Phản hồi của Sở TNMT Quảng Ninh không trả lời rõ: Có hay không xít than tại dự án Green Dragon City?

Theo dõi MTĐT trên

Quảng Ninh công bố kết quả kiểm tra

Chiều ngày 5/12/2022, Cổng thông tin điện tử Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) tỉnh Quảng Ninh đăng tải kết quả kiểm tra, xác minh làm rõ các nội dung phản ánh tại 06 bài báo. Trong đó có 03 bài của Môi trường và Đô thị Việt Nam và 03 bài của một tờ Báo điện tử khác liên quan tới việc san lấp mặt bằng tại Dự án khu đô thị - du lịch, dịch vụ Bái Tử Long II (sau đây viết tắt là Dự án) của Tập đoàn TTP. Nội dung kiểm tra này được thực hiện theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh tại văn bản số 6016/UBND-VX6 ngày 25/11/2022.

Sở TNMT Quảng Ninh đã chủ trì cùng liên ngành (gồm: Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Xây dựng, Công an tỉnh, UBND TP Cẩm Phả - sau đây viết tắt là Liên ngành) kiểm tra, xác minh, kết quả như sau:

Vềnội dung các bài báocủa Môi trường và Đô thị Việt Nam phản ánhviệc thi công dự án phát sinh nước thải có màu đen, mùi hôi chảy ra biển, gây ô nhiễm nước biển ven bờ vịnh Bái Tử Long.

Trên cơ sở kết quả kiểm tra hiện trạng của Liên ngành và kết quả phân tích mẫu nước tại khu vực dự án cho thấy: Phản ánh của cơ quan báo chí về việc nước tại mương thoát nước phía Tây của Dự án của Tập đoàn TTP có màu đen và mùi hôi là đúng thực tế. Tuy nhiên, không phải do nước thải từ việc thi công Dự án. Nguyên nhân gây ô nhiễm là do mương nước tiếp nhận nước thải sinh hoạt từ khu vực dân cư cũ của phường Cẩm Trung, Cẩm Thủy, TP Cẩm Phả.

Tiếp đến, về nội dung phản ánh Tập đoàn TTP sử dụng các loại VLSL mặt bằng không đúng với chỉ đạo của Bộ TNMT, UBND tỉnh Quảng Ninh.

Kết quả kiểm tra nội dung trên của Liên ngành thể hiện: Việc Công ty TTP sử dụng đất, đá thải trong quá trình khai thác của mỏ than Tây Khe Sim và Tây Lộ Trí làm VLSL mặt bằng Dự án đã được Bộ TNMT đồng ý tại Văn bản số 2523/ĐCKS-KS ngày 10/9/2021; đã được UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo tại văn bản số 7530/UBND-CN ngày 22/10/2021.

Sau khi nghiên cứu nội dung kết quả kiểm tra nêu trên, Ban Biên tập Môi trường và Đô thị Việt Nam có ý kiến trao đổi và phản hồi những nội dung sau:

Căn cứ, cơ cở phản ánh dấu hiệu Tập đoàn TTP sử dụng xít thải để san lấp Dự án.

Sau khi nhận được thông tin của người dân thành phố Cẩm Phả về việc Tập đoàn TTP sử dụng xít thải làm VLSL mặt bằng Dự án không đúng với chủ trương và chỉ đạo của Bộ TNMT, UBND tỉnh Quảng Ninh. PV Môi trường và Đô thị Việt Nam đã tìm hiểu, thu thập thông tin để viết loạt bài về sự việc này là hoàn toàn có căn cứ, cơ sở thực tế khách quan, được thể hiện như sau:

Ngày 15/11/2022, PV xúc ngẫu nhiên một lượng đất, đá thải san lấp mặt bằng tại Dự án, sau đó mang đến một đơn vị đo lường chất lượng nhiệt trị có địa chỉ tại Km6, phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả để làm xét nghiệm (với chi phí 180 ngàn đồng). Kết quả cho thấy nhiệt lượng của mẫu xítnày đạt Qk=1020 Cal/g.

Tiếp đến, ngày 23/11/2022, PV đã thực hiện một thí nghiệm nhỏ bằng cách sử dụng một bình nước lọc 20 lít đổ ra một cái chậu trắng, sau đó xúc ngẫu nhiên một lượng đất, đá thải ở 3 điểm khác nhau tại dự án rồi đổ vào chậu nước này. Kết quả, toàn bộ lượng nước trong chậu nhanh chóng biến thành màu đen kịt, đặc quánh bởi than cám bám ở xít thải tan ra, và mặt nước trong chậu xuất hiện váng dầu bóng loáng. Đáng nói, sau khi đổ lượng nước thải trong chậu ra thì xuất hiện các cục than kíp lê.

