Thanh Hóa: Tăng cường công tác quản lý nhà nước trong hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh

Theo dõi MTĐT trên

Công văn nêu rõ: Trong thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo các ngành, các cấp thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp trong công tác quản lý Nhà nước về hoạt động thăm dò, cấp phép, khai thác và chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Kết quả các hoạt động khoáng sản đã có nhiều chuyển biến tích cực, đi vào nền nếp, đảm bảo theo quy định của pháp luật; các ngành, các cấp chính quyền đã nâng cao trách nhiệm, phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước; khoáng sản được quản lý, sử dụng ngày càng hiệu quả, tiết kiệm, cơ bản đáp ứng nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh. Tuy nhiên, công tác quản lý, sử dụng khoáng sản vẫn còn những tồn tại, hạn chế; trong đó, việc ngăn chặn, giám sát, thanh tra và xử lý đối với các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản còn chưa kịp thời.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại Công văn số 3454/VPCP-CN ngày 21/9/2023 của Văn phòng Chính phủ về việc tình hình vi phạm nổi lên trong hoạt động khảo sát, quản lý, cấp phép, khai thác, sử dụng vật liệu xây dựng thông thường và các chỉ đạo có liên quan; để khắc phục các tồn tại, hạn chế nêu trên và tăng cường công tác quản lý hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, đơn vị có liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện các nội dung cụ thể như sau:

Các sở, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục triển khai, thực hiện nghiêm túc các quy định có liên quan trong lĩnh vực quản lý nhà nước về quy hoạch, thăm dò khảo sát, đấu thầu, quản lý, cấp phép, khai thác, gia hạn nâng công suất khai thác, vận chuyển và xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản theo Luật khoáng sản số 60/2010/QH12; Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật khoáng sản, Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông, Nghị định số 36/2020/NĐ-CP ngày 24/3/2020 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản; các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh có liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản.

Sở Tài nguyên và Môi trường hường xuyên bổ sung, cập nhật và công khai thông tin về Danh sách các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (đất, đá, cát,….), thông tin về trữ lượng được cấp phép, công suất khai thác, thời hạn khai thác, lượng khoáng sản đã khai thác, trữ lượng và công suất khai thác mỏ vật liệu phù hợp với tiến độ, thời gian thực hiện dự án và sát với thực tế (đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Sở Tài nguyên và Môi trường tại địa chỉ: http://stnmt.thanhhoa.gov.vn) để cung cấp thông tin rộng rãi đến các tổ chức, doanh nghiệp và người dân thuận lợi cho việc tra cứu thông tin; Chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Tư pháp, Công an tỉnh, Cục thuế tỉnh và các đơn vị liên quan, căn cứ quy định của pháp luật hiện hành và tình hình thực tế, khẩn trương kiểm tra, rà soát các hồ sơ đối với công tác thăm dò, khảo sát, quy hoạch, đấu thầu, quản lý, cấp phép khai thác, gia hạn giấy phép khai thác, nâng công suất khai thác, vận chuyển đối với các mỏ vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh; làm rõ các sai phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, chủ động xử lý theo thẩm quyền hoặc tham mưu đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; Chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Cục Thuế tỉnh và các đơn vị có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các quy định, chế tài để kiểm soát về giá các vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh; trong đó, tập trung các giải pháp để tránh tình trạng các chủ mỏ thao túng, liên kết, cấu kết nhằm nâng giá vật liệu xây dựng thông thường; thanh tra, kiểm tra đối với các chủ mỏ vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản, kiên quyết tham mưu thu hồi giấy phép nếu đủ điều kiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản theo quy định của pháp luật; quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu và cơ chế giám sát quyền lực của người đứng đầu trong từng khâu, từng công việc, từng vị trí tiềm ẩn nguy cơ tiêu cực; báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 10/10/2023; Tiếp tục tăng cường công tác, thanh tra, kiểm tra, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, siết chặt kỷ cương trách nhiệm trong công tác cấp phép, quản lý hoạt động khai thác vật liệu xây dựng thông thường; rà soát, làm rõ mục đích sử dụng khoáng sản và sự phù hợp với quy định pháp luật trong việc xác định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh đối với các mỏ có Giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực để yêu cầu các chủ mỏ thực hiện theo đúng quy định; hướng dẫn thực hiện thủ tục, trình tự đóng cửa mỏ và bàn giao đất cho địa phương quản lý theo quy định của pháp luật đối với các mỏ đã hết hạn giấy phép (đặc biệt là các nhà thầu thi công dự án đường cao tốc Bắc - Nam đã được UBND tỉnh cấp phép khai thác khoáng sản theo các Nghị quyết số 60/NQ-CP ngày 16/6/2021 và số 133/NQ-CP ngày 19/9/2021 của Chính phủ).

