EU và Ai Cập tăng cường hợp tác chuyển đổi năng lượng sạch
Ai Cập và EU sẽ tiếp tục nỗ lực để đạt được tầm nhìn chiến lược chung về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, bên cạnh việc đẩy nhanh thực hiện các mục tiêu của Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu
Mới đây, tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP27), EU và Ai Cập đã tiến thêm một bước để tăng cường hợp tác lâu dài trong quá trình chuyển đổi năng lượng sạch bằng cách thiết lập quan hệ đối tác chiến lược về hydro tái tạo và chuẩn bị nền tảng cho quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng ở Ai Cập.
Ủy ban châu Âu, được đại diện bởi Phó chủ tịch điều hành Timmermans và Ủy viên Simson, đã ký một biên bản ghi nhớ (MoU) song phương về quan hệ đối tác chiến lược về hydro tái tạo với Bộ trưởng dầu khí Ai Cập Tarek El Molla và Bộ trưởng điện và năng lượng tái tạo Mohammed Shaker El- Markabi. Họ cũng đã ký tuyên bố chung với ngân hàng tái thiết và phát triển Châu Âu (EBRD) và Bộ trưởng Bộ hợp tác quốc tế Ai Cập, Rania El Mashat, thông báo khoản đóng góp của Ủy ban lên tới 35 triệu euro để hỗ trợ “Sáng kiến cải thiện năng lượng” của Ai Cập.
Việc ký kết biên bản ghi nhớ hôm nay tuân theo tuyên bố chung do Tổng thống von der Leyen và Tổng thống El-Sisi đưa ra vào tuần trước tại COP27. Đây là quan hệ đối tác năng lượng quan trọng của EU và nó sẽ đóng vai trò là khối trung tâm trong việc xây dựng quan hệ đối tác hydro tái tạo giữa EU và Địa Trung Hải. Cả hai bên đều coi hydro tái tạo là yếu tố đóng góp chính để giảm lượng khí thải và đảm bảo an ninh năng lượng, đồng thời là cơ hội hợp tác công nghiệp, tăng trưởng kinh tế bền vững và tạo việc làm.
Biên bản ghi nhớ sẽ đóng vai trò là khuôn khổ hỗ trợ các điều kiện dài hạn cho sự phát triển của ngành công nghiệp hydro tái tạo và thương mại trên khắp EU và Ai Cập, bao gồm cả cơ sở hạ tầng và tài chính. Nó sẽ hỗ trợ tham vọng của EU đạt 20 triệu tấn tiêu thụ hydro tái tạo vào năm 2030, như được nêu trong kế hoạch REPowerEU và do đó giúp giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga.
Biên bản ghi nhớ cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư vào năng lượng tái tạo và thúc đẩy quá trình khử cacbon ở Ai Cập. Nói rộng hơn, nó sẽ góp phần thiết lập một khuôn khổ cho thị trường dựa trên quy tắc toàn cầu cho các giải pháp dựa trên hydro, bao gồm các tiêu chuẩn môi trường và an toàn hài hòa. Việc thực hiện nó sẽ được dẫn dắt bởi nhóm điều phối hydro của EU-Ai Cập và có sự tham gia của diễn đàn doanh nghiệp với các đại diện từ ngành, cơ quan quản lý, tổ chức tài chính và chuyên gia.
“Sáng kiến cải thiện năng lượng” do chính phủ Ai Cập và EBRD đưa ra nhằm triển khai trụ cột năng lượng của “Sáng kiến Nexus về nước, lương thực và năng lượng” được thiết kế để đẩy nhanh việc thực hiện chiến lược biến đổi khí hậu mới của quốc gia cho năm 2050 được đưa ra vào tháng 5 năm 2022. Sáng kiến năng lượng nhằm mục đích đóng cửa 5.000 MW công suất phát điện chạy bằng khí hiện có và không hiệu quả (tương đương khoảng 5% tổng nguồn cung cấp điện của Ai Cập) và tạo điều kiện đầu tư để hỗ trợ lắp đặt 10.000 MW công suất năng lượng tái tạo mới.
Khi Ai Cập đang tìm kiếm các đối tác quốc tế để hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng lưới điện, phát triển chuỗi cung ứng và các biện pháp để đảm bảo quá trình chuyển đổi công bằng, Ủy ban đã công bố ý định đóng góp thông qua khoản tài trợ trị giá 35 triệu euro cho sáng kiến này cho EBRD theo Kế hoạch kinh tế và đầu tư của EU cho Vùng lân cận phía Nam.
EU và Ai Cập đã tăng cường hợp tác về năng lượng và khí hậu trong những năm qua. Họ thống nhất với quyết tâm chống biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững, an ninh năng lượng và quá trình chuyển đổi xanh cân bằng và công bằng. Cả hai đều cam kết đáp ứng các mục tiêu của Thỏa thuận Paris và giữ giới hạn tăng nhiệt độ 1,5 độ C trong tầm tay.
Sự ký kết tại COP27 đánh dấu các bước cụ thể trong sự hợp tác đang diễn ra giữa EU và Ai Cập về quá trình chuyển đổi xanh, phù hợp với Thỏa thuận liên kết EU-Ai Cập, Chương trình nghị sự của EU về Địa Trung Hải và Kế hoạch kinh tế và đầu tư của EU. Họ cũng tuân thủ tuyên bố chung về khí hậu, năng lượng và quá trình chuyển đổi xanh do Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thống Cộng hòa Ả Rập Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi đưa ra hồi đầu năm nay.
Biên bản ghi nhớ này sẽ giúp EU thay thế hydro được sản xuất bằng khí tự nhiên và tăng cường sử dụng trực tiếp hydro làm nguyên liệu và nguồn năng lượng của ngành, do đó giảm lượng khí thải. EU hiện đang tiêu thụ khoảng 8 triệu tấn hydro mỗi năm, 98% trong số đó có nguồn gốc từ khí đốt tự nhiên. Theo kế hoạch REPowerEU, EU đã đặt mục tiêu đầy tham vọng là đạt sản lượng 10 triệu tấn (tấn) hydro tái tạo trong nước của EU và nhập khẩu thêm 10 tấn vào năm 2030.
Hải Sơn (T/h)
