Hồi sinh S.Tô Lịch thành Công viên lịch sử văn hóa liệu có khả thi?

Theo dõi MTĐT trên

Trước đó, Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã đăng tải bài viết “ Đề xuất cải tạo sông Tô Lịch thành công viên Lịch sử - Văn hóa - Tâm linh”. Đây là đề xuất của Công ty JVE với hy vọng có thể làm “sống lại” và “ hồi sinh” sông Tô Lịch với  nguồn vốn từ phía Nhật Bản.

Ngày 15/9/2020 Công ty Cổ phần Tập đoàn Môi trường Nhật Việt (JVE) đã gửi công văn báo cáo tới Thành ủy, UBND TP Hà Nội về việc đề xuất “Giải pháp tổng thể” cải tạo sông Tô Lịch trở thành “Công viên Lịch sử- Văn hoá- Tâm linh”.

Theo JVE, sông Tô Lịch nhiều năm qua luôn bị coi là dòng sông “chết” với mức độ ô nhiễm nghiêm trọng. Trước tình hình đó, lãnh đạo Thành ủy, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo rất quyết liệt các cơ quan chuyên môn, ban ngành của thành phố đưa ra nhiều giải pháp để xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch.

Cụ thể, theo các chuyên gia Nhật Bản, để có thể làm “hồi sinh” sông Tô Lịch đúng nghĩa cần phải có những giải pháp tổng thể để giải quyết toàn bộ các vấn đề như: Thu gom nước thải; Cấp nước bổ cập cho sông sau khi thu gom hết nước thải; Xử lý triệt để tận gốc nguồn gây ra mùi hôi thối; Xử lý tầng bùn đáy; Xử lý nước đã bị ô nhiễm ở trong lòng sông; Thoát nước chống ngập khi mưa bão; Bảo tồn giá trị lịch sử, văn hóa, tâm linh; Phát triển du lịch...

JVE đã gửi công văn báo cáo tới Thành ủy, UBND TP Hà Nội về việc đề xuất “Giải pháp tổng thể” cải tạo sông Tô Lịch trở thành “Công viên Lịch sử- Văn hoá- Tâm linh”. Ảnh: Internet

Khi đề xuất này được đưa ra, rất nhiều chuyên gia môi trường bày tỏ sự quan tâm và có những quan điểm cá nhân của mình về đề xuất này, trong số đó có GS.TSKH. Đặng Huy Huỳnh - Nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

 Là một trong những chuyên gia đầu ngành của Việt Nam trong lĩnh vực môi trường. Ông đã có những chia sẻ vô cùng chân thực và khách quan về đề xuất của công ty JVE trong vấn đề cải tạo, hồi sinh sông Tô Lịch và biến dòng sông chết này trở thành “Công viên lịch sử- văn hóa- tâm linh”. Ông cho biết:

“Với quan điểm cá nhân của tôi, tôi rất hoan nghênh với đề xuất này. Bởi vì sông Tô Lịch nằm ở giữa Thủ đô Hà Nội, là một nguồn tài nguyên nước có từ lâu rất lâu. Sau khi Cách mạng Tháng 8 thành công cũng như sau này, khi đất nước phát triển, các ngành công nghiệp cũng rất phát triển, dân số tăng. Đã khiến sông Tô lịch từ một dòng sông trong xanh, giữ được những nét đẹp tự nhiên biến thành dòng sông chết, ô nhiễm môi trường”.

GS.TSKH. Đặng Huy Huỳnh - Nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Ảnh: TL

Trước đây Thành uỷ Hà Nội và UBND Thành phố cũng đã có nhiều chủ trương để  cải tạo sông Tô Lịch. Các nhà khoa học cũng đều có ý kiến phải vận động trí tuệ của hội đồng khoa học của thành phố và trung ương để khôi phục dòng sông. Trong quá trình cải tạo, có những ý kiến cho rằng không thể phục hồi được sông Tô Lịch, nhưng thành phố vẫn quyết tâm làm.

Với những băn khoăn về việc trước đây vào thời điểm tháng 5/2019, công ty JVE cũng đã từng có dự án tài trợ thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano - Bioreactor Nhật Bản nhưng với lý do khách quan và chủ quan nên dự án đã chưa thực sự đem lại hiệu quả như mong đợi trước đó. Và giờ đây, công ty này lại đề xuất cải tạo sông Tô Lịch và với kỳ vọng sẽ biến sông Tô Lịch thành Công viên Lịch sử- Văn hóa- Tâm linh. Vậy dưới góc nhìn của chuyên gia, dự án này có khả thi và liệu rằng có đi vào vết xe đổ của dự án trước đó hay không? GS Huỳnh chia sẻ:

“Theo tôi, dự án làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản của công ty JVE vào năm ngoái chưa thực sự làm tới nơi tới chốn, với việc cải tạo sông Tô Lịch, có rất nhiều ý tưởng, từ việc đưa nước sông Hồng vào sông Tô Lịch cho tới việc dùng hóa chất nhưng vẫn chưa thể thành công. Vì vậy, việc đưa công nghệ tiến bộ vào để biến sông Tô Lịch thành công viên giải trí khi có quyết tâm lớn thì sẽ làm được”.

Ở đây nếu muốn thành công thì cần phải đồng bộ, từ phía chính quyền, doanh nghiệp và người dân.  Tôi kiến nghị, phải có sự ủng hộ liên tục từ các cấp, ngành và có sự giám sát chặt chẽ, cộng đồng địa phương cùng góp ý kiến, vì họ là người sản sinh ra chất thải và cũng là người phải chịu hậu quả từ việc đó. Cần tổ chức buổi toạ đàm, hội thảo khoa học để các nhà khoa học có ý kiến, cùng với cộng đồng địa phương thực hiện.

 Cùng chia sẻ ý kiến về đề xuất trên của công ty JVE, một chuyên gia lĩnh vực thoát nước ở Hà Nội cho rằng, dự án hồi sinh sông Tô Lịch phải đặt trong mối liên hệ với việc sông Tô Lịch và các dòng sông khác ở Hà Nội nằm trong dự án thoát nước Hà Nội. Theo vị này, Hà Nội đã và đang triển khai dự án thu gom nước thải, nghiên cứu các phương án làm sống lại dòng chảy sông Tô Lịch.

“Đầu tiên là phải thu gom nước thải sinh hoạt để xử lý nhưng vẫn phải giữ nước mưa để bổ cập cho sông Tô Lịch. Cùng với đó là xử lý ô nhiễm dòng sông và làm sông chảy”, vị chuyên gia nói.

“Không được kè đáy sông, bởi nếu thế sẽ làm dòng chảy nhanh hơn, sông sẽ giống như một cống, mương thoát nước; ngăn cản việc hình thành nước ngầm, gây nguy cơ lún, sụt trong tương lai… Mục tiêu lớn nhất là phục vụ thoát nước Hà Nội, cải thiện môi trường, xử lý ô nhiễm. Sau đó mới tính tới việc phục vụ các việc khác như du lịch, giao thông…”, chuyên gia chia sẻ thêm.