghiệp và công nhân lao động ở các khu công nghiệp những tháng cuối năm, chính quyền thành phố Đà Nẵng đã có những động thái tích cực vào cuộc giải quyết.
Theo ông Trần Quốc Cường, Chánh văn phòng Ban quản lý khu Công nghệ cao và các Khu công nghiệp Đà Nẵng, qua nắm tình hình tại các doanh nghiệp, chủ yếu là trong tháng 10/2022, một số doanh nghiệp dệt may, túi sách, thuỷ sản gặp khó khăn do nguyên vật liệu và khách hàng chủ yếu từ nước ngoài.
Một số quốc gia tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, doanh nghiệp không nhập được nguyên vật liệu, không có đơn hàng nên không tổ chức làm tăng ca, một số doanh nghiệp có cắt giảm lao động, cho người lao động nghỉ phép năm, hoặc người lao động tự nghỉ việc…
Có doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi bão số 4 (Naru) phải ngừng sản xuất để khắc phục hậu quả. Một số doanh nghiệp đặc thù ngành thuỷ sản theo mùa nên phụ thuộc rất nhiều vào nguyên liệu và đơn hàng nên mùa này ít nguyên liệu, có giảm giờ làm.
Đến nay, cơ bản các doanh nghiệp gặp khó khăn đã trở lại hoạt động bình thường, nhận được đơn hàng mới và người lao động đi làm đủ giờ, đủ công không còn cắt giảm giờ làm. Tuy nhiên, vẫn còn một vài doanh nghiệp sản xuất cầm chừng, người lao động làm việc luân phiên, doanh nghiệp đóng các chế độ bảo hiểm đầy đủ theo quy định để duy trì lao động chờ đơn hàng mới.
Nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đang gặp khó, Ban quản lý sẽ hỗ trợ, hướng dẫn, xử lý nhanh các thủ tục hành chính; giải quyết các vướng mắc, kiến nghị của doanh nghiệp kịp thời. Đối với trường hợp lao động bị mất việc theo quy định tại Điều 42 và 43 Bộ luật Lao động thì Ban Quản lý phối hợp với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội kịp thời hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện các chế độ cho người lao động theo quy định pháp luật.
Trong thời gian tới, Ban Quản lý dự kiến phối hợp với Công đoàn Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp cùng các ngành thăm hỏi, động viên, chăm lo đời sống cho công nhân lao động trong dịp cuối năm, nhất là lao động có hoàn cảnh khó khăn, xa nhà. Ban sẽ phối hợp tổ chức phiên chợ công nhân, trao phiếu mua hàng, tổ chức các chuyến xe đưa đoàn viên, người lao động về quê đón Tết.
