Câu chuyện kỳ bí còn sót lại dưới chân thác Đầu Đẳng

Theo dõi MTĐT trên

Trong hành lý của tôi có thêm mớ tôm giảo, cân cá măng một nắng mua của ngư dân về làm quả, minh chứng cho việc đã lên đây. Còn nhà báo, đạo diễn Đặng Tiến Sơn - Người trong lúc quay phim đã trượt ngã, gieo cả người cả máy xuống thác Đầu Đẳng nhưng hy hữu thoát chết sau 17 năm trở lại, chắp tay lẩm nhẩm cám ơn thủy thần độ trì. Tôi thì  thưa với mọi người: Nghề báo - nghề nghiệt ngã, chỉ trừ những ai làm báo phòng lạnh, sa lông còn không đùa được đâu! 

Anh thanh niên người dân tộc Tày Nông Văn Thoại sinh ra và lớn lên tại xã Nam Mẫu ven hồ, lớn lên vì yêu hồ Ba Bể mà không thoát ly, ở quê làm nghề hướng dẫn khác du lịch và lái thuyền máy, đề nổ máy, con thuyền lướt nhẹ... Ai đó kêu lên: Ôi! đúng là sơn thủy hữu tình. Còn tôi bất giác nhớ lại những câu thơ trong bài Trên hồ Ba Bể của nhà thơ Hoàng Trung Thông mà thế hệ chúng tôi thuộc lòng khi còn học cấp một: 

Thuyền ta chầm chậm vào Ba-Bể
Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngâm se sẽ
Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim
Thuyền ta lướt nhẹ trên Ba-Bể
Trên cả mây trời trên núi xanh
Mây trắng bồng bềnh trôi lặng lẽ
Mái chèo khua bóng núi rung rinh.

Thoại vừa lái xuồng,vừa giới thiệu vắn tắt: Ba Bể là hồ thiên tạo nằm giữa núi rừng trùng điệp, hoang sơ và nguyên sinh; bây giờ là khu du lịch sinh thái nổi tiếng của vùng Việt Bắc với nhiều phong cảnh kỳ thú và đa dạng về sinh học… Hồ Ba Bể nằm ở trung tâm Vườn Quốc gia Ba Bể, thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn là một trong nhứng hồ nước ngọt lớn nhất Việt Nam.

Năm 1995, tại Mỹ, hồ Ba Bể được công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của thế giới cần được bảo vệ. Địa chất và địa mạo của khu vực hồ tạo thành các phong cảnh đẹp ngoạn mục với cấu trúc địa chất và đất đai. Hồ Ba Bể nằm ở cánh cung sông Gâm, địa hình gồ ghề và cắt xén bởi các ngọn núi cao từ 1.400m đến 1.600m và xen kẽ là các thung lũng.

Hồ được hợp thành từ 03 hồ có tên là Pé Lèng, Pé Lù và Pé Lầm, chiều dài hơn 08km, nơi rộng nhất là 02km, diện tích mặt nước khoảng 500ha, độ sâu trung bình 20m, có những nơi sâu đến 35m, có nhiều loài thủy vật và cá nước ngọt sinh sống, trong đó có nhiều loài đặc biệt quý hiếm được ghi vào sách đỏ Việt Nam như cá chép kình, cá rầm xanh, cá chiên…

Hồ được nước của hai con sông chảy vào là sông Chợ Lèng và sông Nam Cường rồi chảy ra sông Năng, đổ xuống thác Đầu Đẳng... Vừa nghe chuyện, ngắm cảnh, quay phim, thoáng chốc thuyền chúng tôi rời hồ, xuôi theo dòng sông Năng để đến thác Đầu Đẳng, đích đến của hành trình và câu chuyện kỳ bí của 17 năm trước còn sót lại dưới chân thác...

Lái xuồng được chuyển cho thanh niên Nông Văn Thuấn, cán bộ kỹ thuật của Trạm Thủy văn Ba Bể, thuộc lòng ghềnh đá,luồng lạch để đưa chúng tôi tới gần ngọn thác hơn... Thuấn bảo: Sông Năng, hàng triệu năm miệt mài cung cấp nước và phù sa, sau khi luồn dưới núi đá vôi Lũng Nham tạo thành Động Puông, như chốn bồng lai tiên cảnh, khi chảy đến khu vực bản Húa Tạng thì bị hàng trăm tảng đá lớn xếp chồng lên nhau chặn lại, cộng với độ dốc lớn, tạo thành dòng thác.

Thác Đầu Đẳng hùng vĩ và luôn sôi sục với chiều dài hơn 1.000 mét, tạo thành ba bậc, bậc trên chênh với bậc dưới từ 3 đến 4 mét theo chiều dài. Tại khu vực thác Đầu Đẳng còn xuất hiện loại cá chiên với những con nặng trên 10kg, đây là loại cá hiếm thấy hiện nay. Có thể ngồi ngắm thác trên những phiến đá lớn hoặc trên ban công gỗ, sắt xây dựng phía trên cao...

