Cần có mô hình y tế khu công nghiệp cho người lao động

Theo dõi MTĐT trên

Sáng 8-12, tại hội thảo thực trạng y tế lao động khu công nghiệp, nhiều chuyên gia đề xuất cần có mô hình y tế lao động tại các khu công nghiệp để chăm sóc sức khỏe cho công nhân, người lao động (NLĐ) và góp phần chủ động đáp ứng nếu xảy ra thảm họa và sự cố y khoa, như đã từng xảy ra thời điểm bùng phát dịch Covid-19.

PGS-TS Doãn Ngọc Hải, Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường (Bộ Y tế) cho biết hiện cả nước có gần 400 khu công nghiệp, với khoảng 7 triệu lao động, nhưng đến nay vẫn thiếu mô hình y tế lao động để chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ công nhân, NLĐ.

Nhiều chuyên gia đề xuất cần có mô hình y tế lao động tại các khu công nghiệp

Theo quy định hiện hành các đơn vị sử dụng lao động phải khám sức khỏe định kỳ cho người lao động 1 năm/lần, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp ít nhất 1 lần/năm hoặc 2 lần/năm nếu làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Hiện nay, các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất là các địa bàn tập trung đông công nhân lao động, tuy nhiên việc chăm sóc sức khỏe người lao động ở các khu công nghiệp mới thực hiện theo hình thức nhỏ lẻ, trong đó phổ biến là DN thuê đơn vị cung ứng đến cơ sở khám sức khỏe cho công nhân. "Việc chăm sóc sức khỏe cho NLĐ là khám và quản lý chứ không hẳn là khám và điều trị bệnh. Nhất là việc khám các bệnh nghề nghiệp còn đòi hỏi có chuyên gia và phương tiện đặc thù. Với yêu cầu về chăm sóc sức khỏe cho NLĐ hiện nay rất cần có mô hình y tế lao động trong khu công nghiệp để chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe NLĐ"- PGS Hải nói.

Hiện Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường đang lấy ý kiến các chuyên gia để đề xuất Bộ Y tế có hành lang pháp lý hướng dẫn hoạt động của mô hình y tế lao động tại các khu công nghiệp.

Tại hội thảo, tiến sĩ- bác sĩ Nguyễn Đình Trung, Trưởng khoa Bệnh nghề nghiệp, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường y tế (Bộ Y tế) cho biết việc phát triển cơ sở khám chữa bệnh tại các khu công nghiệp sẽ vừa đáp ứng điều kiện làm việc của công nhân, khi họ thường xuyên phải đi sớm về muộn, vừa đáp ứng giải quyết các thảm họa và sự cố y khoa có thể xảy ra.

"Nếu xảy ra ngộ độc tập thể hoặc dịch bệnh gây thảm họa tại các khu công nghiệp sẽ rất khó đối phó do điều kiện y tế tại hạn chế. Hiện các khu công nghiệp là địa bàn tập trung đông công nhân lao động nhưng điều kiện sinh hoạt, ăn ở phần lớn còn khó khăn, ảnh hưởng đến sức khỏe NLĐ"- ông Trung nói.

Theo TS Trung, người lao động là nguồn lực phát triển của mỗi doanh nghiệp, cần được chăm sóc sức khỏe để bảo vệ nguồn lực này. Vì vậy, cần có chính sách cụ thể để tạo điều kiện cho họ thuận lợi hơn trong khám chữa bệnh, đặc biệt là khám chữa bệnh ngoài giờ hành chính vẫn được thanh toán từ quỹ BHYT. 

Hiện Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường đang lấy ý kiến các chuyên gia để đề xuất Bộ Y tế có hành lang pháp lý hướng dẫn hoạt động của mô hình y tế lao động tại các khu công nghiệp.

Khảo sát tại 30 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh tập trung ở 3 tỉnh/thành công nghiệp là Hà Nội, Đà Nẵng và Bình Dương cho thấy, 70% cơ sở sản xuất kinh doanh sẵn sàng hoặc rất sẵn sàng sử dụng dịch vụ nếu có đơn vị chăm sóc y tế trong khu công nghiệp. 30% số cơ sở còn lại cho rằng, cần tham khảo trước khi đưa ra quyết định lựa chọn dịch vụ y tế tại khu công nghiệp.

Theo thống kê của Bộ Y tế, khoảng 28.000 người lao động mắc bệnh nghề nghiệp do phơi nhiễm với các nguồn độc hại trong quá trình làm việc. Trong 34 bệnh nghề nghiệp được hưởng bảo hiểm xã hội, bệnh bụi phổi chiếm tỉ lệ cao nhất (khoảng 74%).

Đối với các ngành nghề tiếp xúc với các chất độc hại nguy hiểm, doanh nghiệp phải có trách nhiệm tổ chức khám sức khoẻ định kỳ cho người lao động ít nhất 6 tháng/lần. 

Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau mà các doanh nghiệp chưa thực sự chú trọng về tầm quan trọng của khám bệnh nghề nghiệp. Tổng số người lao động đi khám hằng năm 2011-2017 tăng gấp 1,7 lần 2006-2010, nhưng chỉ chiếm khoảng 20% người lao động đang có hợp đồng lao động.

Bên cạnh đó, nhiều người lao động cũng có xu hướng “giấu bệnh” chính vì chưa thực sự hiểu rõ về quyền lợi của mình. Họ lo ngại bị xa lánh và ảnh hưởng đến nguồn chi tiêu chính của gia đình. 

Theo quy định, khu công nghiệp phải dành 10% quỹ đất dịch vụ để xây dựng công trình dịch vụ thiết yếu trong đó có dịch vụ y tế cho NLĐ. "Công nhân lao động là đối tượng cần được quan tâm trong khám chữa bệnh. Vì vậy, cần có chính sách cụ thể để tạo điều kiện cho họ thuận lợi hơn trong khám chữa bệnh, đặc biệt là khám chữa bệnh ngoài giờ hành chính vẫn được thanh toán từ quỹ BHYT"- ông Trung đề xuất./.