Thứ sáu, 29/03/2024 14:58 (GMT+7)

Quản lý tốt chất thải rắn là yếu tố để đô thị phát triển bền vững

KTS. Trần Huy Ánh -  Chủ nhật, 23/09/2018 11:05 (GMT+7)

Theo dõi MTĐT trên

Đô thị phát triển làm gia tăng lượng chất thải rắn, việc quản lý chất thải rắn đô thị đang tồn tại nhiều bất cập… Việt Nam và các tổ chức thế giới làm gì để đô thị phát triển bền vững?

Chất thải rắn và những bất cập

Với chủ đề quản lý chất thải rắn đô thị, ngày 1/10 năm nay được chọn là ngày “Ngày Habitat Thế giới”, nhằm tạo sự chú ý tới Tổ chức Định cư và quyền con người của Liên hiệp quốc (UN-Habitat ) - tổ chức có nhiệm vụ thúc đẩy các chính sách phát triển đô thị bền vững, đảm bảo nơi cư trú đầy đủ cho tất cả mọi người.

chủ đề "Ngày Habitat Thế giới" năm nay là quản lý chất thải rắn đô thị. 

Được biết, mỗi ngày 0,8 kg chất thải được tạo ra bởi mọi người trên thế giới (số liệu năm 2010). Tổng lượng chất thải dự kiến sẽ tăng gấp 3: đến 5,9 tỷ tấn/ năm vào năm 2025, do tăng tiêu thụ và chiến lược quản lý không hiệu quả.

Các thành phố chi tiêu một phần lớn ngân sách của họ vào quản lý chất thải rắn đô thị, đây là vấn đề đứng đầu chương trình nghị sự cho các TP, cư dân và chính phủ tại cấp quốc gia và địa phương. Đô thị thường chi tiêu tới 70% ngân sách để quản lý chất thải, bao gồm cả quét đường phố...

Tuy nhiên, việc phân bổ nguồn tài chính chưa hợp lý khi chỉ có 0,32% tài chính phát triển toàn cầu dành cho quản lý chất thải rắn trong khi nước và vệ sinh đã nhận được 31%. Châu Phi, so với khu vực châu Mỹ Latin, Caribbean và châu Á nhận được khoản đầu tư ít nhất (2012).

Trong các khu vực đô thị hoá nhanh chóng, các khu vực thích hợp cho các bãi rác vệ sinh đang trở nên khan hiếm do tăng giá đất và sự phản đối từ cộng đồng. 

Sử dụng đồ điện tử tăng mạnh đồng thời làm rác điện tử gia tăng quy mô toàn cầu, “buôn bán rác thải” với chất thải điện tử được sản xuất tại các nước phát triển kết thúc tại bãi rác các nước có nhân công và tiêu chuẩn môi trường thấp. Các bãi rác được quản lý kém gây ra nhiều mối nguy cho sức khỏe cho cả vùng lân cận và  đặc biệt đối với người thu gom rác không chính thức.

Chúng bao gồm ô nhiễm không khí, thương tích vì sụt lở đất. Năm 2017, hơn 130 người dân, hầu hết trong số họ là phụ nữ, đã chết trong đống đất đổ sập ở châu Phi. Trẻ em cũng thường xuyên làm việc trong nghề nghiệp nguy hiểm này và bị tước đoạt các cơ hội giáo dục. Tại Việt Nam cũng đã có tai nạn thương tâm tại các địa điểm thu gom tái chế rác nguy hại...

Theo thống kê, mỗi năm tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam là 15,6 triệu tấn (2015); trong đó 28,9% được xử lý đốt  hoặc sản xuất phân hữu cơ ,71,1% chôn lấp trực tiếp, còn 6 % chôn sau khi đốt, tổng lượng chôn lấp 77,5% (Báo cáo của Bộ XD &JICA).

Trong tổng số 660 bãi chôn lấp có quy mô hơn 1 ha mới có 120 bãi cbãi chôn lấp hợp vệ sinh (Cục hạ tầng BXD-2017). Những bãi chôn rác tại các TP thường trực nguy có gây ô nhiễm nước và không khí.  Các cơ sở đốt rác phần lớn quy mô nhỏ và chưa có báo cáo thu gom xử lý khí thải độc hại phát thải trong quá trình đốt trong đó có khí cực độc dioxin và furan là những chất tồn tại vĩnh viễn, không phân hủy khi ở thể khí, nếu xâm nhập cơ thể qua đường hô hấp, chúng sẽ gây ra ung thư và biến đổi gien.

