Phát hiện thêm cá thể rùa Hoàn Kiếm ở ngoại thành Hà Nội

Theo dõi MTĐT trên

Loài Giải Sin-hoe (Rafetus swinhoei) còn có tên gọi khác là rùa Hoàn Kiếm, được xem là loài rùa nguy cấp, quý hiếm nhất thế giới. Theo ATP, rùa Hoàn Kiếm được tin rằng đã gần bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên. Tính đến năm 2016, chỉ có 3 cá thể của loài được ghi nhận còn tồn tại trên thế giới. Trong đó, hai cá thể đang được nuôi tại Vườn thú Tô Châu, Trung Quốc. Cặp rùa này gồm một cá thể cái và cá thể đực già đã được ghép đôi sinh sản nhưng các nỗ lực nhân giống vẫn chưa thành công do trứng rùa không được thụ tinh. Vào năm 2007, cá thể rùa hoang dã duy nhất đã được các cán bộ ATP tìm thấy tại khu vực hồ Đồng Mô, phía Bắc Hà Nội.

Bức ảnh chụp cá thể rùa Hoàn Kiếm (Rafetus swinhoei) được giải cứu sau vụ vỡ đập Đồng Mô, Hà Nội vào năm 2008. Ảnh: Timothy McCormack – ATP/IMC.

Từ năm 2003, ATP đã tiến hành các cuộc điều tra, quan sát tại nhiều khu vực thuộc 18 tỉnh miền Bắc Việt Nam để tìm kiếm các khu vực sông, hồ, và đất ngập nước nơi loài rùa từng phân bố. Và cuối cùng, ngày 12/4 vừa qua, ATP cho biết thông qua các kết quả phân tích mới nhất bằng việc sử dụng kỹ thuật gen môi trường (eDNA) hiện đại đã xác nhận thêm một cá thể mới của loài rùa Hoàn Kiếm tại một khu vực hồ ở ngoại thành Hà Nội.Phát hiện này nâng tổng số cá thể của loài này được ghi nhận trên thế giới lên 4 gồm 2 cá thể ở Việt Nam, 2 cá thể ở Trung Quốc, mở ra hy vọng nhân giống loài vốn bế tắc nhiều năm nay.

Tuy nhiên, ATP cho biết, cả hai cá thể rùa Hoàn Kiếm ở Việt Nam, một tại hồ Đồng Mô (Sơn Tây, Hà Nội) và cá thể vừa phát hiện ở hồ Xuân Khanh đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ đến từ hoạt động đánh bắt thủy sản và các dự án phát triển kinh tế xã hội tại khu vực. Hồ Xuân Khanh đang được tư nhân đấu thầu và quản lý. Từ ngày 11/4/2018, chủ hồ Xuân Khanh đã bắt đầu sử dụng phương pháp bắt chuồng (một hình thức đánh bắt cá) ở phần nửa hồ mà các cán bộ ATP tin rằng cá thể rùa Hoàn Kiếm đang sinh sống ở đó. Với phương thức đánh bắt này (sử dụng các tay lưới dài sắp xếp theo dạng tia rẻ quạt và các hoạt động tạo tiếng ồn, sóng nước nhằm dồn cá vào một túi lưới khổng lồ), cá thể rùa Hoàn Kiếm vừa tìm thấy có khả năng sẽ bị bắt trong những ngày gần đây.

Bức ảnh cá thể rùa tại hồ Xuân Khanh được chụp vào tháng 05 năm 2017.

Vì vậy, ATP vừa gửi công văn hỏa tốc đến hàng loạt cơ quan chức năng như UBND thành phố Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị vào cuộc bảo vệ cá thể rùa Hoàn Kiếm vừa được phát hiện.

Theo đó, ATP đề nghị cơ quan chức năng cần đưa rùa về nơi an toàn để bảo tồn. Trước mắt, ATP kiến nghị nên đưa rùa về hòn đảo trên hồ Đồng Mô. Đây là hòn đảo có diện tích gần 5000 m2 đã được ATP khảo sát và lựa chọn cho việc xây dựng cơ sở bảo tồn loài. Tại đây, công tác chăm sóc cứu hộ sẽ được tiến hành trong điều kiện môi trường được kiểm soát và hai cá thể rùa Hoàn Kiếm ở Việt Nam có thể ghép đôi sinh sản nếu giới tính của chúng được xác nhận.ATP đề nghị UBND thành phố Hà Nội và các cơ quan liên quan có phương án phối hợp cứu hộ và bảo tồn hai cá thể rùa Hoàn Kiếm ở Việt Nam.

Việc có thêm một cá thể rùa Hoàn Kiếm mang ý nghĩa khoa học và bảo tồn to lớn với quần thể loài ở quy mô toàn cầu. Tuy vậy, việc bảo tồn và tương lai của loài rùa quý hiếm nhất thế giới này vẫn chưa được đảm bảo, cần thêm nhiều nỗ lực để bảo vệ các cá thể đã biết, bắt, xác định giới tính và di chuyển chúng đến cùng một địa điểm để tiến hành ghép đôi.

Theo Tiền Phong; Dân trí

H.Anh (T/h)