Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị Phát triển thị trường vốn

Theo dõi MTĐT trên

Thay mặt lãnh đạo Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, sau hơn 35 năm thực hiện chủ trương đổi mới, mở cửa và hội nhập của Đảng, đất nước ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay”. Trong đó, có sự đóng góp quan trọng của thị trường vốn - kênh dẫn vốn trung và dài hạn; cùng thị trường tiền tệ - kênh dẫn vốn ngắn hạn để cấu thành nên thị trường tài chính – đóng vai trò là huyết mạch của nền kinh tế.

Tuy nhiên, cũng thẳng thắn nhìn nhận thị trường vốn còn những hạn chế, bất cập về cấu trúc thị trường, hạ tầng, công nghệ, nguồn nhân lực, hệ thống thông tin thị trường... Trong đó, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh hiện tượng một số tổ chức, cá nhân thao túng thị trường, làm giá và thao túng giá cổ phiếu; huy động trái phiếu sử dụng sai mục đích; vi phạm quy định pháp luật khi tham gia thị trường... Vấn đề này đã được các cơ quan chức năng tập trung điều tra, xử lý trong thời gian gần đây.

Thủ tướng nhấn mạnh, từ tình hình thực tiễn, chúng ta cần khẳng định: Những sai phạm chỉ là thiểu số. Việc xử lý là cần thiết, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đại đa số các nhà đầu tư, doanh nghiệp chân chính, hoạt động lành mạnh, tuân thủ pháp luật. Đây cũng là bước đi cần thiết làm trong sạch thị trường, để thị trường tốt hơn, lành mạnh hơn, an toàn, bền vững hơn. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo, không chỉ thời gian gần đây mà từ nửa sau năm 2021. Trong đó, Thủ tướng đưa ra 3 quan điểm chỉ đạo xuyên suốt, nhất quán là:

Thứ nhất, khuyến khích, tạo mọi thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tham gia thị trường, hoạt động lành mạnh, hiệu quả, tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Thứ hai, kiên quyết xử lý những cá nhân, tổ chức cố tình vi phạm quy định, lợi ích nhóm, trục lợi bất hợp pháp và bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư, doanh nghiệp chân chính, tuân thủ pháp luật.

Thứ ba, thực hiện mọi biện pháp cần thiết để ổn định và phát triển thị trường công khai, minh bạch, an toàn, lành mạnh, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đây cũng chính là thông điệp mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ mong muốn chuyển tải một cách đầy đủ, toàn diện, sâu sắc nhất đến các cơ quan quản lý, thành viên thị trường và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư qua Hội nghị này. Tinh thần đặt ra là: làm trong sạch, lành mạnh thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cộng đồng nhà đầu tư, doanh nghiệp, đưa thị trường vào quỹ đạo phát triển hiệu quả, bền vững.

Thủ tướng cho rằng, chúng ta hoàn toàn không chủ quan, mà có căn cứ vững chắc, tin tưởng vào sự phát triển của thị trường, xuất phát từ thực tiễn tình hình, triển vọng phát triển của nền kinh tế Việt Nam cũng như quan điểm mà nhiều tổ chức tài chính, tiền tệ, chuyên gia quốc tế, trong nước có uy tín đều khẳng định: Thị trường vốn, thị trường chứng khoán Việt Nam có những yếu tố nền tảng vững chắc từ tiềm lực, triển vọng của nền kinh tế và sự năng động, hiệu quả của khu vực sản xuất kinh doanh để có thể vươn lên trở thành một trong những thị trường mới nổi thành công của khu vực và thế giới.

Tại Hội nghị này, Thủ tướng đề nghị tập trung phân tích, đánh giá, nhận định thực trạng tình hình thị trường, kết quả đạt được, hạn chế, yếu kém, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả, khả thi, không chỉ ngắn hạn mà cho trung và dài hạn theo tinh thần Văn kiện Đại hội Đảng XIII đã khẳng định mục tiêu: để thị trường chứng khoán thực sự trở thành một kênh huy động vốn chủ yếu của nền kinh tế.