Ngày 24/11/2022, trong quá trình tác nghiệp tại khu vực Dự án, PV đã ghi nhận được hình ảnh một số người dân ra khu vực san lấp mặt bằng Dự án để thu nhặt than mang về sử dụng. Ngay lúc này, PV đã tiếp cận để phỏng vấn và ghi lại hình ảnh một người phụ nữ đã thu nhặt được 1 bao tải than, người này cho biết sau trận mưa lớn đã lộ ra “mỏ than lộ thiên” tại đây nên ra thu gom về để đốt lò nấu rượu. Như vậy, tại mặt bằng Dự án của Tập đoàn TTP không chỉ có xít thải mà còn có cả than.

Căn cứ phản ánh Tập đoàn TTP có dấu hiệu “phạm” vào các điều nghiêm cấm tại các văn bản chỉ đạo của Bộ TNMT,  tỉnh Quảng Ninh, Sở TNMT.

Nội dung Văn bản số 7530/UBND-CN của UBND tỉnh Quảng Ninh về việc chỉ đạo thực hiện phương án thu hồi và sử dụng đất, đá thải tại các bãi thải mỏ làm VLSL mặt bằng Dự án đã yêu cầu và chỉ đạo các đơn vị liên quan như sau:

Đối với Tổng Công ty Đông Bắc ngoài việc quản lý, kiểm soát chặt chẽ quá trình thu hồi, bốc xúc, vận chuyển đất, đá thải đảm bảo an toàn, môi trường, an ninh trật tự… thì: nghiêm cấm lợi dụng việc thu hồi, sử dụng, vận chuyển đất, đá thải tại các bãi thải để khai thác, thu hồi và vận chuyển than hoặc bã xít, khoáng sản khác trái quy định.

Tương tự đối với Tập đoàn TTP, khi thực hiện phương án trên không gây xung đột, ảnh hưởng đến hoạt động khai thác than tại khu vực; đảm bảo an toàn, an ninh trật tự, môi trường,… đồng thời:  nghiêm cấm lợi dụng việc thu hồi, sử dụng, vận chuyển đất, đá thải tại các bãi thải để khai thác, thu hồi và vận chuyển than hoặc bã xít, khoáng sản khác trái quy định. 

Về phía chính quyền TP.Cẩm Phả, chịu trách nhiệm toàn diện trong công tác quản lý nhà nước đối với việc thực hiện phương án của Tổng công ty Đông Bắc và Dự án của Tập đoàn TTP trên địa bàn. Kiểm tra, giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện phương án của Tổng công ty Đông Bắc.

Trong khi đó, ý kiến của Bộ TNMT tại Văn bản số 2523/ĐCKS-KS ngày 10/9/2021 của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cũng thể hiện: Nghiêm cấm lợi dụng việc thu hồi sử dụng và vận chuyển đất, đá thải tại các bãi thải để khai thác, thu hồi và vận chuyển than hoặc bã xít, khoáng sản khai thác không phải là đất, đá thải tại các bãi thải mỏ mà chưa được Bộ TNMT cho phép.

Tại Văn bản số 6948/TNMT-NKB ngày 8/10/2021 của Sở TNMT Quảng Ninh về việc triển khai Văn bản số 2523/ĐCKS-KS nêu trên cũng nghiêm cấm Tổng công ty Đông Bắc và Tập đoàn TTP lợi dụng khai thác, thu hồi đất, đá thải để khai thác, vận chuyển, tiêu thụ than, khoáng sản, bã xít, đất, đá có chứa than trái phép.

Như vậy, trong tất cả nội dung các văn bản chỉ đạo nêu trên của các cơ quan chức năng đều nghiêm cấmTập đoàn TTPlợi dụng khai thác, thu hồi đất, đá thải để khai thác, vận chuyển, tiêu thụ than, khoáng sản, bã xít, đất, đá có chứa than trái phép.

Trong khi đó, kết quả kiểm tra của đoàn liên ngành nêu khá chi tiết về việc kiểm tra mẫu nước tại vịnh Bái Tử Long thậm chí tại cả những khu vực dân cư lân cận với những chỉ số khá rõ ràng. Tuy vậy, câu hỏi mà dư luận quan tâm nhất đặt ra ở đây là tại sao trong mặt bằng Dự án của Tập đoàn TTP là xuất hiện lượng nghi xít than khổng lồ (thậm chí có cả than). Vậy nguồn gốc lượng xít thải này từ đâu, và việc sử dụng vật liệu này để san lấp có gây nguy hại đến môi trường, ô nhiễm nguồn nước và ảnh hưởng tới sức khoẻ của nhân dân hay không? Thì dường như đoàn Liên ngành “quên” kiểm tra, công bố công khai vấn đề này ?!

Thiết nghĩ với nhân lực, trang thiết bị hiện có, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh hoàn toàn có thể lấy mẫu ngẫu nhiên lượng VLSL tại Dự án mang đi kiểm tra, xét nghiệm để có căn cứ trả lời chính xác, thoả đáng trước  sự băn khoăn của dư luận.

Và một lần nữa Ban Biên tập Môi trường và Đô thị Việt Nam khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ, sẵn sàng cung cấp các thông tin, chứng cứ, hỗ trợ các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh, Bộ TNMT và các đơn vị liên quan để làm sáng tỏ sự việc trước công luận.