Lịch sử ra đời Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3
Xuất phát từ ý nghĩa đặc biệt, được sự đồng ý của Bộ Chính trị và Bác Hồ, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ III (họp từ ngày 22 đến 25/3/1961 tại Hà Nội) đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 là ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
Nguồn gốc ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh gắn liền với quá trình phát triển của cách mạng Việt Nam. Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời ngày 3/2/1930, Đảng đã thấy rõ tầm quan trọng của việc xây dựng tổ chức Đoàn. Cuối tháng 3/1931 (từ ngày 20-26/3/1931), Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương đã triệu tập Hội nghị toàn thể lần thứ 2 dưới sự chủ tọa của Tổng Bí thư Trần Phú.
Hội nghị đã đề ra những nhiệm vụ cấp bách và tǎng cường thành phần công nhân trong Đảng. Cũng tại Hội nghị này, nhận thấy vai trò của lực lượng thanh niên trong sự nghiệp cách mạng nên Trung ương Đảng đã đề ra quyết định "Cần kíp tổ chức ra Cộng sản thanh niên Đoàn" và chỉ thị cho các tổ chức Đảng ở các địa phương quan tâm đến việc xây dựng tổ chức Đoàn thanh niên.
Hội nghị đi đến những quyết định có ý nghĩa đặc biệt như các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến địa phương phải cử ngay các ủy viên của Đảng phụ trách công tác Đoàn. Đây là bước khởi đầu trong nguồn gốc ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3. Sự phát triển lớn mạnh của Đoàn đã đáp ứng kịp thời những đòi hỏi cấp bách của phong trào thanh niên nước ta.
Được Bộ Chính trị, Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 3 (họp từ ngày 22 - 25/3/1961) đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 (một ngày trong thời gian cuối của Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 2 dành để bàn bạc và quyết định những vấn đề rất quan trọng đối với công tác thanh niên) làm ngày thành lập Đoàn hàng năm. Đây chính là lịch sử ra đời ngày thành lập Đoàn 26/3.
Từ ngày 26/3/1931 đến nay, để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng thời kỳ cách mạng, Đoàn đã đổi tên nhiều lần. Từ 1931-1936 lấy tên Đoàn Thanh niên Cộng sản Việt Nam, Đoàn TNCS Đông Dương. Từ 1937-1939 đổi tên thành Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương. Từ tháng 11/1939-1941 là Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương.
Từ tháng 5/1941-1956 đổi tên Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam. Từ ngày 25/10/1956-1970 là Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam. Từ tháng 2/1970 đến tháng 11/1976 đổi tên thành Đoàn Thanh niên lao động Hồ Chí Minh và từ tháng 12/1976 đến nay là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Từ nguồn gốc ngày 26/3 có thể thấy ý nghĩa của ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh rất quan trọng. Ngày 26/3 không chỉ là một ngày lễ kỷ niệm mà còn là ngày để nhìn nhận lại sự trưởng thành của thế hệ thanh niên tương lai trong sự nghiệp phát triển, xây dựng Tổ quốc.
Không chỉ hình thành và phát triển mạnh mẽ trong thời chiến mà ở thời bình, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vẫn luôn rèn luyện thi đua, phát huy những truyền thống tốt đẹp của các thế hệ thanh niên đi trước, hết lòng phục vụ nhân dân, trung thành với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sẵn sàng xung phong trong mọi mặt trận khi đất nước cần.
Những thế hệ thanh niên kế tiếp nhau đã chiến đấu anh dũng vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội đã liên tiếp lập nên những chiến công xuất sắc và trưởng thành vượt bậc.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh được xem là vườn ươm đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý đất nước trong tương lai, là cánh tay nối dài của Đảng. Vì vậy, tháng 3 còn được gọi là tháng Thanh niên để các thanh niên phấn đấu, rèn luyện, thi đua đạt thành tích nổi bật trong học tập, làm việc để xứng đáng là một Đoàn viên gương mẫu.
Năm 2024 là kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, rơi vào thứ Ba, ngày 26/3/2024.