Thủ tướng cũng yêu cầu đánh giá thực trạng tình hình và xu thế vận động, phát triển của thị trường; nhận diện những vấn đề chính sách chủ yếu đặt ra; các biện pháp cụ thể khắc phục trong ngắn hạn và định hướng chiến lược, giải pháp trong trung hạn và dài hạn; môi trường vĩ mô cần làm gì? Thể chế cần làm gì? Hạ tầng, công nghệ cần làm gì? Đào tạo con người cần làm gì?... để thị trường phát triển ổn định, an toàn, hiệu quả và bền vững.

Về cơ chế quản lý, kiểm tra, giám sát thị trường, trong đó cần trả lời những câu hỏi: Tại sao vẫn còn và vẫn để xảy ra các trường hợp thao túng thị trường chứng khoán, vi phạm quy định pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp? Phải chăng do công tác kiểm tra, giám sát còn yếu, chưa nghiêm hay sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng còn chưa chặt chẽ? Hay do hành vi vi phạm quá tinh vi, phức tạp khó phát hiện? Giải pháp cụ thể là gì, thuộc trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân nào?

Về thông tin thị trường, tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình. Vì sao các chủ thể tham gia thị trường vẫn chưa tuân thủ tốt các quy định về công bố, bảo đảm tính chính xác của thông tin? Trách nhiệm của cơ quan quản lý, kiểm tra, giám sát, kiểm toán ở đâu? Nguyên nhân và giải pháp cụ thể là gì để khắc phục sớm được tình trạng này?

Cần có cơ chế, chính sách, biện pháp gì để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể, nhà đầu tư, doanh nghiệp tham gia thị trường?

Về công tác thông tin, truyền thông, Thủ tướng đặt câu hỏi "Chúng ta đã thực sự làm tốt công tác này chưa? Còn yếu kém ở khâu nào? Cấp nào? Ngành nào? Tại sao vẫn còn tình trạng tràn lan tin đồn sai sự thật, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư, doanh nghiệp? Phương pháp tiếp cận, cách giải quyết vấn đề và giải pháp truyền thông hiệu quả là gì?".

Thủ tướng cho biết, ngay sau Hội nghị này, Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết về các nhiệm vụ và giải pháp để ổn định và phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ, các cơ quan liên quan ghi chép đầy đủ, tổng hợp toàn diện, tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện và trình ban hành sau Hội nghị này.

Tại Hội nghị, các đại biểu sẽ nghe báo cáo của Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an và ý kiến của đại diện một số doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, ý kiến của các tổ chức quốc tế, Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam và một số chuyên gia, nhà nghiên cứu chuyên sâu về lĩnh vực này.

Về vấn đề kiểm soát rủi ro cho các nhà đầu tư, nhiều đại biểu cho rằng, cần phải có những công cụ kiểm soát chặt chẽ hơn từ việc thẩm định giá tài sản thế chấp đến quy định trách nhiệm cho các tổ chức đứng ra làm trung gian môi giới, tư vấn phát hành trái phiếu.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường nêu ý kiến: "Về đẩy mạnh việc xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp thì tôi cho rằng, chúng ta cần phải có quy định thêm là trách nhiệm của các tổ chức đứng ra làm trung gian môi giới hay là làm tư vấn phát hành trái phiếu, tổ chức này phải có vai trò kiểm soát các thông tin giúp cho các nhà đầu tư để đảm bảo rằng những thông tin đó là tuân thủ các quy định pháp luật, tránh được rủi ro và đồng thời chính là những cơ quan cảnh báo với các cơ quan quản lý nhà nước về khả năng bền vững của doanh nghiệp đó cũng như thay mặt nhà đầu tư cá nhân."

Còn bà Nguyễn Thị Mai Thanh Chủ tịch HĐQT Công ty CP Cơ điện Lạnh Ree nhấn mạnh, để kiểm soát rủi ro thì tài sản thế chấp phải được định giá rõ ràng và phải có khả năng thanh khoản cao để hạn chế rủi ro cho trái chủ, cho nhà đầu tư.

