Cần lập tức đóng cửa các chợ buôn bán động vật hoang dã

Theo dõi MTĐT trên

Trong Thư ngỏ gửi Chính phủ Việt Nam nhân Ngày Sức khỏe Thế giới (7/4/2020), Tổ chức Humane Society International (HSI) kêu gọi Chính phủ Việt Nam đóng cửa ngay lập tức các chợ và địa điểm có buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD) và ban hành lệnh cấm tiêu thụ ĐVHD với bất cứ mục đích nào.

HSI đánh giá rất cao những thành tích ban đầu mà Việt Nam đã đạt được trong cuộc chiến chống đại dịch này, đồng thời ghi nhận những hành động tích cực của Chính phủ Việt Nam trong lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ động vật hoang dã, như Tổng cục Lâm nghiệp (TCLN) thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) đã có văn bản đề nghị chính quyền các tỉnh thành kiểm soát buôn bán động vật hoang dã để ngăn chặn virus Corona lây lan theo tinh thần thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 28/1/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống dịch COVID-19, ngày 6 tháng 2 năm 2020.

Bên cạnh đó, ngay sau khi nhận được thư ngỏ của 14 tổ chức, trong đó có tổ chức HSI về việc kêu gọi Chính phủ Việt Nam có những hành động cụ thể tăng cường kiểm soát buôn bán ĐVHD và cấm tiêu thụ ĐVHD nhằm góp phần ngăn chặn đại dịch COVID-19, Thủ tướng Chính phủ đã có công văn chỉ đạo số 1744/VPCP-KGVX yêu cầu Bộ NN&PTNT phối hợp với các Bộ ban ngành liên quan soạn thảo một chỉ thị về nghiêm cấm, mua bán, tiêu thụ ĐVHD trình Thủ tướng.

Một số nghiên cứu cho thấy, tê tê có thể là vật chủ truyền nhiễm virus corona cho người. Ảnh: Getty.

HSI bày tỏ, với mong muốn ngăn chặn sự bùng phát của những đại dịch tương tự COVID-19, tổ chức này đề nghị Chính phủ Việt Nam tiếp tục có những hành động cụ thể hơn, quyết liệt hơn, thể hiện vai trò dẫn dầu trong việc ngăn chặn sự bùng phát của những đại dịch tương tự trong tương lai. 

Việt Nam cũng cần tổ chức kiểm tra trên diện rộng các cơ sở nuôi ĐVHD, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm và thu hồi mã số, giấy phép theo đúng quy định của pháp luật, nhất là vi phạm về nguồn gốc xuất xứ động vật gây nuôi; lập và duy trì cơ sở dữ liệu về các cơ sở nuôi ĐVHD vì mục đích thương mại, đặc biệt là cơ sở nuôi các loài ĐVHD thuộc Danh mục loài động vật rừng, thực vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 và các loài thuộc Phụ lục I và II CITES; chỉ đạo các cơ sở nuôi  gắn chíp điện tử hoặc thực hiện hình thức đánh dấu mẫu vật phù hợp với các loài trên và công khai trên công thông tin điện tử của Bộ một cách minh bạch để toàn xã hội theo dõi, giám sát.

Bắt đầu thực hiện ngay các chiến lược giáo dục công chúng về những rủi ro của việc buôn bán và tiêu thụ ĐVHD đối với sức khoẻ con người.

Chính phủ cần cấm buôn bán động vật hoang dã, bao gồm xuất nhập khẩu ĐVHD, đặc biệt là động vật có vú và chim vì chúng mang các chủng virus Corona. Cam kết phối hợp với chính phủ các nước khác nhằm tăng cường chia sẻ thông tin và chính sách, hướng tới mục tiêu chung là loại bỏ nguy cơ bùng phát đại dịch tương tự COVID 19 mà có liên quan trực tiếp đến nạn buôn bán ĐVHD cũng như các chợ ĐVHD.

Tổ chức HSI lưu ý, Tổ chức Thú y Thế giới (OIE) đã thành lập một nhóm tư vấn không chính thức về đại dịch COVID-19 và mối quan hệ tương tác giữa người và động vật. HSI kêu gọi các chính phủ đề nghị nhóm này trở thành một nhóm hoạt động chính thức, với sự tham gia bắt buộc của các chuyên gia liên quan từ nhiều nước cũng như các cơ quan liên chính phủ (bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO), Ủy ban Codex Alimentarius).

“Nếu các quốc gia trên thế giới không chung tay, phối hợp đóng cửa các chợ ĐVHD trên toàn cầu, thì sự bùng phát của đại dịch giống SARS-COVID- 2 là một điều chắc chắn sẽ xảy ra”, HSI nhận định.

Theo một báo cáo vừa ra mắt của Tổ chức bảo tồn thiên nhiên Thế giới (WWF), hơn 90% số người được khảo sát tại khu vực Đông Nam Á và Hongkong ủng hộ các chính phủ đóng cửa các thị trường buôn bán ĐVHD bất hợp pháp và thiếu kiểm soát. Con số này tại Việt Nam là 93%.

Đến nay, nguồn gốc chính xác về COVID-19 vẫn còn nhiều câu hỏi, nhưng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khẳng định, đây là một bệnh có nguồn gốc từ động vật, có nghĩa là virus từ động vật hoang dã truyền sang người.

Với sự bùng phát của đại dịch COVID-19, mối liên hệ giữa các bệnh truyền nhiễm có nguồn gốc từ động vật – những bệnh truyền từ động vật sang người – và các chợ buôn bán động vật hoang dã đã trở thành một tâm điểm lớn.

Một khảo sát được thực hiện trong tháng 3 với 5.000 người tham gia đến từ Hongkong, Nhật Bản, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam cho thấy, 82% người được hỏi cực kỳ hoặc rất lo lắng về đại dịch, và 93% người được hỏi tại khu vực Đông Nam Á và Hongkong ủng hộ những hành động của Chính phủ để đóng cửa các khu chợ buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp và thiếu kiểm soát.

Riêng tại Việt Nam, phần lớn người được hỏi rất hoặc cực kỳ lo lắng về đại dịch virus corona, trong bối cảnh cuộc sống của người dân, cũng như nền kinh tế và sức khoẻ cộng đồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch bệnh này gây ra trên toàn quốc.

Báo cáo cũng cho thấy người tham gia phỏng vấn tại Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ, những biện pháp giải quyết tận gốc đại dịch COVID-19 và những dịch bệnh có nguồn gốc từ động vật có khả năng bùng phát trong tương lai do săn bắt, buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã bất hợp pháp. Khoảng 90%, trong số 1.000 được hỏi, nói rằng họ có khả năng hoặc rất có khả năng sẽ ủng hộ những nỗ lực của chính phủ và các bộ ngành liên quan đóng cửa các thị trường và nhà hàng bán động vật hoang dã bất hợp pháp và thiếu kiểm soát.

Những chợ và nhà hàng này tiềm ẩn những nguồn lây nhiễm bệnh từ động vật hoang dã sang con người và cần phải đóng cửa để giảm bớt mối đe doạ. Và những mối đe doạ này là có thật.

 P.V(tổng hợp)