Thứ sáu, 29/03/2024 01:04 (GMT+7)

Tập đoàn Điện lực Việt Nam: Đẩy mạnh công tác tiêu thụ tro xỉ tại các nhà máy nhiệt điện

PV -  Thứ tư, 04/05/2022 14:43 (GMT+7)

Theo dõi MTĐT trên

Trong những năm qua, việc sử dụng tro, xỉ từ các NMNĐ để làm vật liệu xây dựng trong các công trình xây dựng, công trình giao thông là vấn đề cấp thiết đặt ra, nhằm bảo vệ môi trường và nhu cầu nguồn vật liệu thay thế nhưng hiện còn gặp nhiều khó khăn.

Vì vậy, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã tổ chức hội nghị để đưa ra các giải pháp đẩy mạnh công tác tiêu thụ tro xỉ tại các NMNĐ của EVN.

20 triệu tấn tro xỉ đang lưu bãi thải

Theo Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Tài Anh, hiện nay EVN sở hữu 12 Nhà máy nhiệt điện (NMNĐ), với tổng công suất đạt 12.678MW, trung bình hàng năm, các NMNĐ tiêu thụ khoảng 35-40 triệu tấn than, từ đó phát sinh khoảng 7-10 triệu tấn tro xỉ. Chỉ tính năm 2021, tổng khối lượng tro xỉ phát sinh là 7,34 triệu tấn, trong đó, tổng khối lượng tiêu thụ là 6,89 triệu tấn, đạt 94% khối lượng phát sinh. Tỷ lệ tro, xỉ tiêu thụ trong năm 2021 tăng cao nhất, kể từ năm 2015, hiện tổng khối lượng tro xỉ còn lưu bãi của các NMNĐ khoảng 20 triệu tấn. Có thể nhận thấy, tỷ lệ tiêu thụ tro, xỉ tại các khu vực tăng dần theo từng năm, đặc biệt là các tỉnh khu vực phía Bắc, từ Thanh Hóa trở ra, còn khu vực phía Nam, từ Nghệ An trở vào Trà Vinh, khối lượng tiêu thụ có tăng nhưng vẫn không đáp ứng được yêu cầu của EVN. Đáng chú ý là các NMNĐ Vĩnh Tân 2 và NMNĐ Vĩnh Tân 4 thuộc tỉnh Bình Thuận, tỷ lệ tiêu thụ tro xỉ  trung bình hàng năm chỉ đạt khoảng 30-50% tổng khối lượng phát sinh. Nguyên nhân của thực trạng trên là do: Hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn đã tương đối đầy đủ nhưng đối với việc đưa tro xỉ vào công trình đường giao thông còn thiếu các định mức, đơn giá, hướng dẫn thi công, nghiệm thu công trình... cần phải hoàn thiện, chưa đưa vào áp dụng được ngay theo đề xuất của EVN với Bộ GTVT. Bên cạnh đó, các phương tiện vận chuyển tro xỉ chủ yếu bằng xe bồn, khối lượng vận chuyển được ít, cước phí cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, gây ô nhiễm môi trường. Tro xỉ được vận chuyển và tiếp nhận qua cảng tổng hợp thì chi phí cao, bị giới hạn do đây là cảng tổng hợp, không chỉ xuất nhập riêng tro xỉ mà còn vận chuyển, tiếp nhận rất nhiều hàng hóa hóa, do đó để thực hiện vận chuyển qua cảng nội bộ nhà máy cần thêm thời gian hoàn thiện, nâng cấp.

Hơn nữa, về nguyên tắc tài chính, tro xỉ không phải là chất thải thì phải theo dõi, đánh giá và quản lý theo quy định tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính, hướng dẫn về chế độ kế toán doanh nghiệp. Một số nhà máy đã bán tro xỉ và có doanh thu nhưng các NMNĐ và TTĐL Vĩnh Tân phải hỗ trợ thêm chi phí, khó giải trình với các cơ quan quản lý Nhà nước. Nếu xử lý toàn bộ chi phí tro xỉ vào giá điện thì sẽ phát sinh nhiều chi phí trong thời gian tới. Trước tình hình trên, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có nhiều văn bản báo cáo các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tiêu thụ tro xỉ tới các Bộ, ngành và UBND tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận nhưng tình hình tiêu thụ tro xỉ vẫn chưa có cải thiện nhiều.

tm-img-alt

Tổ máy số 1 Nhà máy nhiệt điện Duyên Hài 2 phát điện lên lưới điện quốc gia ngày 1/6/2021

 Cần giải pháp đột phá

Báo cáo tình hình phát sinh, tiêu thụ, lưu bãi và các giải pháp đẩy mạnh công tác tiêu thụ tro xỉ tại các NMNĐ của EVN có nêu:  Năm 2020, với sản lượng gạch xây dựng khoảng 33 tỷ viên, nếu chỉ sản xuất gạch đất sét nung thì phải tiêu tốn 50 triệu m3 đất sét (tương đương 2.500 ha đất khai thác ở ở độ sâu 2m, 5 triệu tấn than và thải ra môi trường 19 triệu tấn CO2), gây ô nhiễm  môi trường, ảnh hưởng đến an ninh lương thực do quá trình sản xuất gạch nung làm mất đất cho sản xuất nông nghiệp. Trong khi đó, mỗi năm, các nhà máy nhiệt điện EVN phát sinh khoảng 10 triệu tấn tro xỉ, nếu toàn bộ lượng tro xỉ này có thể sử dụng để sản xuất gạch không nung, với kích thước tiêu chuẩn là 220x110x60 (tương đương mỗi viên gạch có khối lượng khoảng 1-2kg) thì có thể cung cấp ra thị trường khoảng 500 triệu- 1 tỷ viên/năm (đáp ứng khoáng 1,5-3% nhu cầu sản lượng gạch xây dựng hàng năm. Như vậy, có thể thấy rằng khối lượng tro xỉ nhiệt điện phát sinh vừa có thể đóng góp một phần vào nhu cầu sản xuất gạch cung cấp cho các ngành xây dựng hàng năm, vừa phần nào giải quyết được các vấn đề về kinh tế, xã hội và môi trường.

