BIDV - Chi nhánh Quang Trung “chây ì” trong bảo lãnh cấp tín dụng?

Theo dõi MTĐT trên

(Bài 3): Thời gian gần đây Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã đăng 2 bài báo liên quan đến việc vi phạm hợp đồng của Công ty Long Giang trong dự án Quang Minh (Nha Trang), đồng thời chủ đầu tư tố cáo Ngân hàng BIDV Quang Trung đã cam kết bảo lãnh tín dụng cho hợp đồng này nhưng khi xảy ra sự cố lại không thực hiện trách nhiệm bảo lãnh theo quy định.
Mạnh Tùng

Sai phạm của đơn vị thi công Long Giang

Ngân hàng TMCP Đầu tư & Phát triển Việt Nam (BIDV) - Chi nhánh Quang Trung, TP.Hà Nội là tổ chức ký, phát hành chứng thư Bảo lãnh số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2018 để bảo lãnh nghĩa vụ thực hiện Hợp đồng cho Công ty CP xây dựng nền móng Long Giang (gọi tắt là Công ty Long Giang) theo các điều khoản, điều kiện của Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K _HOMES_LGF ký ngày 27/02/2018 giữa Công ty K-Homes và Công ty Long Giang với số tiền bảo lãnh tối đa là 4.500.000.000 đồng (nội dung chi tiết được thể hiện tại Thư bảo lãnh số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2018).

Trong quá trình thực hiện Hợp đồng, Công ty Long Giang đã vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ quy định tại Hợp đồng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 và vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về quản lý dự án đầu tư xây dựng. Cụ thể: Nhà thầu không đủ điều kiện năng lực thi công hoạt động xây dựng, không có chứng chỉ năng lực thi công phần thân công trình cấp I; tự ý thi công công trình khi chưa được sự đồng ý của Chủ đầu tư; thi công không đúng thiết kế, không đảm bảo chất lượng, kỹ thuật; không hợp tác phối hợp với chủ đầu tư để sửa chữa khắc phục hậu quả; tự ý dừng thi công quá thời hạn 30 ngày mà không được sự đồng ý của chủ đầu tư…. Những vi phạm của Nhà thầu về chất lượng thi công công trình đã được Cục giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng của Bộ xây dựng kiểm tra và liệt kê theo Thông báo số 1363/GĐ-GDD3 ngày 14/11/2018.

Ngay sau khi Công ty Long Giang có những vi phạm đã nêu ở trên, Công ty K-Homes đã nhiều lần tiến hành các cuộc họp với Nhà thầu để nêu lên những sai phạm và các biện pháp khắc phục, xử lý nhằm đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình xây dựng. Tuy nhiên cho đến nay, Công ty Long Giang vẫn cố tình không hợp tác dẫn đến việc thi công bị chậm tiến độ, chất lượng thi công không đạt tiêu chuẩn, gây thiệt hại về uy tín cho chủ đầu tư và đối tác cũng như với các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng. Căn cứ theo khoản 16.1 Điều 16 của Hợp đồng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018, Công ty K-Homes đã có thông báo số 14.01/2019/CV-K_HOMES ngày 14/01/2019 về việc chấm dứt thực hiện Hợp đồng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 với Công ty Long Giang và áp dụng biện pháp xử lý phạt vi phạm Hợp đồng đối với nhà thầu theo quy định tại khoản 19.2 Điều 19 của Hợp đồng nêu trên. Cụ thể, Công ty K-Homes đã thông báo cho Công ty Long Giang phải thực hiện nghĩa vụ chịu phạt vi phạm Hợp đồng với số tiền tương đương với 12% giá trị của Hợp đồng là 10.800.000.000 đồng nhưng Công ty Long Giang không thực hiện theo đúng thông báo của Công ty K-Homes.
Thể theo các điều khoản, điều kiện của chứng thư Bảo lãnh thực hiện hợp đồng số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2018, Công ty K-Homes đã gửi đến BIDV- Chi nhánh Quang Trung công văn số 25.01/2019/CV_K-HOMES ngày 24/01/2019 yêu cầu cầu BIDV-Chi nhánh Quang Trung thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh và thanh toán cho K- Homes số tiền 4.500.000.000 đồng (kèm theo chứng thư bảo lãnh bản gốc số 141/BIDV.QT-KHDN1 phát hành ngày 29/3/2018 của BIDV- Chi nhánh Quang Trung).

