Tổng thống Peru bị phế truất và bắt giữ
Tổng thống Pedro Castillo bị các nghị sĩ Peru phế truất và bị bắt sau nỗ lực giải tán quốc hội bất thành
Theo Reuters đưa tin, quốc hội Peru ngày 7/12 bỏ phiếu luận tội đối với đương kim Tổng thống Pedro Castillo với 101 phiếu thuận, 6 phiếu chống và 10 phiếu trắng. Đây là lần thứ 3 phe đối lập tại quốc hội Peru đệ trình kiến nghị luận tội nhằm phế truất ông Castillo trong 1 năm rưỡi cầm quyền vừa qua.
Phiên bỏ phiếu luận tội diễn ra chỉ vài giờ sau khi ông Castillo tìm cách giải tán quốc hội - một nỗ lực mà phe đối lập cho là nhằm duy trì quyền lực, đảo chính.
Trước đó, ông Castillo tuyên bố sẽ tạm thời "đóng cửa" quốc hội và lập một "chính phủ ngoại lệ" và tiến hành một cuộc bầu cử mới. Tuy nhiên, hành động của nhà lãnh đạo này đã bị Tòa án Hiến pháp, Tòa án Tối cao, Cơ quan bảo vệ nhân dân và nhiều nghị sĩ Peru kịch liệt phản đối, coi đây là một vụ “đảo chính”. Động thái này khiến hàng loạt bộ trưởng chủ chốt trong chính phủ đệ đơn từ chức. Quân đội và cảnh sát Peru cảnh báo việc ông Castillo tìm cách giải tán quốc hội là vi hiến.
Sau phiên luận tội ông Castillo hôm qua, Cảnh sát Quốc gia Peru đăng tải hình ảnh cho thấy ông bị đưa đến đồn cảnh sát. Cảnh sát Peru cho biết, họ phải can thiệp theo nghĩa vụ. Hiện chưa rõ ông Castillo có bị bắt giam hay không.
Hiện Phó Tổng thống Dina Boluarte được chỉ định kế nhiệm ông Castillo với nhiệm kỳ đến năm 2026. Bà Dina sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử của Peru. Trên cương vị mới, bà Boluarte đã kêu gọi ngưng xung đột chính trị để vượt qua khủng hoảng, đồng thời tuyên bố nội các mới sẽ bao gồm tất cả các thành phần chính trị. Bà cũng chỉ trích hành động của ông Castillo là "nỗ lực đảo chính".
Phản ứng trước những diễn biến trên chính trường Peru, các quốc gia ở khu vực Mỹ Latinh đã bày tỏ lo ngại, kêu gọi các bên đối thoại, tránh gây phức tạp tình hình, bảo vệ nền dân chủ và tôn trọng Hiến pháp.
Bộ Ngoại giao Argentina bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về cuộc khủng hoảng chính trị ở Peru. Bộ Ngoại giao Brazil mô tả các hành động của ông Castillo là “không phù hợp với khuôn khổ Hiến pháp của quốc gia, thể hiện sự vi phạm dân chủ và pháp quyền".
Bộ Ngoại giao Chile bày tỏ sự “hối tiếc” về tình hình chính trị hiện tại ở Peru, đồng thời nhấn mạnh sự tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do cơ bản phải được duy trì. Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador kêu gọi “sự ổn định dân chủ vì lợi ích của người dân”.
Trong khi đó, bình luận về diễn biến bất ổn, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói: "Mỹ kiên quyết bác bỏ bất kỳ hành vi nào trái với Hiến pháp của Peru, bất kỳ hành động nào làm suy yếu nền dân chủ ở quốc gia này".
Trong 18 tháng nắm quyền, ông Castillo đã phải thay đổi và bổ nhiệm tới 5 Thủ tướng và liên tục vướng phải những cuộc xung đột với cơ quan lập pháp.
Chính trường Peru thường xuyên đối mặt với tình trạng căng thẳng. Kể từ năm 2016, Peru đã trải qua 5 đời Tổng thống. Tổng thống Castillo nắm quyền lãnh đất nước từ tháng 7/2021 cũng đang phải đối mặt với 2 yêu cầu luận tội tại Quốc hội và đang bị điều tra trong 6 vụ án tham nhũng.
Thiên Bảo (T/h)