Vốn cùng tỉnh Bắc Thái mới tách, anh em phóng viên Đài PTTH Thái Nguyên luôn giữ mối quan hệ với các địa phương tỉnh mới, trong đó có Vườn Quốc gia Ba Bể.. Theo đề nhị của Giám đốc Vườn quốc gia Ba Bể Nông Văn Định, anh em ở Đài Thái Nguyên lên làm giúp một Video ca nhạc gồm những bài Then, Sly, Lượn ca ngợi thiên nhiên, con người nơi này.

Cũng có ý kêu gọi cộng đồng cùng nhau gìn giữ viên ngọc quý giữa rừng Việt Bắc. Việc quay phim cơ bản hòm hòm, nhưng với đạo diễn trẻ Đặng Tiến Sơn thì cần có những cảnh kỳ vĩ trám thêm. Ê kíp lên Ba Bể tháng 6/2006 có nhà báo Tạ Đình Kiệm, Bảo Lâm, Nguyễn Thanh Bình và Tiến Sơn... Sau những trận mưa rừng tối hôm trước, núi rừng Ba Bể tươi xanh, mát rượi. Sông Năng dâng nước, nơi thác Đầu Đẳng nước chảy cuồn cuộn. Giám đốc Định cử cán bộ của Vườn tên Dương cùng đi với đoàn lên thác. 

Đặng Tiến Sơn mới tốt nghiệp Cử nhân nghệ thuật chuyên ngành đạo diễn điện ảnh dưới Hà Nội về, được cử tham gia nhiều tác phẩm khó, công phu. Lửa nghề mới được nhóm cộng với sự đam mê luôn hừng hực.Sơn vác chiếc máy quay Bê- ta- cam nặng trịch, hứng khởi lia máy đẩy xa, rum gần điệu nghệ. Cơn mưa tối qua làm nghiêng ngả mấy cây rừng làm cho việc quay đoạn con thác đổ tung bọt nước trắng xòa bị che một phần.

Tảng đá trước mặt khô trắng bụi cát nhưng dưới lại đầy rêu trơn là cái bẫy khiến Sơn bước vào và trượt dài xuống thác cả trăm mét. Sau này anh nhớ lại: Chiếc máy quay văng đi,nước dìm anh xuống vực sâu, rồi là dềnh lên, lại dìm xuống đến bốn năm bận. Trong cơn hoảng loạn và vô vọng, anh chợt thấy một dây rừng buông thõng và cố bám lấy.

Trời đất ạ! Cơn mưa rừng tối qua đã làm một cây sồi đổ nghiêng và dây gắm theo đó mà xõa xuống... Thấy Sơn bị cuốn xuống vực, Dương cứ luồn rừng chạy xuôi mà gào; chợt thấy cái đầu nhô lên từ làn nước cuồn cuộn, anh ta mừng quá cứ ôm măt khóc hu hu...

Cụ ông Ma Văn Hiếu mở quán bán cơm rìa thác đón Sơn và anh em vào quán, dõng dạc: Hầy dà! Chưa ai rơi xuống mà thấy xác đâu lố. Lão ở đây mấy chục năm lão biết mà.Rượu Bằng Phúc đây, uống mừng thoát chêt! Những người lao động của Đài tại 226 Bến Oánh năm ấy hân hoan đón mừng Sơn. Các quản lý lo toan tính khấu hao của máy quay bị rơi xuống vực. Thác Đầu Đẳng vẫn trường ca gầm réo cho vào quên lãng tất cả...

Hôm 1-7-2023, gặp nhau ở Bắc Kạn, Hoàng Đức Trí, Giám đốc Đài PTTH Bắc Kạn cho biết: Sau vụ nhà báo Thái Nguyên rơi xuống thác, Bắc Kạn chỉ đạo Ba Bể xây rào chắn, hàn sàn ngắm thác, quay phim, chụp ảnh, gắn nhiều biển cảnh báo nên ngăn chặn được nhiều tai nạn. Bà Trần Thị Loan, dựng lều bán nước ngay đỉnh thác thì bảo: Có cảnh báo rồi, không ai dám xuống đâu vớ!... Năm ấy, tôi làm Phó chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Thái Nguyên, đi họp BCH Hội Nhà báo Việt Nam tại Hà Nội, có báo cáo lại câu chuyện trên. Chủ tịch Nguyễn Hồng Vinh nhắc nên đề nghị thành lập một quỹ để trợ giúp tai nạn rủi do cho các nhà báo...

Phó Chủ tịch Thương trực Hội Nhà báo Bắc Kạn Lưu Thị Hà yêu cầu Thoại cho thuyền chạy đến các địa danh tên tuổi: Đảo Bà Góa, đảo An Mạ, ngắm các bản nhà sàn của người Tày; nghe sự tích Hồ Ba Bể với truyền thuyết về Đảo Bà Góa, Thuyền độc mộc như một hình thức tri ân.

Rồi cùng nghe Nhà báo Nguyễn Xuân Hải đọc phần tiếp bài thơ Trên hồ Ba Bể của nhà thơ Hoàng Trung Thông : Thuyền ơi chầm chậm chờ ta nhé/Chim hót trên đầu ta lắng nghe/Một lần đã tới, ôi Ba-Bề/Muốn ở đây thôi chẳng muốn về và cả câu chuyện về nhà báo may mắn Đặng Tiến Sơn nữa./.