Ninh Thuận: Thu hồi đất trái luật

Theo dõi MTĐT trên

Áp dụngvănbản hết hiệu lực  

Năm 2013, tỉnh Ninh Thuận ban hành Quyết định 2352/QĐ-UBND, nhằm kêu gọi đầu tư 7 dự án hạ tầng giao thông theo hình thức Xây dựng – Chuyển giao (BT) trên địa bàn tỉnh. Quá trình kêu gọi xúc tiến đầu tư, tỉnh tiếp tục phê duyệt bổ sung 3 dự án, do các nhà đầu tư đề xuất vào danh mục dự án BT gồm: Dự án đầu tư xây dựng tuyến Đường N9 thuộc khu quy hoạch dân cư Bắc Trần Phú (QĐ 2040/ QĐ-UBND ngày 07/10/2014); Dự án tuyến đường nối Yên Ninh ra biển và hệ thống vỉa hè, hạ tầng kỹ thuật đường Yên Ninh và Dự án tuyến đường Phan Bội Châu, phường Mỹ Bình.

Đường N9 đã hoàn thành và được phân lô, bán nền

Trên cơ sở đề xuất đó, Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Hoàng Nhân đăng ký 2 dự án: Dự án tuyến đường nối Ngô Gia Tự với Lê Duẩn và Dự án tuyến Đường N9. Trong quá trình thu hồi đất và giải phóng mặt bằng làm các dự án trên, tỉnh Ninh Thuận áp dụng Luật Đất đai 2013, Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày15/5/2014 của Chính phủ làm căn cứ pháp lý cho từng dự án. Áp dụng luật một đường, nhưng khi triển khai thực hiện thì tỉnh Ninh Thuận làm một nẻo. Tỉnh đã sử dụng Quyết định 2380/2010/QĐ-UBND, áp dụng theo Luật Đất đai 2003 và Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ. Các văn bản quy phạm pháp luật này đã hết hiệu lực, được thay thế bằng Luật Đất đai 2013 và Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày15/5/2014 của Chính phủ có hiệu lực từ 01/7/2014. Đây là sai lầm nghiêm trọng, lạm dụng văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, để làm căn cứ ban hành quyết định thu hồi, bồi thường hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận.

Đơn cử, Quyết định số 222/ QĐ-UBND ngày 25/5/2015 của UBND tỉnh Ninh Thuận, phê duyệt phương án tổng thể về bồi thường hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Đường N9 thuộc khu quy hoạch dân cư Bắc Trần Phú. Căn cứ pháp lý ban hành Quyết định này theo Luật Đất đai 2013; Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ; Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014, Thông tư số 37/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và các thông báo, tờ trình của cơ quan chức năng trong tỉnh.

Thế nhưng, nội dung phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư của Quyết định 222/QĐ-UBND thì áp dụng Quyết định 2380/2010/QĐ-UBND 21/12/2010; Nghị định 69/2009/NĐ-CP 13/8/2009. Như vậy, xét về bản chất pháp lý của Quyết định hành chính số 222/ QĐ-UBND là trái pháp luật, do căn cứ vào văn bản quy phạm pháp luật đã hết hiệu lực để ban hành. Như vậy, các quyết định hành chính “cá biệt” của UBND Tp. Phan Rang - Tháp Chàm thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư cho từng tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi đương nhiên không có giá trị pháp lý.

Nghiêm trọng hơn nữa, văn bản quy phạm pháp luật chi tiết hết hiệu lực pháp luật, Quyết định 2380/2010/QĐ-UBND áp dụng trong không gian rộng, trên địa bàn toàn tỉnh gồm 6 huyện, thành phố, trong thời gian dài 26 tháng. Qua nghị quyết HĐND tỉnh Ninh Thuận năm 2015, 2016, có rất nhiều dự án  đầu tư xây dựng  trên toàn tỉnh, nên chính quyền ra quyết định hành chính về thu hồi đất bồi thường, hỗ trợ tái định cư cần phải làm đúng theo pháp luật.

