Thành lập Quỹ môi trường toàn cầu mới nhằm thúc đẩy sự bảo vệ đa dạng sinh học
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), một quỹ môi trường toàn cầu mới giúp đảm bảo sự thịnh vượng của đa dạng sinh học ở các nước đang phát triển và sẽ giúp đảm bảo sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên của các nước này.
Quỹ khung đa dạng sinh học toàn cầu, được ra mắt tại Hội nghị cơ sở môi trường toàn cầu (GEF) lần thứ 7 ở Vancouver, Canada, sẽ hỗ trợ thực hiện Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal, nhằm mục đích ngăn chặn và đảo ngược tình trạng mất đa dạng sinh học vào năm 2030 và hướng dẫn thiên nhiên phục hồi vào năm 2050.
Quỹ mới được thành lập sẽ tạo điều kiện tài trợ cho các nước đang phát triển - thường có tính đa dạng sinh học cao nhất - để nâng cao khả năng bảo vệ, khôi phục và đảm bảo sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên, như được thành lập thông qua Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal được 196 Bên thông qua để Công ước Đa dạng sinh học tại COP15 vào tháng 12 năm 2022.
Phó Tổng Giám đốc FAO, bà Maria Helena Semedo cho biết: “Khung khổ đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal đặt các hệ thống nông sản thực phẩm lên hàng đầu trước một thách thức to lớn đòi hỏi các nguồn tài chính, sự phối hợp và cam kết quan trọng để thực hiện các giải pháp đôi bên cùng có lợi cho con người và hành tinh. Quỹ mới cũng là một phần thiết yếu của hành động vì khí hậu và là một bước quan trọng để biến những giải pháp này thành hiện thực”.
Quỹ đặc biệt dành riêng cho việc hỗ trợ Khung và hành động hướng tới việc ngăn chặn và đảo ngược tình trạng mất đa dạng sinh học vào năm 2030 và đưa thiên nhiên vào con đường phục hồi vào năm 2050, mang đến cơ hội nhận được tài trợ từ tất cả các nguồn. Hai quốc gia đã công bố đóng góp ban đầu để bắt đầu vốn hóa: Canada cam kết 200 triệu đô la Canada và Vương quốc Anh cam kết 10 triệu bảng Anh.
Hệ thống đa dạng sinh học và nông sản
Đa dạng sinh học là sự đa dạng của sự sống ở cấp độ di truyền, loài và hệ sinh thái. Nó cần thiết cho lương thực và nông nghiệp và không thể thiếu đối với an ninh lương thực và phát triển bền vững. Nó bao gồm các loài thực vật và động vật được thuần hóa là một phần của hệ thống trồng trọt, chăn nuôi, rừng hoặc nuôi trồng thủy sản, các loài rừng và thủy sản được khai thác, họ hàng hoang dã của các loài được thuần hóa và các loài hoang dã khác được thu hoạch để làm thực phẩm và các sản phẩm khác.
Hơn một nửa số mục tiêu của Khung đa dạng sinh học Côn Minh-Montreal liên quan trực tiếp đến các lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm, và FAO giám sát bốn chỉ số hàng đầu của Khung này: phục hồi hệ sinh thái, trữ lượng cá, các khu vực nông nghiệp hiệu quả và bền vững cũng như quản lý rừng bền vững.
Việc chuyển đổi các hệ thống nông sản thực phẩm để chúng bền vững hơn có thể mở ra các giải pháp tạo ra nhiều lợi ích, bao gồm bảo vệ đa dạng sinh học, giúp giải quyết các thách thức do điều kiện môi trường và hoàn cảnh kinh tế xã hội đa dạng và thay đổi.
Các hành động như đa dạng hóa hệ thống sản xuất, ví dụ bằng cách sử dụng nhiều loài, giống hoặc giống, kết hợp sử dụng đa dạng sinh học cây trồng, vật nuôi, rừng và thủy sản, hoặc thúc đẩy sự đa dạng môi trường sống trong cảnh quan hoặc cảnh biển địa phương, tăng cường khả năng phục hồi, giải quyết khủng hoảng khí hậu, cải thiện sinh kế và hỗ trợ an ninh lương thực và dinh dưỡng.
FAO là thành viên của Nhóm chuyên gia kỹ thuật đặc biệt về các chỉ số khung đa dạng sinh học toàn cầu và cũng là đồng chủ trì với Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái của Liên hợp quốc góp phần tích cực vào việc giám sát và báo cáo Mục tiêu 2 của GBF Côn Minh-Montreal liên quan đến việc khôi phục các khu vực bị suy thoái.
FAO và GEF
GEF đóng vai trò là cơ chế tài chính cho một số công ước về môi trường, bao gồm Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC), Công ước Minamata và Công ước về đa dạng sinh học (CBD) thông qua Khung đa dạng sinh học toàn cầu.
Kể từ năm 2006, FAO và GEF đã hợp tác để giải quyết các vấn đề quan trọng nhất liên quan đến hệ thống thực phẩm nông nghiệp và môi trường. FAO dẫn đầu nhiều chương trình GEF hàng đầu khác nhau, bao gồm Chương trình tác động cảnh quan bền vững ở vùng đất khô cằn và ba Chương trình tích hợp về Hệ thống lương thực, về Quần xã sinh vật rừng quan trọng Indo-Malaya và về Đại dương sạch và trong lành. Những điều này đã thúc đẩy năng lực thực tế và chuyên môn kỹ thuật của FAO trên các lĩnh vực khác nhau để đạt được các cam kết đối với các thỏa thuận môi trường và Mục tiêu Phát triển Bền vững.
Gần đây, GEF cũng đã phê duyệt 26 dự án do FAO chủ trì với tổng vốn tài trợ là 174,7 triệu USD của GEF và tận dụng 1,2 tỷ USD đồng tài trợ. Mục đích của chúng là biến các hệ thống thực phẩm nông nghiệp thành giải pháp cho tình trạng mất đa dạng sinh học, biến đổi khí hậu, suy thoái hệ sinh thái và ô nhiễm trên đất liền, nước ngọt và biển của chúng ta.
FAO tại Hội nghị GEF
Ngày 22-26/8 vừa qua, các nhà lãnh đạo môi trường từ 185 quốc gia tập trung tại Vancouver, Canada để tham dự Đại hội lần thứ bảy của Quỹ Môi trường Toàn cầu, một cuộc họp cấp cao diễn ra 4 năm một lần.
Dựa trên những đột phá ngoại giao gần đây về mất đa dạng sinh học, hóa chất độc hại và biển cả, Hội nghị GEF đặt mục tiêu trở thành một cơ quan kiểm kê quan trọng cho các mục tiêu của Khung Côn Minh-Montreal 2030 nhằm chấm dứt ô nhiễm và mất thiên nhiên, chống biến đổi khí hậu và thúc đẩy toàn diện tại địa phương - dẫn đầu việc bảo tồn.
FAO đang tham gia vào nhiều sự kiện của Hội nghị GEF, bao gồm ba cuộc thảo luận bàn tròn cấp cao liên quan đến Xây dựng Thành phố cho Con người và Hành tinh, Chuyển đổi Hệ thống Thực phẩm và Quản lý Kết quả Môi trường và Thay đổi Chuyển đổi.
Tổ chức cũng chủ trì sáu sự kiện bên lề và có hai không gian triển lãm trưng bày các sản phẩm từ các dự án của FAO-GEF, bao gồm Sáng kiến Thủy sản Ven biển và chương trình Đại dương chung, đồng thời quảng bá ấn phẩm mới về dinh dưỡng trong các khoản đầu tư của GEF.