Sở Xây dựng Tổ chức công khai các mỏ vật liệu xây dựng thông thường được quy hoạch (đã được cập nhật vào Quy hoạch tỉnh) trên Cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng và cung cấp danh sách các mỏ (thể hiện vị trí, tọa độ) được quy hoạch cho Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố để làm cơ sở rà soát, trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác các mỏ và cập nhật vào điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất các huyện thời kỳ 2021- 2030, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hàng năm; Tổ chức khảo sát, điều tra thông tin giá vật liệu xây dựng, tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát giá vật liệu xây dựng trên địa bàn đối với các loại vật liệu xây dựng phổ biến và chủ yếu có trên địa bàn theo định kỳ hằng tháng, quý; tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát giá, phải xác định rõ tên, địa chỉ, đơn vị khai thác, tiêu chuẩn chất lượng, nguồn gốc xuất xứ và các căn cứ để xác định giá đến hiện trường xây lắp trên địa bàn để kịp thời cập nhật, công bố hàng tháng (hoặc sớm hơn) giá những loại vật liệu có biến động lớn để các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng được biết, thực hiện; Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan làm việc với các nhà cung ứng vật liệu, chủ mỏ để có cam kết việc cung ứng vật liệu theo giá đã công bố, niêm yết; xử lý theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp cố tình vi phạm; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh; ngăn chặn triệt để hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, đầu cơ, nâng giá, tạo khan hiếm giả vật liệu xây dựng thông thường, ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng các dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải; trường hợp phát hiện tình trạng cố tình thông đồng, ép giá cao hơn so với giá đã công bố phải có giải pháp xử lý theo quy định của pháp luật; Thường xuyên theo dõi, bám sát diễn biến của thị trường xây dựng để kịp thời cập nhật, công bố giá vật liệu xây dựng thông thường, chỉ số giá xây dựng đảm bảo phù hợp với giá mặt bằng trong khu vực.

Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra yếu tố hình thành giá đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc tổ chức, cá nhân trên địa bàn có biến động giá lớn để tránh trường hợp các doanh nghiệp liên kết để nâng giá, ảnh hưởng đến việc xây dựng công trình; phối hợp với Sở Xây dựng và các ngành liên quan thường xuyên rà soát, cập nhật các loại vật liệu xây dựng chủ yếu vào danh mục để công bố giá kịp thời hàng tháng, hàng quý, đáp ứng yêu cầu quản lý chi phí đầu tư xây dựng theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Quyết định số 18/2023/QĐ-UBND ngày 11/5/2023 về việc ban hành danh mục háng hóa, dịch vụ đặc thù thực hiện kê khai giá trên địa bàn tỉnh và quy định hiện hành có liên quan.

Sở Giao thông vận tải siết chặt công tác kiểm định các phương tiện giao thông cơ giới, đặc biệt là các phương tiện vận tải chủ yếu sử dụng để vận chuyển vật liệu xây dựng, xử lý nghiêm các trường hợp cơi nới thành thùng; chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển quá khổ, quá tải trọng cho phép; Cung cấp thông tin kịp thời cho Sở Tài nguyên và Môi trường về nhu cầu vật liệu xây dựng, vật liệu san lấp cần cung cấp cho các dự án đầu tư về hạ tầng giao thông trong từng năm và từng giai đoạn (theo các kế hoạch đầu tư trung hạn và dài hạn) đối với các dự án do Sở Giao thông vận tải làm chủ đầu tư để có cơ sở xây dựng kế hoạch đấu giá, cấp phép hoặc điều chỉnh công suất khai thác các mỏ đảm bảo kịp thời cung cấp cho các dự án trên địa bàn.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện các quy định liên quan đến lĩnh vực lâm nghiệp có liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản theo quy định; rà soát các khu vực có nguy cơ sạt lở để có biện pháp xử lý kịp thời và đảm bảo theo quy định của pháp luật.

Cục Thuế tỉnh tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp quản lý thuế, thu hồi nợ thuế, chống thất thu ngân sách trong lĩnh vực khai thác khoáng sản; kiểm tra chặt chẽ hóa đơn bán các loại mặt hàng có nguồn gốc từ hoạt động khai thác tài nguyên, khoáng sản như: cát, đất, đá; kiểm soát hồ sơ kê khai thuế đối với doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng có biến động về giá lớn; thường xuyên rà soát, đối chiếu giá mua, giá bán trên hóa đơn đầu vào, đầu ra với thông tin về giá niêm yết, công khai của các chủ mỏ để phục vụ công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách nhà nước; phối hợp với các sở, ban, ngành ngăn chặn kịp thời các hành vi mua bán hóa đơn bất hợp pháp để hợp thức hóa tài nguyên, khoáng sản mua không có nguồn gốc hợp pháp; Chủ động phối hợp, cung cấp thông tin định kỳ hoặc đột xuất cho các cơ quan chức năng như: Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh về các dấu hiệu, hành vi vi phạm của người nộp thuế trong công tác kê khai các khoản nộp ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác, mua bán hàng hóa là tài nguyên khoáng sản có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế, về quản lý, khai thác tài nguyên khoáng sản; Chỉ đạo các Chi cục Thuế khu vực tham mưu cho UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục triển khai có hiệu quả Đề án giám sát thuế đối với các doanh nghiệp có hoạt động khai thác khoảng sản trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa ban hành kèm theo Quyết định số 5040/QĐ-UBND ngày 14/12/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh.

