Kiến thức sức khoẻ: Vitamin C và những điều cần biết
Vitamin C có nhiều trong thực phẩm ăn uống hàng ngày hoặc các dạng bào chế khác. Hiện nay, vitamin có rất nhiều dạng khác nhau như tinh thể, bột, viên con nhộng, viên nén…
 |
Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet |
Vitamin C có tên gọi khác là acid ascorbic, là một vitamin tan trong nước có vai trò quan trọng đối với xương, mô liên kết, cơ bắp và mạch máu.
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, chống lại các gốc tự do gây tổn thương cho DNA. Nó làm giảm nguy cơ phát triển các bệnh ung thư, đặc biệt là những bệnh phát triển trong dạ dày hoặc thực quản. Một chức năng cực kỳ quan trọng của vitamin C là tham gia vào quá trình tổng hợp collagen, tức là protein có trong xương, răng, da, sụn, giác mạc và mô liên kết. Nhờ vitamin này, cơ thể có thể tổng hợp collagen từ các phân tử procollagen.
Vitamin C có rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ:
- Điều hòa các quá trình hấp thụ vi sinh vật gây bệnh bởi bạch cầu.
- Đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương, ức chế chảy máu nướu răng.
- Giảm huyết áp và cholesterol.
- Điều hòa sản xuất collagen (như là một loại keo dán, giữ cho tất cả các mô tế bào dính chặt vào nhau).
- Tăng cường hệ miễn dịch: vitamin C chống oxy hóa, kích thích sản xuất bạch cầu và giúp các tế bào miễn dịch hoạt động bình thường, tăng cường sức đề kháng.
- Phòng ngừa ung thư: một số nghiên cứu khoa học lâm sàng chỉ ra rằng, bổ sung vitamin C hợp lý mỗi ngày làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại tràng/trực tràng, ung thư dạ dày…
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: vitamin C giúp thành mạch máu vững chắc, đặc biệt quan trọng đối với mạch máu nuôi tim. Ngoài ra, đặc tính chống oxy hóa của vitamin được chứng minh làm giảm sự kết dính của bạch cầu đơn nhân với nội mô, cải thiện sự sản sinh làm giãn mạch oxit phụ thuộc vào nội mô, làm ổn định tế bào cơ trơn mạch máu từ đó giảm các nguy cơ về tim mạch.
- Thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác (AMD): AMD là một trong số những nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực ở người già. Chế độ ăn uống nhiều vitamin C cũng như beta-carotene, kẽm và vitamin E giúp giảm nguy cơ AMD.
- Cải thiện làn da: bổ sung vitamin C đầy đủ làm giảm các vết nhăn của tuổi tác, giúp da sáng mịn, giảm thâm.
Ngoài ra, vitamin C tham gia trực tiếp vào quá trình tổng hợp steroid tuyến thượng thận, ảnh hưởng tích cực đến mức oxy hóa của tế bào và điều chỉnh chuyển hóa tyrosine(một loại axit amin giúplàm tăng mức độ chất dẫn truyền tế bào thần kinh, giúp điều chỉnh tâm trạng, cải thiện trí nhớ, giúp tỉnh táo đầu óc và tăng khả năng tập trung – ND). Người ta ước tính rằng một người trưởng thành cần tiêu thụ từ 45 đến 90 mg axit ascorbic trong một ngày dưới dạng thực phẩm chức năng hoặc vitamin có trong thực phẩm.
 |
Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet |
Sử dụng Vitamin C từ đâu:
- Sự thiếu hụt vitamin C có thể được bổ sung từ các sản phẩm được lựa chọn trong chế độ ăn uống hàng ngày. Vitamin C được thấy trong các loại rau và trái cây, chẳng hạn như: Chanh, dâu đen, trái cam, quả kiwi, trái dứa, bưởi, củ hành, rau bina, cải bắp, súp lơ trắng, đậu xanh, dâu tây, quả mâm xôi, cà chua, atisô, khoai tây, táo, su hào. Lượng vitamin C lớn cũng thấy trong hoa hồng dại, sơ ri, nho đen, ớt đỏ, mùi tây và cải ngựa. Nên bảo quản rau và trái cây bằng cách đông lạnh, đây là hình thức bảo quản thực phẩm giàu vitamin C tốt nhất.
- Vitamin C có nhiều trong thực phẩm ăn uống hàng ngày hoặc các dạng bào chế khác. Hiện nay, vitamin có rất nhiều dạng khác nhau như tinh thể, bột, viên con nhộng, viên nén…
Cần lưu ý những vấn đề gì khi dùng Vitamin C:
- Axit ascorbic không được coi là độc hại, và cơ thể sẽ phản ứng với liều lượng quá cao bằng cách hạn chế hấp thu và bài tiết lượng dư thừa qua nước tiểu. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là có thể sử dụng quá liều vitamin C. Dùng quá nhiều vitamin C có thể gây buồn nôn, tiêu chảy và phát ban. Tác dụng tiêu cực khi dùng quá nhiều là sự bài tiết oxalat và axit uric tăng lên, có thể dẫn đến sỏi thận.
Những người bị bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm nên đặc biệt cẩn thận về nguy cơ dùng quá liều vitamin C. Nếu dùng với liều lượng trên vài gam, sẽ có nguy cơ bị khủng hoảng hồng cầu hình liềm cấp tính.
- Uống vitamin C cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. Thông thường với đường uống bằng miệng có thể dùng hoặc không dùng với thức ăn, được thực hiện 1 đến 2 lần mỗi ngày.
- Nếu đang dùng viên nang vitamin C có tác dụng giải phóng chậm thì cần nuốt toàn bộ. Người uống không tự ý nghiền nát hoặc nhai viên nén bởi có thể giải phóng một vài tác dụng phụ.
- Ngoài ra, không chia nhỏ liều lượng uống mà cần uống theo yêu cầu của bác sĩ.
- Nếu bệnh nhân được chỉ định sử dụng tấm wafer hoặc viên nhai, hãy nhai kỹ, sau đó nuốt. Nếu đang dùng viên ngậm, hãy đặt viên ngậm trong miệng cho tan dần.
- Nếu bạn được bác sĩ chỉ định bổ sung vitamin C dưới dạng bột thì quá trình uống cần hòa tan thật kỹ hoặc trộn đều với thức ăn để có thể hấp thụ tốt nhất./.
A Hạ (T/H)
