Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long: Cần xem xét lại biểu giá điện

Theo dõi MTĐT trên

Những ngày qua, dư luận xôn xao về hóa đơn tiền điện tháng 4, tháng đầu tiên thực hiện mức tăng giá điện 8,36%.

Nhiều người dân đã “sốc” trước khoản tiền phải chi trả mà họ tính toán cao hơn nhiều lần mức tăng như thông báo của Bộ Công Thương.

Lý giải về việc hóa đơn tiền điện tăng sốc so với tháng trước đó, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, nguyên nhân là do giá điện bán lẻ bình quân từ ngày 20/3 tăng 8,36%, nhu cầu sử dụng điện tăng cao do thời tiết nắng nóng phải sử dụng nhiều thiết bị điện như điều hoà, quạt, và nhiều thiết bị làm lạnh,... do đó lượng điện tiêu dùng tăng lên; thời gian sử dụng điện trong tháng 4 là 31 ngày, dài hơn tháng 3 có 28 ngày.

Tuy nhiên, trao đổi với báo CAND về vấn đề này, PGS.TS Ngô Trí Long – Chuyên gia Kinh tế cho rằng, lý giải mà EVN đưa ra là đúng, nhưng chưa đầy đủ, đằng sau đó có nguyên nhân sâu xa, mà chính nguyên nhân này gây nên sự bất công giữa người tiêu dùng với nhà đèn (EVN). Đó là biểu giá điện bán lẻ tiêu dùng hiện nay bất hợp lý, chỉ có lợi cho EVN, không có lợi cho người tiêu dùng, cần phải xem xét, xây dựng lại biểu giá điện.

Về nguyên tắc, Chính phủ chỉ quy định mức giá điện bình quân cho một kWh điện. Giao cho Bộ Công thương xây dựng biểu giá bán lẻ điện cho sinh hoạt. Biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt phải đảm bảo các mục tiêu: Một là thực hiện chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ cho người có thu nhập thấp; Hai là khuyến khích người tiêu dùng sử dụng điện tiết kiệm, do nguồn nguyên liệu đầu vào là khoáng thạch, nguồn cung có hạn, đồng thời khi sử dụng lại phát ra khí thải ảnh hưởng tới môi trường, trong khi nhu cầu sử dụng điện rất lớn.

Để đạt được mục tiêu đó, Bộ Công Thương đã xây dựng biểu giá bán lẻ điện cho sinh hoạt theo bậc thang, lũy tiến. Nghĩa là Biểu giá điện chia làm 6 bậc, tính theo lũy tiến. Hai bậc đầu của biểu giá điện có mức giá bán thấp hơn mức giá bán lẻ điện bình quân (Bậc 1 (từ 0-50KWh): thấp hơn 10%, bậc 2 (từ 51-100KWh) thấp hơn 7%.

Từ bậc 3 đến bậc 6 có mức giá bán cao hơn giá bán lẻ điện bình quân rất nhiều. Bậc 3 (từ 101-200KWh) cao hơn 8,2%; Bậc 4 (từ 201-300KWh) cao hơn 36,1%, Bậc 5 (từ 301-400KWh ) cao hơn 52,5%, Bậc 6 trên 400KWh cao hơn 56,7% so với giá bán lẻ bình quân Chính phủ quy định.

Ông Long cho rằng, với biểu giá điện 6 bậc như hiện nay, mà giá ở mỗi bậc như vậy, đặc biệt là mức giá ở các bậc 4,5,6 quá cao so với giá bán lẻ điện bình quân 1864,44đồng/kWh giờ thì người hưởng lợi là ngành điện, không có lợi cho người tiêu dùng. Vì thế, biểu giá điện cần được xem xét lại.

Tôi rất đồng tình với cách xây dựng biểu giá điện bậc thang, lũy tiến. Nhưng số bậc là bao nhiêu là hợp lý ? Đặc biệt, là mức giá của từng bậc so với giá bán lẻ điện bình quân mà Chính phủ quyết định làm sao cho hợp lý.

Muốn xây dựng lại biểu giá bán lẻ điện cho hợp lý, đạt được mục tiêu của Chính phủ, cần phải có sự nghiên cứu phối hợp giữa các cơ quan chức năng, cũng như những chuyên gia am hiểu về chuyên môn nghiệp vụ để xây dựng một biểu giá điện làm sao đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà đèn và người tiêu dùng.

Trước đó, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra ngày 4/5, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Bùi Ngọc Lam cho biết, sau khi Thủ tướng chỉ đạo, ngay đầu tuần tới, cơ quan này sẽ bắt tay ngay vào việc.

Ông cho biết, trong quá trình này, Thanh tra Chính phủ sẽ tập trung phối hợp với Bộ Công Thương, Tài chính với tinh thần làm sao kết luận chính xác, khách quan, rõ đúng sai. “Tinh thần khi có kết luận, chúng tôi sẽ công khai”, ông Lam nói.

Chiều 3/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu một số bộ ngành vào cuộc làm rõ một số vấn đề liên quan đến tăng giá điện. Cụ thể, Thủ tướng giao Thanh tra Chính phủ, các Bộ Tài chính, Bộ Công Thương... kiểm tra việc điều chỉnh giá bán điện, phương pháp tính giá và việc thu tiền điện thời gian qua, làm rõ đúng, sai.

P.V(tổng hợp)