Cả làng 'kêu trời' vì nổ mìn khai thác đá

Theo dõi MTĐT trên

Làng... rung chuyển

Mỏ đá Văn Xá thuộc Công ty TNHH Luks - Trường Sơn, khai thác đá lộ thiên phục vụ cho Nhà máy Xi măng Luckvaxi Văn Xá, đã hoạt động khai thác đá hàng chục năm nay. Vậy nhưng việc nổ mìn ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân đã diễn ra trong vòng 10 năm trở lại đây, khi mỏ này nâng công suất nổ mìn và khai thác đá.

Cứ mỗi buổi trưa, cả làng lại rung chuyển vì những trận nổ mìn dữ dội để lấy đá làm nguyên liệu sản xuất xi măng. Chính vì vậy, người dân thôn Giáp Thượng, phường Hương Văn (TX. Hương Trà, Thừa Thiên - Huế) gọi nơi họ đang sống là làng “động đất”.

Nhà của nhiều hộ dân thôn Giáp Thượng bị nứt toác nhiều chỗ do Công ty TNHH Xi măng Luks - Trường Sơn nổ mìn khai thác đá.

Có mặt tại thôn (làng) Giáp Thượng vào giữa những ngày mưa bão, PV quan sát thấy nhà nào nhà nấy trong thôn cũng đều nứt nẻ tứ bề. Nhiều nhà có mái ngói bị sạt, bê tông rạn nứt, nước mưa xối xuống tràn lênh láng mặt nhà.

Nhà bà Trần Thị Thương (63 tuổi) cách mỏ đá khoảng 200m, mìn nổ mỗi ngày làm cho các bức vách bê tông nứt nham nhở, nước mưa dễ dàng xuyên qua những khe nứt thấm vào nhà. Nền xi măng nhà chính của bà Thương cũng xuất hiện nhiều vết rạn kéo dài qua các gian phòng.

Các bản lề cửa chính và lỗ chốt khoá cũng bị sức ép nổ mìn xé toạc. Mái hiên nhà bà Thương hiện còn một lỗ thủng to tướng, chủ nhà chỉ vá tạm bằng miếng tôn cũ che chắn mưa nắng.

Nhiều người dân thôn Giáp Thượng bức xúc trao đổi với PV

Bà Thương bức xúc: “Có hôm đang chuẩn bị nấu cơm thì một cục đá to tướng xuyên thủng mái tôn rơi vào nhà, ai nấy đều khiếp vía. May mà cục đá này không rớt trúng người. Nhiều người luôn trong tình trạng ù tai, khó thở, da nổi ngứa vì mìn nổ, bụi đá và khói thuốc nổ tấp vào nhà.

Tội nhất là mấy đứa trẻ nhỏ, nghe mìn nổ đinh tai mỗi ngày, nhiều đứa trẻ trong làng giờ bị chứng giật mình, hễ nghe còi hú báo chuẩn bị nổ mìn là chúng chui tọt xuống gầm giường và ré khóc. Như cháu tui thì bị viêm phế quản nặng vì phải hít bụi và khói thuốc súng suốt một thời gian dài. Thế nhưng chúng tôi viết đơn gửi về phường từ năm 2012 mà không thấy phường trả lời…?”.

Đơn đề nghị di dời, đền bù nhà ở của người dân thôn Giáp Thượng

Ông Đỗ Hòa (55 tuổi), một người dân sống gần mỏ đá cho biết thêm: “Dân ở đây chẳng ngày nào yên ổn, cuộc sống bị đảo lộn bởi việc nổ mìn khai thác đá gây ra. Công ty thường cho nổ mìn ở mỏ đá Văn Xá vào giữa trưa khoảng từ 11 giờ đến 11 rưỡi, nhà tui chỉ cách khu vực nổ mình khoảng hơn 100m nên bị ảnh hưởng rất lớn, mỗi lần họ cho nổ mìn là cả nhà đều bị rung chuyển, đá rớt lia chia, bụi bay mù mịt và mùi khói thuốc súng khét lẹt gây ô nhiễm đến mức không ăn cơm nổi.

Những vật dụng trong nhà như cốc chén, sách vở rung lắc, chao đảo; trẻ em phải chui xuống gầm giường lánh nạn, người lớn thì chết giả vì tiếng nổ mìn; thậm chí, người dân phải núp kín trong nhà không dám ra đường vì sợ đá văng. Nhiều lúc hết mức chịu đựng, người dân chúng tôi lên Công ty phản ánh, nhưng rồi đâu lại vào đó”.

Không chỉ nguy hiểm đến tính mạng và phát sinh bệnh tật, nguồn nước sinh hoạt ở đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Các hồ khai thác đá bị đào rất sâu khiến mạch nước ngầm trong vùng cạn kiệt. Hầu hết giếng nước trong xóm đã bị cạn trơ đáy, người dân phải mua nước nơi khác về sử dụng. Hoa màu cũng chết héo do khói thuốc nổ và nước ngầm cạn kiệt.

