Nổ mìn khai thác đá: Nỗi ám ảnh của người dân Ngọc Lập!

Theo dõi MTĐT trên

Ám ảnh rung chấn nổ mìn!

Cơn giông mùa hạ cuối ngày kèm theo sấm chớp, cùng tiếng nổ “rung trời” của mìn khiến chúng tôi không khỏi giật mình, sợ hãi muốn chùn bước khi vừa đặt chân đến khu Hang Đùng 1, xã Ngọc Lập, Yên Lập, Vĩnh Phúc. Thế nhưng, nỗi sợ hãi, kinh hoàng của người qua đường, khách đến thăm chỉ trong chốc lát, còn với hàng chục hộ dân nơi đây đó chính là nỗi ám ảnh thường xuyên mỗi ngày còn kéo dài trong nhiều năm nay.

Gian nhà bếp nứt toác của gia đình ông Phùng Tiến Lộc – khu Hang Đùng 3, xã Ngọc Lập.

Đường bụi bẩn, nguồn nước cạn kiệt, mìn nổ gây tiếng ồn, rung chấn, nứt nhà… là những phản ánh của người dân nơi đây, gây nên tâm lý lo lắng, bất an, bức xúc đối với người dân. Chị Nguyễn Thị Ước có nhà ở ngay sát chân núi nơi có Công ty CP Khoáng sản Phú Thọ đang khai thác mỏ đá không giấu được nỗi sợ hãi: “Ngày nào cũng như ngày nào, cứ sau vài giờ tiếng máy khoan đá kêu ro ro vọng lại là đến tiếng nổ mìn. Độ dung chấn mạnh có hôm còn xô cả chồng bát. Dù nhà tôi là nhà lá, nhưng phía bếp mái lợp pibroximang nhiều lần nổ mìn đá văng xuống mạnh gây vỡ tấm lợp”.

Trong ngôi nhà 2 tầng đang hoàn thiện, bà Hà Thị Quyến bức xúc: “Nhà cũ bị nứt đã đành, giờ gia đình tôi đầu tư xây mới ngôi nhà cả hơn nửa tỷ đồng với hy vọng được sống yên ổn, không bị thấm dột do nhà nứt. Thế nhưng, ngôi nhà kiên cố như vậy cũng không chống đỡ lại được ảnh hưởng của nổ mìn gây rung chấn. Mỗi lần nổ mìn, đến cánh cửa nhà còn rung lên thì nhà nứt cũng là điều dễ hiểu. Gia đình đã nhiều lần phải chắp vá, khắc phục vết nứt nhưng cứ vá chỗ này lại nứt chỗ kia!”…

Ngôi nhà 2 tầng mới xây của gia đình Bà Hà Thị Quyến – khu Hang Đùng 1, xã Ngọc Lập đang có hiện tượng nứt, rịa.

Không chỉ hàng chục hộ tại khu Hang Đùng 1 bị ảnh hưởng do rung chấn nổ mìn gây nứt nhà. Tại khu Hang Đùng 3, xã Ngọc Lập tình trạng nứt nhà do nổ mìn cũng xảy ra tương tự với nhiều hộ dân do ảnh hưởng từ việc khai thác đá tại Mỏ đá Hang Nắng. Những vết nứt to lọt cả bàn tay trong gian bếp của ông Phùng Tiến Lộc như minh chứng rõ nhất. Còn căn nhà chính thì khó có thể đếm được bao nhiêu vết nứt, nhất là trên trần nhà. Không biết bao nhiêu lần gia đình ông phải hàn lại nếu không sẽ thấm dột, tường nhà mốc meo, loang lổ.

Trong căn nhà mái bằng đã “hứng” nhiều vết nứt, chị Hà Thị Thường – Trưởng khu Hang Đùng 3 lo lắng: “11 giờ trưa và 17 giờ chiều từ nhiều năm nay là nỗi ám ảnh của tôi bởi đây là những giờ công ty cho nổ mìn khai thác đá. Nhiều khi do phản xạ, tôi phải chạy ra khỏi nhà vì sợ sập”.