Mãi đến ngày 26/9/2016, UBND tỉnh Ninh Thuận mới ban hành Quyết định 64/2016/QĐ-UBND thay thế Quyết định 2380/2010/QĐ-UBND. Đây là hành vi vi phạm rất nghiêm trọng, chưa có tiền lệ của một chính quyền cấp tỉnh, trên phạm vi cả nước. Hành vi này khiến người dân bị thu hồi đất thiệt hại về vật chất, tinh thần, làm cho quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị xâm hại… Điều mất mát lớn hơn là việc áp dụng văn bản hết hiệu lực pháp luật dẫn đến tình trạng loạn kỷ cương phép nước, làm mất niềm tin của người dân vào chính quyền. Và đây là cơ hội của cán bộ thoái hóa biến chất, cấu kết với các nhóm lợi ích chia chác, xà xẻo tài sản của Nhà nước và của nhân dân.

Người dân thiệt hạinặng nề

Theo quy định của pháp luật, toàn bộ văn bản hành chính đã ban hành trái pháp luật, phải được xử lý theo quy định tại Điều 111, Điều 112 Nghị định 34/2016/NĐ-CP dù văn bản hành chính đã được thực hiện, chấp hành, đang thực hiện chấp hành hoặc chưa thực hiện chấp hành.

Theo đơn tố cáo của ông Nguyễn Trung, ngụ khu phố 3, phường Phủ Hà, Tp. Phan Rang -Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. UBND Tp. Phan Rang - Tháp Chàm ban hành 4 quyết định hành chính thu hồi đất của gia đình ông và 3 người con cụ thể: Gia đình ông Nguyễn Trung bị thu hồi 608,1m², làm đường chỉ có 28,66m², còn lại phân lô bán nền 579m². Nguyễn Quốc Tùng bị thu hồi 434,3 m², không làm đường, chỉ phân lô bán nền. Nguyễn Gia Bách thu hồi 500m², làm đường chỉ 102,76m², còn lại phân lô bán nền 397,21m². Nguyễn Hạo Khiết thu hồi 499,6 m², làm đường 189,2m², phân lô bán nền 310m².

Đất của người dân bị thu hồi, đền bù với giá rẻ mạt

UBND tỉnh Ninh Thuận áp dụng Điều 62, khoản 3, điểm b, điểm d, Luật Đất đai 2013 (làm đường, chỉnh trang đô thị) áp giá đền bù 638.000 đồng/m². Ông Trung khiếu nại, cho rằng: Đất thu hồi làm đường theo điểm b khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai 2013 ông hoàn toàn đồng ý, nhưng đất giao cho nhà đầu tư phân lô bán nền không thuộc điểm d, khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai 2013 vì không phải là đất chỉnh trang đô thị, không có hồ sơ chỉnh trang đô thị trong dự án. “Đâythực chất là một dự án độc lập, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế theo quy định của pháp luật về đất đai. Khu đất ở đô thị, là một dự án kinh tế, kinh doanh thương mại Nhà nước dùng dự án này để thanh toán cho nhà đầu tư BT, theo Nghị định 69/ 2019/NĐ-CP. Như vậy, Nhà nước không thể gộp đất phân lô bán nền và đất làm đường vào điểm b, d khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai 2013, áp cùng một giá đất, theo khung giá đất của Nhà nước. Mà phải áp dụng Điều 73 Luật Đất đai 2013 để giải quyết”, ông Nguyễn Trung đề nghị.

Mặt khác, việc UBND tỉnh Ninh Thuận không tổ chức đấu giá quỹ đất dùng thanh toán cho nhà đầu tư là vi phạm nghiêm trọng Điều 118 Luật Đất đai 2013, pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất. Điều này chắc chắn sẽ gây thất thoát ngân sách của Nhà nước, tài sản của nhân dân.

Năm 2019, Thanh tra Chính phủ có đoàn công tác thực hiện nhiệm vụ Thanh tra quản lý đất đai, xây dựng dự án tại Ninh Thuận. Việc Ninh Thuận sử dụng văn bản pháp luật hết hiệu lực trong thời gian dài 26 tháng để thu hồi đất trái pháp luật, gây bức xúc trong nhân dân rồi cũng sẽ được làm rõ trước pháp luật.