Lợi nhuận vượt trội của Vietcombank là do đâu?
Là ngân hàng dẫn đầu trong ngành, Vietcombank đang thể hiện sự vượt trội về nhiều mặt so với các ngân hàng khác từ tốc độ tăng trưởng, quy mô và hiệu quả sử dụng tài sản.
Vietcombank vừa công bố kết quả kinh doanh quý 3 với mức lợi nhuận sau thuế hơn 5.051 tỷ đồng, tăng gần 2.000 tỷ đồng so với quý 3 năm ngoái. Lũy kế từ đầu năm, lợi nhuận của ngân hàng đã đạt hơn 14.127 tỷ đồng, dẫn đầu toàn ngành ngân hàng.
Theo báo cáo của ngân hàng, trong quý vừa qua, các hoạt động kinh doanh tiếp tục tăng trưởng ấn tượng, góp phần tạo ra lợi nhuận vượt trội so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, thu nhập lãi thuần tăng thêm gần 1.400 tỷ đồng, thu nhập dịch vụ tăng thêm 547 tỷ đồng, thu nhập kinh doanh ngoại hối tăng 338 tỷ đồng, thu nhập lãi đầu tư tăng 568 tỷ đồng...
 |
Trong khi các nguồn thu nhập đều tăng hai con số, chi phí hoạt động của Vietcombank chỉ tăng chưa đến 5% trong quý 3. Còn chi phí dự phòng rủi ro tín dụng của ngân hàng giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.Thu nhập dịch vụ của Vietcombank tăng trưởng trong năm 2019 nhờ việc tập trung nguồn lực phát triển dịch vụ như nâng cấp hẹ thống CNTT hỗ trợ dịch vụ, phát triển các sản phẩm mới và mở rộng tính năng sản phẩm, thu hút thêm khách hàng và tăng giao dịch...
Từ đầu năm, cho vay khách hàng của Vietcombank tăng trưởng 12,2%, đạt 708 nghìn tỷ đồng với tỷ lệ nợ xấu khoảng 1%. Tuy vậy, nợ xấu tuyệt đối của ngân hàng đã tăng thêm gần 1.000 tỷ đồng ở nhóm nợ dưới tiêu chuẩn.
Trong số các ngân hàng đã công bố, Vietcombank là số ít còn dư địa để tiếp tục tăng trưởng tín dụng trong quý cuối năm. So với mức trần của toàn ngành là 14%, nhiều ngân hàng khác đã tăng trưởng vượt xa con số này.
Điểm mấu chốt tạo ra cách biệt lợi nhuận là việc trích lập dự phòng
Theo thông tin trên báo cáo tài chính quý III mới công bố, Vietcombank tiếp tục vượt trội về mặt lợi nhuận cao hơn cả tổng lợi nhuận của cả VietinBank và BIDV cộng lại.
Xét về tốc độ tăng lợi nhuận, Vietcombank cũng vượt xa 2 “ông lớn” còn lại với mức tăng trưởng hơn 34% trong khi BIDV chỉ tăng nhẹ 1,4% và VietinBank 4%.
So sánh cấu trúc lợi nhuận của 3 ngân hàng trên có thể thấy sự cách biệt lợi nhuận giữa Vietcombank so với VietinBank và BIDV xuất phát chủ yếu từ nhân tố chi phí trích lập dự phòng tín dụng.
Cụ thể, trong 3 ngân hàng, BIDV đứng đầu về lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh nhưng lại xếp cuối cùng về lợi nhuận trước thuế. Với hơn 7.700 tỷ đồng lợi nhuận thuần, BIDV trích tới 5.180 tỷ cho chi phí dự phòng rủi ro (tương đương 67%).
Tương tự, chi phí dự phòng rủi ro của VietinBank cũng chiếm gần 51% lợi nhuận thuần. Còn ở Vietcombank, với hơn 7.380 tỷ đồng lợi nhuận thuần, ngân hàng này chỉ dùng hơn 1.500 tỷ cho chi phí dự phòng rủi ro (tương đương 20%).
Nói cách khác, với 10 đồng lợi nhuận làm ra, Vietcombank chỉ phải trích 2 đồng để dự phòng rủi ro, trong khi BIDV phải trích gần 7 đồng và VietinBank là 5 đồng. Nhân tố này được xem là nguyên nhân chính tạo ra sự khác biệt lợi nhuận giữa các ngân hàng
Việc trích lập dự phòng rủi ro của các ngân hàng, ngoài phụ thuộc vào chính sách quản trị rủi ro của từng nhà băng, cũng bị chi phối bởi các quy định cụ thể.
Theo quy định của Thông tư 02, dự phòng rủi ro của các ngân hàng bao gồm dự phòng cụ thể và dự phòng chung. Trong đó, dự phòng chung mà ngân hàng phải trích về cơ bản được xác định bằng 0,75% tổng số dư các khoản nợ từ nhóm 1 đến nhóm 4 trừ đi các khoản cho vay các tổ chức tín dụng khác. Trong khi đó, dự phòng cụ thể sẽ phụ thuộc vào chất lượng dư nợ cho vay của các ngân hàng, tỷ lệ trích lập sẽ tăng dần theo “độ xấu” của các nhóm nợ.
Do vậy, việc trích lập dự phòng cụ thể nhiều hay ít của các ngân hàng sẽ chịu ảnh hưởng từ chất lượng dự nợ cho vay. Nói cách khác nếu nợ xấu càng nhiều thì gánh nặng trích lập của các ngân hàng càng tăng.
Năm 2019, Vietcombank đặt kế hoạch, tổng tài sản tăng 12%, huy động vốn tăng 13%, dư nợ tín dụng tăng 15%, lợi nhuận trước thuế tăng 12% và tỉ lệ nợ xấu duy trì dưới mức 1%.
Ông Nghiêm Xuân Thành - Chủ tịch HĐQT Vietcombank đánh giá hoạt động kinh doanh của ngân hàng đã có sự bứt phá ấn tượng và Vietcombank đã hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ năm 2018. Năm 2019 Vietcombank phấn đấu trở thành 1 trong 100 ngân hàng lớn nhất khu vực và 300 tập đoàn tài chính lớn nhất trên thế giới, với kế hoạch lợi nhuận đạt trên 20.000 tỉ đồng.
Phương Lê (T.H)