Những nỗ lực trong việc xử lý chất thải rắn

UN-Habitat đang tích cực phát triển một mạng lưới cho phép các thành phố chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, thúc đẩy "Khung quản lý chất thải rắn tích hợp" phát triển, nhằm tăng cường dịch vụ thu gom rác thải tốt; bảo vệ môi trường thông qua thích hợp xử lý, xử lý và quản lý tài nguyên; chi phí hiệu quả, giá cả phải chăng và bao gồm các giải pháp công nhận vai trò của các ngành không chính thức và doanh nghiệp nhỏ trong việc đạt được tỷ lệ tái chế cao; cải tạo đất thông qua xử lý các bãi rác và việc sử dụng các mỏ đá bị ô nhiễm như các bãi rác đã được thử và có thể nghiên cứu cho tiềm năng nhân rộng.

Hội thảo "Vấn đề về rác thải, các tác nhân không gian hoạt động phi chính thức tại các siêu đô thị mới nổi. 

UN-Habitat được hỗ trợ bởi Sáng kiến khí hậu quốc tế của Chính phủ Đức, triển khai “Thành phố Carbon thấp trong Chương trình đô thi Mới ”. Dự án nhằm tăng cường các cơ hội chia sẻ kinh nghiệm giữa các thành phố, những sáng kiến quản lý, xử lý rác thải hiệu quả, dẫn đến giảm phát thải CO2. Tại Việt Nam, cơ quan UN Habitat Việt Nam cũng đang hỗ trợ triển khai các hoạt động của chương trình tại Cần Thơ, Tam Kỳ …

Những thách thức trong thu gom rác thải rắn đô thị đã được các cơ quan nghiên cứu quan tâm. Tại Hà Nội, Trường ĐH Kiến trúc Hà Nội, Viện Nghiên cứu Phát triển Pháp (IRD), Dự án JEAI Re cycurbs VIET tổ chức Hội thảo “Vấn đề rác thải, các tác nhân, không gian hoạt động phi chính thức tại các siêu đô thị mới nổi” (diễn ra từ ngày 24-27/9/2018).

Một trong những hoạt động diễn ra trong Hội thảo quốc tế khai mạc vào ngày 24/9. 

Trong khuôn khổ “Ngày Habitat Thế giới”, Habitat VN phối hợp với các Bộ , Ngành, chuyên gia trong nước và quốc tế tổ chức hội thảo “ Công nghệ xử lý rác tại Việt Nam: vấn đề và giải pháp…

 Hy vọng những hoạt động thiết thực này sẽ cải thiện quản lý chất thải rắn đô thị, đây là yếu tố rất quan trọng để đô thị phát triển bền vững tại Viêt nam.

Bạn đang đọc bài viết Quản lý tốt chất thải rắn là yếu tố để đô thị phát triển bền vững. Thông tin phản ánh, liên hệ đường dây nóng : 0912 345 014 Hoặc email: [email protected]

Cùng chuyên mục

TP.HCM: Đường biến thành… chợ ở xã Xuân Thới Thượng
Không chỉ xây dựng trái phép, hiện nhiều tuyến đường trên địa bàn xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn còn xảy ra tình trạng chợ “cóc”, chợ tạm “mọc” ngay trên vỉa hè, lòng đường, gây cản trở giao thông và mất mỹ quan đô thị.

Tin mới

Bài thơ: Giấc mơ Hồng
Đêm qua, em có giấc mơ hồng///Được gặp anh ở cuối trời Tây///Vẫn dõi theo từng hơi thở, từng bước đi///Gửi đến bao tình thương và nỗi nhớ
Bài thơ: Chút tương tư
Thả câu thơ đêm muộn màng///Ngọn đèn bên phố trôi ngang bềnh bồng //Đêm gầy uống cạn dòng sông//Buồn ơi! Xuân hết mà đông chưa tàn.