Theo lãnh đạo EVN, nhu cầu sử dụng rất lớn nhưng thực tế tiêu thụ không được nhiều như kỳ vọng, do thị trường tại địa phương không lớn, thói quen sử dụng vật liệu xây không nung của người dân địa phương chưa thay đổi và giá cả vật liệu xây không nung chưa có ưu thế cạnh tranh với các loại vật liệu xây dựng truyền thống. Tính đến hết năm 2018, số lượng sản xuất gạch không nung là khoảng 2.500 cơ sở, với công suất thiết kế khoảng 12, 6 tỷ viên gạch quy chuẩn/năm. Tuy nhiên, đến cuối năm 2020, do khó khăn về thị trường nên chỉ còn khoảng 1.600 cơ sở, với công suất  thiết kế là 10,2 tỷ viên gạch/năm và sản lượng sản xuất chủ đạt 45%-50% công suất  thiết kế.

tm-img-alt

Dây chuyền sản xuất gạch từ tro xỉ của Công ty Vật liệu xanh Duyên Hải-DGM

Hiện nay, tất cả các nhà máy nhiệt điện của EVN đều có Giấy chứng nhận chất lượng tro xỉ đạt TCVN để xử dụng làm vật liệu xây dựng (VLXD), vật liệu không nung (VLKN), phụ gia, vật liệu san lấp, vật liệu làm nền đường... đáp ứng các quy định về môi trường và được coi là vật liệu xây dựng thông thường. Theo Nghị định số 8/2022 và Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT  thì tro xỉ của nhà máy nhiệt điện than được đưa vào danh mục chất thải rắn công nghiệp thông thường, nếu được hợp chuẩn, hợp quy thì là hàng hóa .Thực tế, tro xỉ các nhà máy đã được sử dụng làm vật liệu san lấp ở nhiều địa phương, như tỉnh Quảng Ninh, đã đem lại hiệu quả lớn cho cả địa phương và doanh nghiệp. Nhu cầu san lấp tại Bình Thuận, Ninh Thuận củng rất cao nhưng hiện nay khối lượng tro xỉ được đưa đi san lấp vẫn không đáng kể.

Ngoài ra, nhu cầu vật liệu làm nền đường cho dự án đường cao tốc Bắc- Nam rất lớn, riêng giai đoạn 1 của dự án, từ nay đến năm 2024, tổng nhu cầu vật liệu san lấp khoảng 50 triệu m3. Tính đến nay, các đơn vị mới bố trí được 35 triệu m3, còn thiếu 13 triệu m3. Đối với các dự án đi qua địa phận tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, còn thiếu 5,3 triệu m3, Bộ GTVT đã có văn bản số 7020/BGTVT-KHCN ngày 19/7/2021, chỉ đạo các Ban QLDA gần các NMNĐ nghiên cứu, lựa chọn các hạng mục công trình phù hợp để sử dụng tro, xỉ nhưng đến nay, chưa có dự án nào sử dụng tro xỉ làm vật liệu!?

Vì vậy, để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, Tập đoàn Điện lực Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt các cơ chế ưu đãi, đặc thù trong công tác tái sử dụng tro xỉ, giúp đẩy mạnh hơn nữa tỷ lệ tiêu thụ tro xỉ tại TTĐL Vĩnh Tân  cũng như các NMNĐ than trong cả nước. Từ đó, hỗ trợ, triển khai thực hiện giải pháp sử dụng tro xỉ làm vật liệu san lấp, đáp ứng nhu cầu đang thiếu hụt vật liệu san lấp đối với các dự án giao thông, xây dựng. EVN đề nghị các Bộ, ngành hoàn thiện các QCVN liên quan đến sử dụng tro xỉ làm vật liệu san lấp và làm nền đường ô tô, sớm ban hành hướng dẫn về định mức, đơn giá, thi công, nghiệm thu tại các sử dụng tro xỉ nhiệt điện trong các công trình giao thông, xây dựng và chỉ đạo các đơn vị đẩy mạnh triển khai chương trình phát triển VLXD không nung tại Việt Nam, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2171/QĐ-TTg ngày 23/12/2021.

Để xử lý tro xỉ ổn đinh trong dài hạn, việc cần thiết là tìm được các phương án xuất tro xỉ mới, các thị trường tiêu thụ tro xỉ mới, bên cạnh các thị trường đã và đang khai thác hiện nay, như đưa vào các công trình giao thông, xuất khẩu nước ngoài....Với những giải pháp thiết thực sẽ tạo ra sự đột phá, góp phần xử lý kịp thời, có hiệu quả lượng tro xỉ rất lớn đang lưu bãi ở một số NMNĐ hiện nay.

Bạn đang đọc bài viết Tập đoàn Điện lực Việt Nam: Đẩy mạnh công tác tiêu thụ tro xỉ tại các nhà máy nhiệt điện. Thông tin phản ánh, liên hệ đường dây nóng : 0912 345 014 Hoặc email: [email protected]

Cùng chuyên mục

Tin mới

Ông Nguyễn Văn Minh làm Tổng Biên tập Báo Công Thương
Ngày 28/3, Bộ Công Thương tổ chức hội nghị công bố quyết định của Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Minh - Phó Tổng Biên tập phụ trách giữ chức vụ Tổng Biên tập Báo Công Thương.