Cục Quản lý thị trường tỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra việc chấp hành niêm yết giá của các tổ chức, cá nhân có hoạt động khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng (tại mỏ và trên Website do Sở Tài chính quản lý); kịp thời phát hiện và xử phạt các tổ chức, cá nhân không thực hiện niêm yết giá, không bán theo giá niêm yết, niêm yết giá không đúng quy định, các trường hợp lợi dụng để tích trữ, đầu cơ, nâng giá, gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước và Nhân dân; Tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm về sử dụng khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp đối với khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho dự án, công trình trên địa bàn tỉnh.

Công an tỉnh bố trí lực lượng thực hiện tốt công tác nắm bắt tình hình, công tác nghiệp vụ để khoanh vùng, phòng ngừa, đấu tranh với các điểm phức tạp về khai thác khoáng sản và bảo vệ môi trường; tập trung, quyết liệt đấu tranh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các doanh nghiệp, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về thuế, khoáng sản, trọng tâm là: khai thác, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản trái phép; hoạt động vận chuyển khoáng sản quá khổ, quá tải, các phương tiện bơm hút cát, sỏi không có đăng ký, đăng kiểm; các hoạt động mua bán hóa đơn, hợp thức hóa chứng từ, các hành vi bán hàng không xuất hóa đơn, ghi giá bán trên hóa đơn thấp hơn giá giao dịch thực tế trên thị trường nhằm thực hiện hành vi trốn thuế, phí, gây thất thu cho ngân sách nhà nước; lập kế hoạch, phương án đấu tranh đối với vụ việc có dấu hiệu của tội phạm; thông báo cho chính quyền địa phương biết khi phát hiện và xử lý đối tượng khai thác khoáng sản trái phép.

UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác khảo sát, điều hành giá; yêu cầu các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khai thác, kinh doanh vật liệu xây dựng trên địa bàn niêm yết, công khai giá bán, cam kết bán đúng giá niêm yết và chịu trách nhiệm trước pháp luật khi bán không đúng giá niêm yết được quy định tại Điều 17, Điều 18 Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ; tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát giá, phải xác định rõ tên, địa chỉ mỏ khảo sát, báo giá của mỏ và một số hóa đơn giá trị gia tăng xuất bán trong thời gian gần nhất, làm cơ sở để Liên sở Xây dựng - Tài chính công bố giá vật liệu đến hiện trường xây lắp của các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh; Thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong quản lý tài nguyên khoáng sản theo thẩm quyền; chủ động phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh trong kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn; rà soát các mỏ được cấp phép trên địa bàn nhưng chưa thuê đất, cập nhật vào Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất năm 2023 và các năm tiếp theo (trường hợp khu mỏ chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất), tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp liên quan đến thẩm quyền và trách nhiệm của UBND cấp huyện làm cơ sở để các chủ mỏ sớm hoàn thành việc thuê đất, đưa mỏ vào hoạt động; quản lý chặt chẽ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác; tuyên truyền vận động các hộ gia đình, cá nhân có đất thuộc dự án hiểu được tầm quan trọng của việc thực hiện các dự án khai thác khoáng sản phục vụ cho dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam, để các hộ gia đình, cá nhân chấp thuận việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư dự án khai thác khoáng sản; Chỉ đạo Ban quản lý dự đầu tư xây dựng của huyện cung cấp thông tin về nhu cầu vật liệu xây dựng, vật liệu san lấp cần cung cấp cho các dự án đầu tư về hạ tầng giao thông, thủy lợi trong từng năm và từng giai đoạn (theo các kế hoạch đầu tư trung hạn và dài hạn) đối với các dự án do Ban làm chủ đầu tư, các chủ đầu tư khác trên địa bàn huyện quản lý; gửi về UBND huyện, Sở Tài nguyên và Môi trường để có cơ sở xây dựng kế hoạch đấu giá, cấp phép hoặc điều chỉnh công suất khai thác các mỏ vật liệu đảm bảo kịp thời cung cấp cho các dự án trên địa bàn; Kiên quyết xử lý và công khai xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có hành vi bao che, tiếp tay để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý, qua đó nâng cao nhận thức, khuyến khích nhân dân trong công tác đấu tranh, tố giác tội phạm về khai thác trái phép tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Yêu cầu các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh có trách nhiệm kê khai và nộp thuế đúng, đủ theo sản lượng được phép khai thác, hàng tháng kê khai giá bán tại mỏ gửi về Sở Xây dựng, Sở Tài chính theo quy định; chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu vi phạm việc kê khai giá bán không đúng thực tế và vi phạm các quy định trong hoạt động khai thác, chế biến và vận chuyển khoáng sản; Giao Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản thông báo các nội dung chỉ đạo nêu trên đến các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ngành, đơn vị, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các tổ chức, cá nhân có liên quan triển khai thực hiện nghiêm các nội dung nêu trên này; chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra các vi phạm thuộc trách nhiệm được giao thực hiện, quản lý. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc các cơ quan kịp thời báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh để được giải quyết./.