Không chỉ nhà bị nứt, đời sống sinh hoạt bị ảnh hưởng, tâm lý bất an mà nguồn nước cũng bị cạn kiệt dần, gần 100 gốc thanh long của gia đình chị năm nay mất mùa vì không có nước tưới, thu nhập của gia đình chị vì thế cũng giảm hẳn. Trong các cuộc họp khu, lần nào các hộ bị ảnh hưởng cũng đã phản ánh, khu cũng đã đề nghị lên xã, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết!

Chính quyền xã và doanh nghiệp nói gì?

Trước phản ánh của người dân về tình trạng trên, bà Đinh Thị Huân – Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Lập cho biết: Trước đây, bà con cũng có ý kiến về vấn đề nổ mìn khai thác đá của các công ty gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt. Xã cũng đã phối hợp với các cấp, ngành xuống tận nơi kiểm tra nhưng chưa có kết luận chính xác, cụ thể về nguyên nhân gây nứt nhà, song cũng lưu ý nguyên nhân nhà bị xuống cấp. Còn về tình trạng bụi bẩn, các công ty đã khắc phục đáng kể. Nhưng đó là tình trạng trước đây, hiện tại xã chưa nắm được phản ánh cụ thể của dân.

Nguồn nước giếng phục vụ tưới tiêu bị cạn kiệt, khiến hơn 100 gốc thanh long của Bà Hà Thị Thường – khu Hang Đùng 3, xã Ngọc Lập mất mùa.

Về phía doanh nghiệp, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Mạnh Hùng – Giám đốc Công ty CP Khoáng sản Phú Thọ cho rằng: Việc khai thác khoáng sản ít nhiều cũng đều sẽ có ảnh hưởng nhất định đến môi trường, bụi, tiếng ồn tới khu vực xung quanh mỏ nhưng công ty vẫn chấp hành, thực hiện trong phạm vi cho phép theo đúng quy định. Nguyên nhân nứt nhà của dân có nhiều nguyên nhân, song hiện chưa có một đơn vị, cơ quan có thẩm quyền khẳng định nguyên nhân do công ty nổ mìn gây nên. Nếu đúng nguyên nhân do ảnh hưởng từ việc nổ mìn của công ty thì công ty hoàn toàn chịu trách nhiệm!”.

Cũng liên quan đến việc các hộ dân rằng nguyên nhân nứt nhà do nổ mìn của công ty khai thác đá, ông Đỗ Đức Thọ – Giám đốc điều hành tại Mỏ Hang Nắng (Công ty TNHH Tự Lập) nói: “Công ty chưa nhận được phản ánh nào của dân về vấn đề này. Công ty sẽ tiếp thu và nếu có sẽ kịp thời khắc phục!”.

Trời đã về chiều, cảm nhận âm thanh, độ rung chấn hãi hùng của lần nổ mìn cuối cùng trong ngày của các công ty khai thác đá, chúng tôi ra về với nhiều trăn trở… Với một huyện miền núi nghèo như Yên Lập, đa số bà con là dân tộc thiểu số, đời sống của họ còn nhiều khó khăn, việc giải quyết việc làm, thực hiện an sinh xã hội của các công ty khai thác khoáng sản trên địa bàn là đáng ghi nhận.

Song, việc chấp hành các quy định để đảm bảo an toàn cho môi trường xung quanh là việc cần làm hơn tất cả. Bởi thế, câu trả lời từ phía chính quyền xã cho đến doanh nghiệp đều thực sự chưa đủ thuyết phục và trách nhiệm với nhân dân.

Trong khi chưa có biện pháp xử lý, khắc phục thiệt hại thì hàng chục hộ dân vẫn phải sống trong nỗi ám ảnh bởi rung chấn và nỗi lo sập nhà cửa, mất tài sản, thậm chí cả tính mạng! Trước sự việc đã và đang diễn ra tại xã Ngọc Lập gây bức xúc, tâm lý bất an đối với người dân, thiết nghĩ các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng cần vào cuộc làm rõ nguyên nhân, quy trách nhiệm và có biện pháp khắc phục kịp thời, ổn định đời sống cho hàng chục hộ dân nơi đây.

Theo Hà Khánh/Báo Phú Thọ