Trụ sở BIDV Chi nhánh Quang Trung, Hà Nội. Nguồn: Internet

Nội dung thư bảo lãnh của BIDV Chi nhánh Quang Trung (Hà Nội)

Khoản 2 và khoản 4 Điều 21 Thông tư số 07/2015/TT-NHNN ngày 25 tháng 06 năm 2015 quy định về thời hạn giải quyết thực hiện bảo lãnh như sau:
“2. Thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh:
a) Trường hợp bảo lãnh ngân hàng (trừ trường hợp bảo lãnh đối ứng, xác nhận bảo lãnh):
Chậm nhất sau 5 ngày làm việc kể từ ngày bên bảo lãnh nhận được văn bản yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh hợp lệ theo quy định tại khoản 1 Điều này, bên bảo lãnh có trách nhiệm thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ bảo lãnh đã cam kết đối với bên nhận bảo lãnh, đồng thời hạch toán ghi nợ vào tài khoản cho vay bắt buộc số tiền đã trả thay cho bên được bảo lãnh và thông báo cho bên được bảo lãnh biết. Bên được bảo lãnh có nghĩa vụ hoàn trả đầy đủ số tiền bên bảo lãnh đã trả thay và số tiền lãi theo quy định tại khoản 3 Điều này”
“….4. Trường hợp từ chối thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, chậm nhất sau 5 ngày làm việc kể từ khi nhận được yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, bên từ chối phải trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do từ chối”
Căn cứ theo quy định nêu trên thì sau 5 ngày làm việc kể từ khi nhận được văn bản yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh hợp lệ BIDV- Chi nhánh Quang Trung phải thực hiện một trong hai hành vi: thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ bảo lãnh đã cam kết đối với Công ty K-Homes hoặc từ chối thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh. Tuy nhiên, cho đến nay BIDV-Chi nhánh Quang Trung không hề thực hiện đúng quy định tại Thông tư số 07/2015/TT-NHNN (không thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh và cũng không có văn bản từ chối thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh). Do vậy, Công ty K-Homes có cơ sở để khẳng định rằng BIDV-Chi nhánh Quang Trung không phối hợp giải quyết yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh đúng quy định của pháp luật và chậm trễ thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh đối với Công ty K-Homes.

BIDV Quang Trung thoái thác trách nhiệm

Chứng thư Bảo lãnh thực hiện hợp đồng số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2018 có nêu rõ “Căn cứ các điều khoản, điều kiện của Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 (sau đây gọi là “Hợp đồng”) giữa Công ty cổ phần tập đoàn vật tư nông nghiệp K-HOMES (sau đây gọi là “Chủ đầu tư”) và Công ty cổ phần xây dựng nền móng Long Giang (sau đây gọi là “Nhà thầu”)”. Như vậy, các điều khoản, điều kiện của Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 là một trong những căn cứ để quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ bảo lãnh và được áp dụng để giải thích những nội dung mà Chứng thư Bảo lãnh thực hiện hợp đồng số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2018 không đề cập đến.

Căn cứ theo điểm b, khoản 4.1 Điều 4 của Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 thì “nội dung bảo lãnh thực hiện Hợp đồng phải được Bên A chấp thuận, do Ngân hàng hoạt động tại Việt Nam phát hành cam kết thanh toán vô điều kiện, không hủy ngang và có hiệu lực đến 30 ngày hai bên ký kết biên bản nghiệm thu bàn giao đưa công trình (hoặc hạng mục công trình) vào sử dụng”.

