Người lao động phải làm gì khi có tới 02 sổ BHXH?
Thông thường, một người lao động chỉ có 01 cuốn sổ bảo hiểm xã hội duy nhất. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có trường hợp NLĐ có 02, thậm chí nhiều sổ BHXH. Vậy, NLĐ cần phải làm gì trong trường hợp này để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình?
Mỗi người lao động (NLĐ) thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc tại doanh nghiệp, tổ chức… được đơn vị sử dụng lao động đóng các loại bảo hiểm theo quy định của Nhà nước. Theo đó, cơ quan BHXH sẽ cấp 01 cuốn sổ BHXH cho NLĐ. Cuốn sổ BHXH này có 01 mã số BHXH, được cơ quan BHXH quản lý thống nhất theo số Chứng minh thư nhân dân (CMTND) hoặc Căn cước công dân (CCCD).
Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có trường hợp NLĐ có 02 hay nhiều sổ BHXH. Nguyên nhân là do NLĐ khi làm việc tại đơn vị này khai báo đăng ký tham gia BHXH theo số CMTND, đến lúc chuyển công tác sang đơn vị khác lại khai báo đăng ký tham gia BHXH theo số CCCD. Trong khi, số CMTND và số CCCD được cấp hoàn toàn khác nhau, không trùng khớp. Do vậy, NLĐ đã được cấp 02 sổ BHXH, 01 sổ theo số CMTND và 01 sổ theo số CCCD.
Việc NLĐ có nhiều sổ BHXH gây ảnh hưởng đến công tác quản lý của cơ quan BHXH, cũng như giải quyết các chế độ BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho chính bản thân NLĐ. Thậm chí, có NLĐ đã đề nghị giải quyết hưởng chế độ BHXH một lần nhưng vẫn yêu cầu cơ quan BHXH cấp mất sổ BHXH hoặc cấp gộp sổ BHXH cả quá trình đã đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần.
Theo quy định, NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, khi đi làm được đơn vị lập hồ sơ đăng ký đóng BHXH, được cấp và quản lý sổ BHXH của mình. Khi chấm dứt hợp đồng tại đơn vị cũ, NLĐ sẽ được xác nhận thời gian tham gia BHXH. Chuyển sang đơn vị mới, NLĐ cần phải cung cấp thông tin về sổ BHXH đã được cấp cho đơn vị mới để tiếp tục đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN với cơ quan BHXH.
Trường hợp NLĐ có 02 hay nhiều sổ BHXH, phải đề nghị cơ quan BHXH thực hiện gộp sổ thành 01 sổ BHXH duy nhất trước khi giải quyết các chế độ BHXH.
Đối với NLĐ đề nghị cấp lại sổ BHXH do mất, cơ quan BHXH sẽ căn cứ dữ liệu đóng BHXH của NLĐ do cơ quan BHXH quản lý, đối chiếu với dữ liệu giải quyết chế độ BHXH 01 lần trên hệ thống của Ngành BHXH. Trường hợp NLĐ có hành vi gian dối để được cấp lại sổ BHXH, cơ quan BHXH sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xử lý vi phạm theo quy định.