Khăn Mỏ quạ của quan họ
Dù là canh hát quan họ xưa hay mỗi lần biểu diễn trên sân khấu bây giờ, ngoài chiếc nón Ba tầm, áo Tứ thân, chị em Quan họ không quên chít khăn Mỏ quạ trên đầu. Nhìn nghiêng thì là khăn mỏ quạ. Nhìn thẳng thì lộ ra “cái khăn đội đầu như thể hoa sen”.
1. Bộ trang phục liền chị Quan họ mà chúng ta thấy hiện nay do các nghệ sĩ Đoàn Quan họ Bắc Ninh sáng tạo ra dựa trên nghiên cứu đúc kết kế thừa trang phục xưa. Đẹp. Nền nã. Kín đáo. Đúng chất văn hoá Quan họ.
2. Khăn Mỏ quạ là tấm khăn đen đội trên đầu các liền chị. Nhìn nghiêng trông như mỏ con quạ.
3. Chiếc khăn đội đầu như thể hoa sen
Trong ca dao cổ có câu :
Miệng cười như thể hoa ngâu
Cái khăn đội đầu như thể hoa sen.
Thơ Hoàng Cầm: “Có nhớ từng gương mặt búp sen”.
Liền chị Quan họ vấn tóc, lấy vải nhiễu màu đỏ (điều) để bọc cái lọn tóc rồi quấn quanh đầu thành vòng tròn.
Vấn xong thì lấy khăn đen trùm lên. Khi ấy, cái mỏ quạ tạo ra một búp sen hình tam giác, và chỉ để lộ ra một chút khăn đỏ bên trong tạo ra hình một bông sen hồng.
Đẹp và rất ý nhị. Chúng ta cùng xem chùm ảnh của Nhiếp ảnh gia Trương Đại Dương để thêm hiểu câu ca dao, hiểu câu thơ của Hoàng Cầm.
Nhìn nghiêng thì là khăn mỏ quạ. Nhìn thẳng thì lộ ra “cái khăn đội đầu như thể hoa sen”.


