Sở TNMT Bình Phước 'vượt mặt' Bộ TNMT? (bài 2)

Theo dõi MTĐT trên

Trước đó, trong bài viết với tiêu đề “Dừng hoạt động Công ty CEM vẫn được cấp phép nhập khẩu phế liệu?” Công ty CEM (Công ty Cổ phần Đúc và chế tạo khuôn mẫu CEM, địa chỉ tại Bình Phước) đã nhiều lần vận hành hoạt động thử nghiệm khi chưa được cấp phép, quá trình vận hành liên tục xả thải gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân xung quanh.

Sau đó, Công ty CEM đã 02 lần bị xử phạt hành chính với tổng số tiền 320 triệu vì hoạt động trái quy định, và nhập khẩu phế liệu chưa được phân loại, làm sạch theo quy định. Bên cạnh đó, nhiều văn bản cũng được ban hành để yêu cầu đình chỉ ngưng hoạt động.

Tuy nhiên, trong suốt thời gian từ tháng 7/2015 đến 5/2018 Sở TNMT tỉnh Bình Phước vẫn 03 lần liên tiếp cấp và gia hạn giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu với 04 loại chính là phế liệu nhựa (mã HS 3915), đồng phế liệu và mảnh vụn (mã HS 7404), mạch in phế liệu (mã HS 8534), đoạn và mẩu vụn của dây, cáp điện cách điện và dây dẫn cách điện khác (mã HS 8544).

Công ty CP đúc và chế tạo khuôn mẫu CEM (hay còn gọi là Công ty CEM) được cấp phép và tiến hành xây dựng trụ sở trong KCN Bắc Đồng Phú thuộc địa bàn thị trấn Tân Phú, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước.

Cụ thể, tháng 7/2015 Sở TNMT tỉnh Bình Phước cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu số 07/GCN-STNMT cho Công ty CEM với khối lượng 20.000 tấn/năm với hai mã phế liệu là HS 7404: 15.000 tấn/năm và HS 3915: 5000 tấn/năm.

Đến tháng 9/2015 Sở TNMT tiếp tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu lần 2, vẫn với tổng khối lượng nhập khẩu là 20.000 tấn/năm. Tuy nhiên, trong phần liệt kê chi tiết thì lại có thêm hai mã phế liệu khác là HS 8534: 20.000 tấn/năm và mã HS 8544: 10.000 tấn/năm. Đồng nghĩa với việc, giấy chứng nhận lần hai này đã tăng khối lượng thêm 30.000 tấn/năm cho hai mã hàng mới một cách không rõ ràng. 

Thời điểm tháng 5/2018 Sở này thêm một lần nữa cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu số 16/GCN-STNMT cho Công ty CEM với 4 mã phế liệu HS 7404: 10.000 tấn/năm; HS 3915: 10.000 tấn/năm; HS 8534: 20.000 tấn/năm; HS 8544: 10.000 tấn/năm. Tổng khối lượng nhập khẩu lần 3 là 50.000 tấn/năm. Trong lần thứ ba này riêng mã phế liệu HS 3915 đã tăng khối lượng từ 5000 lên 10.000 tấn/năm.

Theo Phụ lục 1 của Thông tư 41/2015/TT-BTNMT về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất thì đối với mã phế liệu HS 7404 nếu quy mô khối lượng nhập khẩu lớn hơn 50 tấn/năm và HS 3915 quy mô khối lượng nhập khẩu lớn hơn 200 tấn/năm thì việc cấp giấy xác nhận phải thuộc thẩm quyền của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TNMT). Tuy nhiên, trong cả 3 lần cấp và gia hạn giấy chứng nhận nhập khẩu phế liệu do Sở TNMT tỉnh Bình Phước trực tiếp cấp cho Công ty CEM thì khối lượng nhập khẩu hai mã phế liệu trên đã vượt gấp nhiều lần so với quy định này.

Cũng theo khoản 3, điều 6 của Thông tư 41/2015/TT-Bộ TNMT thì giấy xác nhận chỉ có thời hạn hai (02) năm kể từ ngày cấp. Thế nhưng, tại văn bản số 135/BC-STNMT Báo cáo công tác cấp giấy chứng nhận/ xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Phước thì giấy chứng nhận số 07/GCN-STNMT ngày 10/07/2015 và số 15/GCN-STNMT ngày 30/09/2015 cấp cho Công ty CEM thể hiện có hiệu lực là 03 năm.

Phía trong công ty CEM.

Như vậy, đồng nghĩa với việc Sở TNMT tỉnh Bình Phước đã đi quá thẩm quyền, cố ý “vượt mặt” Bộ TNMT để cấp giấy chứng nhận, tạo điều kiện cho Công ty CEM nhập khẩu một khối lượng “rác” khủng về Việt Nam trong suốt một khoảng thời gian dài.

Và như tìm hiểu, từ thời điểm năm 2015 đến năm 2018 Công ty CEM sau khi hoàn thiện việc xây dựng và nhiều lần tự ý vận hành thử nghiệm hoạt động của lò đốt nguyên liệu thì liên tục vi phạm các quy định của pháp luật, gây ô nhiễm môi trường,… Với những hành vi trên thì Công ty CEM đã bị cơ quan chức năng “tuýt còi” xử lý. Đồng thời trong suốt thời gian này thì Công ty này vẫn chưa được cấp phép hoạt động chính thức.

Trong vai khách hàng, phóng viên tìm đến trụ sở chính của Công ty CEM nằm tại Lô L5, L6, K10, K12 đường D5 KCN Bắc Đồng Phú để liên hệ thì Công ty này đã đóng cửa “im lìm”, phía trong không có bất kỳ một sự hoạt động nào của máy móc, các khu nhà xưởng chỉ còn là nơi chứa một số ít lượng phế liệu đã nhập về và tồn lại. Khi chúng tôi tiếp xúc với người dân sống tại khu vực này thì được biết Công ty này đã đóng cửa, không còn hoạt động từ khoảng giữa năm 2018. Bên trong chỉ còn lại vài bảo vệ để trông coi khu xưởng.

Vậy Công ty CEM nhập khẩu phế liệu trong suốt thời gian nhà máy không hoạt động nhằm mục đích gì? Khối lượng “rác” được nhập về Việt Nam đã đi đâu? Để được Sở TNMT tỉnh Bình Phước 3 lần cấp, gia hạn giấy chứng đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu với quy mô khối lượng “khủng” như  vậy, phải chăng Công ty CEM đã có dấu hiệu “đi đêm”? 

Môi trường và Đô thị Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.