Vì sao càng mua sắm online, càng gây ô nhiễm môi trường?

Theo dõi MTĐT trên

Khí thải từ quá trình giao hàng

Các nhà nghiên cứu ước tính, lượng khí thải nhà kính phát sinh từ việc mua sắm tại các cửa hàng truyền thống ít hơn so với việc mua hàng từ một doanh nghiệp chỉ bán trên internet.

Để phân tích về vấn đề này, nhóm nghiên cứu đã tập trung vào một phần của chuỗi cung ứng bán lẻ gọi là giao hàng "chặng cuối", khoảng cách giữa cửa hàng với khách hàng hoặc khoảng cách giữa trung tâm phân phối hàng hóa đến khách hàng.

Kết quả phân tích lượng khí thải các bon trong công đoạn "giao hàng chặng cuối" của ba loại kênh mua sắm phổ biến nhất ở Vương quốc Anh và Mỹ gồm mua sắm trực tiếp tại cửa hàng; "brick & clicks" (hình thức đặt hàng trực tuyến và cửa hàng truyền thống sẽ tiến hành giao hàng) và "pure player" (chỉ tập trung vào mảng bán hàng trực tuyến) cho thấy, lượng khí nhà kính trên mỗi mặt hàng được mua trực tiếp tại các cửa hàng cao hơn "brick & clicks", nhưng lại thấp hơn hình thức "pure players". 

Lý giải kết quả này, chuyên gia Sadegh Shahmohammadi, nghiên cứu sinh tiến sĩ Khoa học Môi trường tại Đại học Radboud, Hà Lan phân tích, lý do chính nằm ở cách thức mua sắm. Khi đi mua sắm trong một cửa hàng, mọi người thường mua các món hàng tiêu dùng trong một giao dịch với số lượng lớn vì phụ thuộc vào việc các cửa hàng tại nơi sinh sống.

Tuy nhiên, khi tiến hành mua sắm trực tuyến, người dùng có xu hướng tiến hành giao dịch do nhu cầu đặt mua hàng hóa ở nhiều cửa hàng hoặc chia thành nhiều thời điểm khác nhau. Điều này vô hình dung tạo ra nhiều chất thải như bao bì, thùng nhựa, túi ni lông ra môi trường.

Cùng với đó, nhiều đơn hàng được vận chuyển đồng nghĩa với nhiều xe giao hàng phải di chuyển trên đường, điều này lại đồng nghĩa với khả năng tăng kẹt xe, tăng tiếng ồn và tăng ô nhiễm. Từ năm 2016, giao thông vận tải đã thay thế các nhà máy sản xuất để trở thành nguồn phát thải CO2 nhiều nhất ở Mỹ.

Gần 1/4 lượng khí thải nhà kính của ngành vận tải là do xe tải hạng vừa và hạng nặng - vốn tham gia chính vào khâu giao hàng chặng cuối gây ra. Đây cũng là lý do khiến lượng khí thải nhà kính từ hình thức mua sắm trực tuyến đơn thuần cao hơn bình thường khi bước vào các kỳ nghỉ lễ.

Như vậy, món hàng được mua qua mạng dù được vận chuyển miễn phí hay không nhưng thật ra chúng mang một chi phí vô hình: tác hại môi trường. Nếu ngày xưa xe tải chỉ chở hàng từ cảng, kho hàng đến trung tâm mua sắm hay các cửa hàng rồi thôi thì ngày nay chúng phải đi thêm các đoạn đường xa hơn đưa hàng đến tay người mua.

Lãng phí tài nguyên

Đài CNN dẫn số liệu từ trang phân tích Fastmarkets cho biết mua sắm trực tuyến tốn lượng giấy cactông nhiều gấp 7 lần so với việc người mua tự đến cửa hàng. Chỉ riêng ở Bắc Mỹ năm 2018, ngành thương mại điện tử (TMĐT) đã sử dụng 1,3 triệu tấn giấy cactông.

Lượng tiêu thụ hộp cactông càng nhiều cũng có nghĩa phải khai thác nhiều hơn nguyên liệu thô để làm ra giấy cactông: cây xanh. Theo Fast Company, khoảng 165 tỉ gói hàng được vận chuyển ở Mỹ mỗi năm sử dụng số lượng giấy cactông tương đương hơn 1 tỉ cây xanh.

Thói quen mua lẻ tẻ, mỗi đơn hàng chỉ có một món cũng gây lãng phí giấy để làm hộp cactông. Ngoài ra, người bán cũng luôn muốn hàng đến tay người mua trong tình trạng hoàn hảo nhất, sinh ra hiện tượng "đóng gói quá kỹ", hàng được quấn hai ba lớp giấy và bao nilông, chèn thêm màng xốp hơi rồi mới cho vào hộp.

Tạp chí Forbes dẫn thông tin từ ANAMA, dịch vụ kiểm định đóng gói hàng hóa ở Mỹ, cho biết mỗi gói hàng trên quá trình giao nhận sẽ bị đánh rơi 17 lần, vì thế người bán luôn cẩn thận, gói ghém thật kỹ. "Điều này hiệu quả nhưng lãng phí" - Forbes bình luận.

Lãng phí bao bì còn đến từ việc những món hàng nhỏ thường được cho vào hộp lớn hơn mức cần thiết và "lấp đầy" khoảng trống bằng nilông, mút xốp.

Đài ABC 7 vào tháng 05/2019 thí nghiệm đặt hàng và quan sát cách các sản phẩm kích thước nhỏ được đóng gói. Kết quả cho thấy một hộp dao cạo râu nhỏ được đựng trong hộp to quá khổ, còn một vỉ pin tiểu được chứa trong hộp cỡ vừa nhưng chèn đầy nilông hay màng xốp.