Coi trọng bảo vệ môi trường là hướng đi mới trong quản lý, phát triển cụm công nghiệp
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định coi trọng phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả cao nhất tài nguyên đất là hướng mới trong nội dung dự thảo nghị định thay thế Nghị định 66 và 68 trong quản lý, phát triển cụm CN
Ngày 7/11/2022, Bộ Công Thương tổ chức “Hội nghị về cơ chế, chính sách quản lý, phát triển cụm công nghiệp” nhằm đánh giá kết quả thực hiện Nghị định số 68/2017/NĐ-CP ngày 25/5/2017 của Chính phủ về quản lý, phát triển cụm công nghiệp và 2 năm thực hiện Nghị định số 66/2020/NĐ-CP ngày 11/6/2020 của Chỉnh phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP. Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì hội nghị.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Thịnh- Phó Cục trưởng Cục Công Thương địa phương đã trình bày dự thảo Báo cáo 5 năm thực hiện Nghị định 68/2017/NĐ-CP và Nghị định 66/2020/NĐ-CP; những khó khăn, tồn tại và dự kiến các nội dung sửa đổi, bổ sung 2 Nghị định nêu trên.
Theo đó, sau 5 năm thực hiện Nghị định 68/2017/NĐ-CP và Nghị định 66/2020/NĐ-CP, mặc dù đã đạt kết quả đáng ghi nhận song ông Nguyễn Văn Thịnh cũng thẳng thắn nhìn nhận: Việc thực hiện công tác quản lý là phát triển CCN hiện gặp nhiều vướng mắc.
Trong đó, việc phối hợp giữa các Bộ, ngành trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực: Đất đai, đầu tư, đầu tư công, xây dựng liên quan đến CCN còn thiếu đồng bộ, kịp thời… dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong áp dụng, triển khai thực hiện quản lý, phát triển cụm công nghiệp tại các địa phương.
Một số địa phương không lập quy hoạch phát triển CCN giai đoạn vừa qua nên gặp khó khăn trong đầu tư phát triển CCN. Về lập, trình phê duyệt Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 (trong đó có phương án phát triển cụm công nghiệp) tại nhiều địa phương còn chậm, vì vậy phải thực hiện thủ tục điều chỉnh, bổ sung nhiều lần để đáp ứng nhu cầu mặt bằng sản xuất cho các doanh nghiệp.
Nhiều cụm CCN chưa được đầu tư hạ tầng hoàn chỉnh, đặc biệt hạ tầng xử lý môi trường, khó thu hút doanh nghiệp làm chủ đầu tư, hiệu quả đầu tư không cao.
Các cơ quan Trung ương và nhiều địa phương chưa xây dựng được cơ chế, chính sách đủ mạnh để hoàn thiện đầu tư hạ tầng, thu hút các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh hạ tầng CCN và các doanh nghiệp thứ cấp vào cụm. Nguyên nhân chủ yếu là do ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương còn hạn chế, chưa ưu tiên bố trí cho nội dung hỗ trợ đầu tư hạ tầng CCN.
Từ thực tế địa phương, ông Quách Tất Liêm - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoà Bình - phản ánh: Nghị định 68 quy định về tỷ lệ lấp đầy CCN đạt trên 50% mới được triển khai CCN khác trên cùng địa bàn. Trong khi đó, thời gian thực hiện các thủ tục dài, gây lãng phí cho doanh nghiệp nên chăng cho phép nhà đầu tư làm cuốn chiếu.
Ngoài ra, những quy định về chuyển đổi đất rừng, đất lúa từ 10ha trở lên phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ; đầu tư hạ tầng ngoài hàng rào CCN hay khu thiết chế để làm nhà ở cho công nhân cũng cần được “nới” hơn để thuận lợi cho nhà đầu tư.
Đánh giá cao Nghị định 68 và Nghị định 66 tạo hành lang pháp lý tốt cho hình thành, quản lý CCN, song ông Phạm Bá Oai- Giám đốc Sở Công Thương Thanh Hoá cũng cho rằng việc quản lý, phát triển CCN vẫn còn một số bất cập.