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, đại dịch COVID - 19 hơn 2 năm qua đã tác động tiêu cực đến mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội. Nhưng với sự nỗ lực vượt qua khó khăn, tinh thần đoàn kết của toàn Đảng, toàn dân, nền kinh tế Việt Nam đã có những dấu hiệu phục hồi khả quan và đạt nhiều kết quả tích cực.

Thủ tướng cũng thẳng thắng chỉ rõ, bên cạnh những kết quả tích cực nêu trên, tình hình tăng trưởng nhanh của thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp thời gian gần đây đã phát sinh những rủi ro tiềm ẩn. Trong đó có các vụ việc xảy ra tại Tập đoàn FLC hoặc Tân Hoàng Minh... Chính phủ thể hiện rất rõ quan điểm xử lý nghiêm và quyết liệt những hành vi sai trái, để minh bạch hóa thị trường và bảo vệ nhà đầu tư, doanh nghiệp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ tiếp tục kiên định thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thực hiện hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Để đạt mục tiêu trên, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan tập trung thực hiện một số nội dung trọng yếu nhằm phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế.

Thủ tướng yêu cầu, Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng hành lang pháp lý, trình các cấp có thẩm quyền để bảo vệ nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán, đặc biệt là thị trường trái phiếu; có giải pháp để phát triển cân bằng thị trường vốn và thị trường tiền tệ; phát triển lành mạnh, bền vững thị trường chứng khoán để mở rộng quy mô huy động vốn trung và dài hạn.

Thủ tướng nhấn mạnh, phải tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, giám sát quá trình phát hành, phân phối, lưu ký, mua bán trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, chẩn chỉnh việc sử dụng vốn sau phát hành trái phiếu doanh nghiệp của doanh nghiệp phát hành đảm bảo minh bạch, đúng mục đích, tuân thủ đúng các quy định pháp luật qua đó bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, thúc đẩy huy động vốn trung và dài hạn.

Đối với thị trường chứng khoán, Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính cần khẩn trương rà soát, sửa đổi các quy định bất cập hiện hành đặc biệt liên quan đến quy định việc minh bạch thông tin doanh nghiệp, quyền và trách nhiệm của các chủ thể quản lý, tham gia thị trường như cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, công ty chứng khoán, nhà đầu tư, tăng cường các giải pháp chế tài để xử phạt nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật trên thị trường chứng khoán để bảo vệ nhà đầu tư, từ đó khôi phục niềm tin đặc biệt xử lý nghiêm tình trạng tháo túng, làm giá đảm bảo sự phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững.

Đối với thị trường tiền tệ, người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát, củng cố, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để xử lý tình trạng tồn tại bất cập thời gian qua, nhất là liên quan đến vấn đề sở hữu chéo, đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu, tăng cường chất lượng hiệu quả công tác thanh tra giám sát để xử lý tình trạng sử dụng vốn vay không đúng mục đích, tiếp tục kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Đối với việc xử lý sai phạm, Thủ tướng giao Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán và tiền tệ với quyết tâm cao lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư có hiệu quả. Không hình sự hóa các quan hệ dân sự, quan hệ kinh tế.

Thủ tướng lưu ý, các cơ quan báo chí truyền thông chính xác, đầy đủ, kịp thời những thông tin liên quan đến thị trường vốn; phát hiện, đề nghị và phối hợp với Bộ Công an xử lý nghiêm các hành vi đưa thông tin thiếu kiểm chứng, không chính xác ảnh hưởng đến thị trường.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước ta nhất quán chủ trương không hình sự hóa các quan hệ kinh tế và luôn có chính sách hỗ trợ, khuyến khích những doanh nghiệp tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, làm ăn hiệu quả, chính đáng, minh bạch, làm giàu chính đáng cho mình, đóng góp cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Thủ tướng cho biết, sau Hội nghị này, Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết về phát triển ổn định thị trường vốn./.

Bình Minh (T/h)