Luật sư nói gì về việc 'thổi giá' của các cửa hàng bán khẩu trang?

Theo dõi MTĐT trên

Chỉ trong hai ngày 30 và 31/1,  kể từ khi thông tin về việc 3 người Việt Nam dương tích với virus corona và đặc biệt là hai người đã từng lưu trú tại quận Cầu Giấy trước khi nhập viện điều trị đã khiến không ít người dân thủ đô hoang mang, lo sợ. Họ tìm cách bảo vệ cho bản thân mình và những người thân xung quanh bằng những chiếc khẩu trang y tế và nước rửa tay diệt khuẩn. Chính vì điều này nên số lượng người mua những mặt hàng này tăng nhanh đột biến, hàng vật tư y tế không thể đáp ứng lượng mua khổng lồ này trong thời gian ngắn.

Lợi dụng tâm lý để trục lợi

Lợi dụng tâm lý của người dân cần khẩu trang y tế, nước rửa tay diệt khuẩn trong thời điểm bùng phát dịch viêm phổi cấp , một số hiệu thuốc trên địa bàn Hà Nội đã găm hàng, đẩy giá lên cao gấp 3-4 lần so với ngày bình thường. Khiến người dân bức xúc nhưng vẫn phải ngậm ngùi chấp nhận mức giá cao để có thể mua được thứ mình cần.

Ngay trong chiều 31/1, Đội QLTT số 1 Hà Nội (Đội cơ động) - Tổng cục QLTT (Bộ Công Thương) cho biết đã nhanh chóng vào cuộc kiểm tra 6 cơ sở kinh doanh mặt hàng khẩu trang y tế tại trung tâm phân phối dược phẩm và trang thiết bị y tế HAPU- số 1 Nguyễn Huy Tưởng, quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Đội QLTT số 1 Hà Nội (Đội cơ động) - Tổng cục QLTT (Bộ Công Thương) đã vào cuộc kiểm tra 6 cơ sở kinh doanh mặt hàng khẩu trang y tế tại trung tâm phân phối dược phẩm và trang thiết bị y tế HAPU- số 1 Nguyễn Huy Tưởng, quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Tại đây, đội QLTT số 1 phát hiện hầu hết các cơ sở kinh doanh không niêm yết giá. Bước đầu có dấu hiệu găm giữ hàng hóa. Đội QLTT số 1 đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi kinh doanh mặt hàng khẩu trang y tế không niêm yết giá và yêu cầu các cơ sở kinh doanh lập tức niêm yết giá và bán ngay ra thị trường số khẩu trang hiện có cũng như cam kết bán đúng giá đã niêm yết và hàng hóa phải có đầy đủ chứng từ nguồn gốc, cũng như đảm bảo chất lượng.

Đánh đổi lương tâm lấy lợi nhuận khổng lồ

Để có thể hiểu rõ hơn về hành vi găm giữ hàng hóa và đẩy giá của một số mặt hàng vật tư y tế lên cao trong thời điểm dịch bệnh bùng phát sẽ bị xử phạt và truy tố trách nhiệm hình sự hay không? PV Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã có cuộc trao đổi nhanh với Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng Luật sư Chính Pháp- Đoàn Luật sư Hà Nội,  Ông Cường cho biết:

Theo quy định tại Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giá, mặt hàng khẩu trang y tế không thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá.

Khoản 1 Điều 11 Luật Giá quy định các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh được tự định giá hàng hóa, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh, trừ hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá và phải thực hiện niêm yết giá và bán theo giá niêm yết theo quy định.

Đối với hành vi kinh doanh hàng nhái, hàng giả là khẩu trang y tế sẽ bị xử lý theo các quy định tại Nghị định số 185/2013/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19/11/2015 của Chính phủ. Theo đó, hành vi kinh doanh khẩu trang y tế không bảo đảm chất lượng theo tiêu chuẩn của Bộ Khoa học và Công nghệ (TCVN 8389:2010 Khẩu trang y tế), tổ chức, cá nhân sẽ bị xử lý theo quy định tại Nghị định số 119/2017/NĐ-CP ngày 1/11/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hoá, mức phạt có thể lên đến 10.000.000 đồng.

Mặc dù pháp luật không quy định về bình ổn giá khẩu trang y tế, cồn rửa tay nhưng đây cũng là một loại hàng hóa phải thực hiện hoạt động kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật. Trong bối cảnh hiện nay, nếu Chính phủ và các cơ quan chức năng có văn bản yêu cầu bình ổn giá đối với các mặt hàng đặc biệt này để đảm bảo phòng chống dịch bệnh mà các cơ sở kinh doanh cố tình vi phạm thì sẽ được xác định là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị áp dụng chế tài hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

 Hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa hoặc tạo ra sự khan hiếm hàng hóa giả tạo trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa nhằm bán lại thu lợi bất chính khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, chiến tranh hoặc diễn biến bất thường khác sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng Luật sư Chính Pháp- Đoàn Luật sư Hà Nội.

Cụ thể theo Khoản 1 Điều 46 Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trường hợp hành vi đầu cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cộng đồng, đến việc phòng ngừa dịch bệnh thì người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội đầu cơ theo quy định tại Điều 196 Bộ Luật Hình sự năm 2015, cụ thể tội danh và hình phạt được quy định như sau:

“Người nào lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá, hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị phạt tiền từ 30 – 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm".

Trong những ngày qua đã có rất nhiều hiệu thuốc đã tự nâng giá bán khẩu trang y tế khiến cho nhiều người bức xúc, gây thiệt hại nặng nề đến quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều công dân.

“Đối với những trường hợp có mức độ vi phạm nghiêm trọng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội thì không chỉ xử phạt hành chính mà còn có thể xem xét xử lý hình sự theo quy định pháp luật”, luật sư Cường nhấn mạnh.

Luật đã quy định rõ, những trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm nhưng tại sao các hiệu thuốc, các cơ sở y tế vẫn cố tình làm trái, đồng tiền đã khiến họ “ mờ mắt”. Lợi nhuận đánh đổi lấy đạo đức và lương tâm, giá nào để có thể mua được tình người trong thời điểm dịch bệnh đang bùng phát nguy hiểm như hiện nay?