Như vậy, từ các căn cứ và phân tích nêu trên thì BIDV- Chi nhánh Quang Trung đã chấp nhận phát hành chứng thư bảo lãnh theo quy định và điều kiện của Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K_HOMES-LGF ngày 27/2/2018 là “cam kết thanh toán vô điều kiện, không hủy ngang”. Tuy nhiên, khi phát sinh sự kiện bảo lãnh và yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh của Công ty K-Homes thì BIDV- Chi nhánh Quang Trung đã không căn cứ theo những nội dung đã thỏa thuận mà ngược lại ban hành công văn trả lời số 247/CV-BIDV.QT-KHDN1 ngày 12/2/2019 về việc yêu cầu cung cấp thông tin tài liệu với nội dung yêu cầu Công ty K-Homes phải cung cấp hàng loạt hồ sơ như yêu cầu của cơ quan tố tụng. Trong khi những tài liệu và lý do mà BIDV- Chi nhánh Quang Trung đưa ra không phải là điều kiện để thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh mà các bên đã thống nhất thỏa thuận.

Như đã phân tích, khi phát sinh sự việc Công ty Long Giang vi phạm Hợp đồng (là sự kiện phát sinh bảo lãnh) nhưng không thực hiện đúng nghĩa vụ, Công ty K-Homes đã cung cấp cho BIDV- Chi nhánh Quang Trung đầy đủ các tài liệu theo yêu cầu của Chứng thư bảo lãnh thực hiện hợp đồng số 141/BIDV.QT-KHDN1 ngày 29/3/2019 trong đó có cả tài liệu chứng minh nhà thầu đã vi phạm nghĩa vụ theo Hợp đồng (chính BIDV- Chi nhánh Quang Trung cũng đã thừa nhận Công ty K-Homes đã cung cấp các tài liệu này theo văn bản số 247/CV-BIDV ngày 12/2/2019) . Do đó, có cơ sở khẳng định Công ty K-Homes đã thực hiện đúng trình tự và thủ tục để yêu cầu BIDV- Chi nhánh Quang Trung thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh. Tuy nhiên, BIDV - Chi nhánh Quang Trung đã liên tục đưa ra những yêu cầu và điều kiện khác để thoái thác trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh của mình, không tôn trọng thỏa thuận “cam kết thanh toán vô điều kiện, không hủy ngang” giữa các bên, khiến cho chứng thư bảo lãnh từ “cam kết thanh toán vô điều kiện” thành “cam kết thanh toán có điều kiện theo yêu cầu của BIDV - Chi nhánh Quang Trung”.

Khi BIDV - Chi nhánh Quang Trung liên tục đưa ra các điều kiện và lý do để thoái thác trách nhiệm bảo lãnh đối của mình, Công ty K-Homes đã yêu cầu BIDV- Chi nhánh Quang Trung cung cấp hồ sơ phát hành bảo lãnh để làm cơ sở xác định rõ các điều kiện mà BIDV- Chi nhánh Quang Trung nêu ra cho Công ty K-Homes có phù hợp với thỏa thuận phát hành bảo lãnh hay không? Trên cơ sở đó giúp cho các bên đi đến hiểu rõ và thống nhất với nhau về việc thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, nhanh chóng giải quyết được những vấn đề mà các bên còn đang vướng mắc. Nhưng thật đáng tiếc là BIDV - Chi nhánh Quang Trung lại viện dẫn quy định khoản 3, Điều 14 Luật các tổ chức tín dụng để từ chối cung cấp hồ sơ khiến cho vụ việc ngày càng trở nên phức tạp và khó giải quyết.

Vì vậy, hiện nay sau khi Công ty Long Giang vi phạm nghiêm trọng về TTXD dẫn đến ngừng chệ việc thi công dự án Quang Minh như hợp đồng, về phía Công ty K-Homes cũng không được sự hợp tác của BIDV Chi nhánh Quang Trung trong việc thực hiện trách nhiệm bảo lãnh theo quy định của pháp luật hiện hành.

Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử sẽ tiếp tục thông tin trong các bài viết sau.