“Trong quy hoạch CCN, các tỉnh đề xuất những điều chỉnh nhỏ thì phân cấp cho địa phương nhưng phải nêu rõ nội dung nào phải báo cáo Bộ, nội dung nào chỉ báo cáo tỉnh để tránh vượt thẩm quyền. Mặt khác, quy định chỉ được thu hút đầu tư thứ cấp sau khi đã hoàn thành đầu tư hạ tầng sẽ mất nhiều thời gian của doanh nghiệp. Nên chăng cho phép cùng với đầu tư hạ tầng, có thể kêu gọi đầu tư thứ cấp và dự án thứ cấp chỉ được đi vào hoạt động khi hoàn thành hạ tầng…”- ông Phạm Bá Oai đề xuất.
Khắc phục khó khăn, hoàn thiện khung pháp lý
Trước ý kiến của các địa phương, kết luận tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân một lần nữa khẳng định Nghị định 68, Nghị định 66 đã góp phần thúc đẩy phát triển CCN, giúp công tác quản lý bài bản và hiệu quả hơn. Từ đó, tạo động lực cho phát triển ngành công nghiệp nói chung và tiểu thủ công nghiệp nói riêng.
Tuy nhiên trong quá trình thực thi, có 1 số nội dung phát sinh từ sự chồng chéo giữa các băn bản quy phạm pháp luật, thực tiễn và những tồn tại từ lịch sử, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung 2 nghị định trên.
“Bộ Công Thương đề cao các ý kiến đóng góp của địa phương xuyên suốt theo các nội dung từ công tác quy hoạch, triển khai, tác động liên quan và đề xuất các giải pháp. Bộ Công Thương sẽ tiếp thu, ghi nhận để áp dụng trong quá trình sửa đổi, xây dựng cơ chế chính sách mới cho CCN”- Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, đồng thời chỉ ra những nét cơ bản trong định hướng sửa đổi Nghị định 66 và Nghị định 68. Cụ thể, về công tác quy hoạch sẽ cố gắng tích hợp đồng bộ và đơn giản hoá tối đa thủ tục hành chính.
Nội dung liên quan đến thành lập CCN sẽ kế thừa tinh thần Nghị định 66, Nghị định 68 để đồng bộ quy trình thành lập. Đồng thời hỗ trợ tối đa và cao nhất cho nhà đầu tư hạ tầng kỹ thuật, nhà đầu tư thứ cấp.
Coi trọng yếu tố lựa chọn để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, cùng đó tận dụng ưu thế địa phương, sử dụng hiệu quả cao nhất tài nguyên đất, trong đó ưu tiên thu hút các ngành nghề có hàm lượng công nghệ cao. Đây là hướng mới trong nội dung dự thảo nghị định thay thế Nghị định 66 và Nghị định 68.
“Liên quan đến phân cấp, phân quyền chỉ định 1 đầu mối quản lý chung, chúng tôi tiếp thu theo hướng Bộ tập trung ban hành hành lang pháp lý chung, còn lại tôn trọng quyền tự quyết của địa phương nhất là tính đặc thù” - Thứ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh và cho biết thêm, về cơ bản, hành lang pháp ý liên quan đến phát triển CCN đã có nhưng đang rải rác ở một số văn bản quy phạm pháp luật khác. Nghị định thay thế Nghị định 66 và Nghị đinh 68 sẽ cố gắng tích hợp toàn bộ nội dung phát triển CCN vào một văn bản, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà quản lý địa phương và trong thực thi của doanh nghiệp.
Được biết, ngày 9/11 tới đây, Hội nghị về cơ chế, chính sách phát triển cụm công nghiệp sẽ được Bộ Công Thương tổ chức tại tỉnh Bình Dương nhằm tiếp tục lắng nghe ý kiến đóng góp, giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế cho phát triển cụm công nghiệp./.