Triển khai thu phí không dừng ở sân bay đem lại kết quả tích cực
Việc triển khai thí điểm thu phí không dừng tại hai sân bay lớn nhất nước đã và đang cho những kết quả tích cực. Đây sẽ là tiền đề để tiến tới triển khai đại trà thu phí không dừng trên toàn bộ hệ thống cảng hàng không (CHK), sân bay trên cả nước.
Để triển khai thu phí không dừng, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã phối hợp với đơn vị về công nghệ kỹ thuật số tiến hành khảo sát, lên phương án lắp đặt thiết bị, kết nối hệ thống thu phí không dùng tiền mặt và tự động không dừng tại Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Tân Sơn Nhất và Cảng HKQT Nội Bài. Ngoài các sân bay: Tân Sơn Nhất, Nội Bài, ACV và Công ty Cổ phần Công nghệ kỹ thuật số (HITD) đã ký kết hợp đồng cung cấp thiết bị cho hệ thống ETC đối với dịch vụ ra/vào, dừng/đỗ tại 3 cảng HKQT khác, gồm: Đà Nẵng, Phú Bài (Thừa Thiên Huế), Cát Bi (Hải Phòng).
Bắt đầu từ 2/2/2024, thu phí không dừng chính thức được ACV thực hiện thí điểm. Nơi được chọn là hai sân bay lớn nhất nước: Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Thời điểm ACV lựa chọn để thực hiện thí điểm cũng rất đặc biệt, đó chính là cao điểm Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2025. Thời gian thử nghiệm thu phí không dừng kéo dài từ ngày 6/2 - 7/3.
Việc triển khai thử nghiệm thu không tiền mặt và thu không dừng tại CHK Tân Sơn Nhất và Nội Bài được thực hiện theo Công điện số 10/2024 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các giải pháp bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội Xuân 2024.
Trước đó, để chuẩn bị cho việc thí điểm này, ACV đã phối hợp với Công ty Công nghệ kỹ thuật số (HITD) tiến hành khảo sát, lên phương án lắp đặt thiết bị, kết nối hệ thống thu phí không dùng tiền mặt và tự động không dừng tại Cảng Hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất và Nội Bài. Đại diện ACV khẳng định, việc áp dụng thu phí theo hình thức điện tử không dừng là phù hợp với nhu cầu quản lý hoạt động giao thông nội cảng hàng không, tuân thủ quy định pháp luật hiện hành của Nhà nước.
Một trong những lý do ACV chọn CHK Nội Bài và Tân Sơn Nhất để thực hiện thí điểm thu phí không dừng là bởi hai sân bay này có lượng ô tô ra vào hằng ngày rất lớn.
Theo thống kê, mỗi ngày, sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất có 16.000 - 20.000 lượt phương tiện qua trạm thu phí. Bên cạnh đó, việc tổ chức thu phí ô tô ra vào sân bay hiện vẫn thủ công, tài xế phải dừng xe trước trạm thu phí đầu vào lấy thẻ và trả tiền mặt tại cửa ra, dễ dẫn tới ùn tắc, nhất là các dịp cao điểm lễ, Tết. Đó cũng là một trong những lý do ACV lựa chọn thời gian thí điểm đúng vào dịp cao điểm Tết Nguyên đán Giáp Thìn.
Đã từng có nhiều ý kiến bày tỏ lo lắng về việc thực hiện thí điểm vào đúng cao điểm Tết sẽ gây ra những khó khăn nhất định cho công tác triển khai thu phí không dừng. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện cho thấy điều ngược lại khi việc thu phí không dừng tại sân bay đã đạt những tín hiệu tích cực.
Việc áp dụng thu phí theo hình thức điện tử không dừng phù hợp với nhu cầu quản lý giao thông nội cảng hàng không, tuân thủ quy định hiện hành. Thực tế triển khai thí điểm ETC tại Cảng HKQT Nội Bài cho thấy, hệ thống hoạt động ổn định, tỷ lệ các phương tiện thanh toán thành công tại làn ETC chiếm phần lớn, bảo đảm phương tiện lưu thông, thoát ly nhanh, thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách.
Trong thời gian đầu thí điểm, Cảng HKQT Nội Bài dành riêng 1 làn xe (làn ra số 2) của trạm thu tiền dịch vụ dừng đỗ ô tô của Nhà ga nội địa (T1) để khai thác thu phí không dừng cho các xe có gắn thẻ ETC. Theo đó, khi phương tiện lưu thông trên cầu cạn từ Nhà ga T1 đi xuống để thoát ly ra khỏi khu vực sân đỗ sẽ có 3 làn ra, trong đó, làn ra số 2 (ngoài cùng, bên trái) là làn dành riêng cho thu phí ETC. Hai làn còn lại dành cho tất cả các loại phương tiện, hình thức thu tiền dịch vụ bằng tiền mặt. Tất cả phương tiện đi vào làn số 2 sẽ được tính phí và tự động trừ tiền trong tài khoản ETC đối với khách có thẻ thu phí không dừng hợp lệ và còn đủ tiền để thanh toán. Trường hợp tài khoản ETC không đủ số dư để trả phí, hành khách có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc thẻ ngân hàng.
Trong giai đoạn thí điểm, Cảng HKQT Nội Bài khuyến cáo các chủ phương tiện chú ý đi đúng làn giao thông. Chủ xe đã có tài khoản ETC sử dụng trên các quốc lộ, đường cao tốc có thể lưu thông qua làn ra số 2 tại sân bay Nội Bài mà không cần dán thêm thẻ hay phát sinh thêm thủ tục, bởi các hệ thống này được tích hợp đồng bộ. Mức phí thu qua hệ thống ETC giữ nguyên như hiện hành, không phát sinh thêm bất kỳ chi phí nào. Sau thời gian thử nghiệm thí điểm thu phí ETC, Cảng HKQT Nội Bài sẽ tính toán và báo cáo ACV để tăng số làn thu phí không dừng theo lộ trình được cơ quan chức năng phê duyệt.
Phước Nguyên (T/h)