Bãi nổ mìn khai thác đá của Công ty TNHH Xi măng Luks - Trường Sơn

Người dân đã mất lòng tin?

 “Người dân chúng tôi khổ sở đủ bề chú ạ. Nắng lên thì khói bụi mù trời, khét lẹt đến mức không thở nổi. Mùa mưa thì mái ngói, vách tường đã bị rạn nứt nên nước tràn vào lênh láng, nhà cửa thì rệu rạo. Vì lợi nhuận nên phía Công ty thì vẫn cứ tiếp tục nổ mìn, còn phía chính quyền thì không giải quyết triệt để, chúng tôi thực sự đã quá chán nản và mất hết lòng tin…?” – Bà Trần Thị Thương than vãn.

Trao đổi với PV, Ông Nguyễn Xuân Chinh, phó chủ tịch UBND phường Hương Văn xác nhận, việc nổ mìn khai thác đá tại mỏ đá Văn Xá của Công ty TNHH Luks - Trường Sơn gây ô nhiễm khói bụi và hư hại nhà dân là có thật. Phía phường đã nhận được nhiều phản ánh của người dân, và mỗi lần nhận được phản ánh, phường đã phối hợp cùng với thị xã Hương Trà về kiểm tra, lập biên bản.

Việc Công ty TNHH Xi măng Luks - Trường Sơn nổ mìn khai thác đá đã được tỉnh cho phép. Trước đây, họ tiến hành nổ mìn thường xuyên nhưng nay thị xã chỉ đạo và phường giám sát, buộc Công ty Luks làm thủ tục cam kết đảm bảo môi trường, nên việc nổ mìn đã giảm bớt. Tuy nhiên, nhiều lúc họ nổ mìn nhiều hơn quy định và gây ô nhiễm môi trường, địa phương không thể kiểm soát được.

Công ty TNHH Xi măng Luks - Trường Sơn có địa chỉ tại thôn Giáp Thượng, phường Hương Văn, thị xã Hương Trà (Thừa Thiên-Huế)

Phía địa phương đã có làm việc với ban lãnh đạo Công ty Luks - Trường Sơn và quyết định không cho nổ mìn tại các điểm ở gần nhà dân, đảm bảo khoảng cách an toàn, tối thiểu phải trên 300m tính từ nhà ở gần nhất.

Phía công ty cũng đã có thực hiện đền bù cho người dân và hiện tỉnh đã có chủ trương cho di dời toàn bộ những hộ dân cách bãi nổ mìn trong phạm vi 50m, những hộ dân có khoảng cách xa hơn nếu thấy bị ảnh hưởng cũng sẽ cho di dời. Phía Công ty Xi măng Luks, đơn vị quản lý, khai thác mỏ đá nói trên sau khi xây dựng khu tái định cư Ruộng Cà (phường Hương Văn) cũng đã và đang hoàn thành dứt điểm việc di dời các hộ dân ở trong phạm vi hành lang mỏ đá.

Nhiều hộ dân không nằm trong diện được di rời, ngày đêm vẫn sống trong sự hoang mang lo sợ.

Khi PV đặt ra câu hỏi tại sao Công ty Luks đã làm các thủ tục cam kết các vấn đề gây ô nhiễm môi trường của nhà máy đối với chính quyền địa phương, tuy nhiên vấn đề ô nhiễm và gây mất an toàn vẫn chưa được cải thiện, thì được ông Chinh cho biết: “Phía Công ty Luks đã di chuyển bãi nổ mìn cách xa khu dân cư và khi chuẩn bị nổ mìn thì Công ty có cắm cờ để quan sát hướng gió, nếu hướng gió đảm bảo an toàn, không thổi về phía khu dân cư thì mới cho nổ mìn, tuy nhiên có những lúc hướng gió thay đổi đột ngột, thì khói bụi mới bay vào khu dân cư gây ô nhiễm”.

Hiện vẫn còn nhiều hộ dân nằm trong phạm vi thiếu an toàn, chỉ cách mỏ đá của nhà máy xi măng Luks khoảng 50m... Tình trạng khai thác đá gây nổ, và bụi, thậm chí đất đá bắn vào nhà, vườn tược, cây cối làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân trong vùng; đây chính là nguyên nhân gây khiếu kiện kéo dài hiện nay ở Thừa Thiên - Huế. Thiết nghĩ cơ quan chức năng cần sớm giải quyết dứt điểm việc di dời, tái định cư cho các hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng môi trường tại mỏ đá vôi của Công ty TNHH xi măng Luks, để người dân nơi đây lấy lại niềm tin đối với chính quyền địa phương và sớm ổn định cuộc sống!

Một số hình ảnh bãi khai thác đá và hệ lụy của việc khai thác đá bằng mìn mà người dân phải chịu được PV ghi lại: