Đảm bảo chất lượng nước để bảo vệ sức khỏe
Nước sạch là thành tố quan trọng để thực hành vệ sinh, bảo vệ sức khỏe và phòng, chống dịch bệnh. Vì vậy, cung cấp nước sạch và đảm bảo chất lượng nước phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân cần được quan tâm đặc biệt.
Nguy cơ của việc thiếu nước sạch
Theo BS Nguyễn Tấn Tài, cán bộ Khoa Sức khỏe môi trường - Bệnh nghề nghiệp - Y tế trường học, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ (CDC Cần Thơ), nước sạch sử dụng trong sinh hoạt là nước đã qua xử lý, có chất lượng bảo đảm, đáp ứng yêu cầu sử dụng cho mục đích ăn uống, vệ sinh của con người. Thiếu nước sạch hoặc nguồn nước sạch bị ô nhiễm và các thói quen vệ sinh chưa đúng sẽ làm phát sinh và lây truyền bệnh, ảnh hưởng tới sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng. Nếu sử dụng nguồn nước không đảm bảo, có nhiễm các vi sinh vật sẽ gây bệnh qua đường tiêu hóa như: tiêu chảy, lỵ, thương hàn, tay chân miệng, viêm gan A… hoặc nhiễm các loại giun, sán, gây ra thiếu máu, suy dinh dưỡng; mắc các bệnh về da, mắt, bệnh phụ khoa... Nguồn nước từ sông hồ thường có các độc chất như thuốc bảo vệ thực vật có thể gây nhiễm độc nếu sử dụng nguồn nước này.
Theo điều tra của Bộ Y tế, giai đoạn 2013-2017, tỷ lệ nhiễm giun ở ÐBSCL là 10%. Ðối tượng nhiễm chủ yếu là học sinh tiểu học, trẻ em lứa tuổi mầm non và phụ nữ tuổi sinh sản. Thiếu nước sạch và vệ sinh cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng rất lớn đến tình trạng sức khỏe của trẻ em. Theo số liệu tổng điều tra dinh dưỡng của Bộ Y tế năm 2019-2020, tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ từ 5-19 tuổi là 14,8%.
BS Lê Nguyễn Nhật Minh, cán bộ Khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm - Kiểm dịch Y tế quốc tế, CDC Cần Thơ, cũng cho biết: Sử dụng nước không sạch gây nhiều bệnh cho con người. Trẻ em nếu mắc bệnh có thể ảnh hưởng đến quá trình học tập; một số bệnh nặng như: sốt xuất huyết, tay chân miệng, tả, lỵ, thương hàn... có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời. Khi mắc bệnh thì gia đình phải tốn tiền điều trị và thời gian để chăm sóc. Ngoài ra, người lớn mắc bệnh ảnh hưởng đến năng suất lao động và kinh tế của gia đình.
Xử lý nguồn nước để đảm bảo an toàn
Ðể nhận biết nguồn nước sạch sử dụng thì nước phải trong, không có màu lạ, không có mùi vị lạ; đồng thời phải biết được nguồn của nước là nước máy, nước giếng, nước mưa hay nước đã qua xử lý. Biện pháp xử lý nước đơn giản như: Làm trong nước bằng phèn chua hoặc vải lọc; khử khuẩn nước bằng viên Cloramin B 0,25g hoặc viên Aquatabs 67mg; sử dụng các thiết bị lọc nước...
BS Nguyễn Tấn Tài cho biết: viên Cloramin B 0,25g hoặc viên Aquatabs 67mg rất tiện lợi cho khử trùng các thể tích nước nhỏ như chum, vại, lu, xô, chậu hoặc bể chứa nước nhỏ. Một viên Cloramin B 0,25g có thể khử trùng được 25 lít nước, một viên Aquatabs 67mg có thể khử trùng được 20 lít nước. Lưu ý: Nước đã được khử trùng có thể sử dụng cho mục đích sinh hoạt. Tuy nhiên nước này vẫn phải đun sôi rồi mới uống trực tiếp được. Không tiến hành khử trùng đồng thời với đánh phèn vì phèn làm mất tác dụng khử trùng của Clo. Sau khi khử trùng ngửi thấy mùi Clo thì việc khử trùng mới có tác dụng. Nếu lỡ cho quá nhiều Clo thì mở nắp, chờ thêm nửa giờ hoặc một giờ nữa cho bớt mùi nồng.
“Ðể có nước sạch sử dụng lâu dài, mỗi người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ và giữ gìn nguồn tài nguyên nước. Bắt đầu từ những hành động tiết kiệm nước sạch như: không lạm dụng việc xả bồn cầu trong nhà vệ sinh, hãy tắt vòi nước khi đang đánh răng; kiểm tra, bảo trì cải tạo lại đường ống, bể chứa nước để chống thất thoát nước; dùng lại nguồn nước bể bơi, nước mưa vào những việc thích hợp như cọ rửa sân, tưới cây… Mỗi người dân cần ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, không vứt rác bừa bãi, thu gom xử lý rác thải đúng nơi quy định, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh” - BS Tài khuyến cáo.
Từ tháng 6 đến tháng 11-2023, CDC Cần Thơ phối hợp với Trung tâm Y tế các quận, huyện: Thới Lai, Vĩnh Thạnh, Phong Ðiền và Cờ Ðỏ triển khai các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi về sử dụng nước sạch, xây dựng, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường tại cộng đồng. Qua đó, cán bộ trung tâm y tế, trạm y tế và cộng tác viên của 4 quận, huyện trên được tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông, quản lý, giám sát. Tăng cường vận động người dân giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh nhà, có thói quen tốt như rửa tay bằng xà phòng trước khi chế biến, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, chăm sóc trẻ, người bệnh. Biết sử dụng và tiết kiệm nước sạch trong chế biến, sinh hoạt, vệ sinh môi trường nông thôn, xử lý rác đúng quy định; sử dụng và bảo quản nhà tiêu hợp vệ sinh.
