Biến đổi khí hậu gây nhiễu động không khí ảnh hưởng tới ngành hàng không
Nghiên cứu gần đây của các tác giả từ Đại học Reading, Anh cho thấy hiện tượng nhiễu động trời trong xuất hiện ngày càng nhiều trong những năm gần đây, trùng hợp với những tác động của tình trạng biến đổi khí hậu đã được dự báo.
Nhiễu động trời trong (CAT) là chuyển động hỗn loạn của không khí trong điều kiện trời quang mây. Đây là một thách thức với nhiều phi công vì hiện tượng này khiến máy bay rung lắc, khá khó xác định và có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Reading đã công bố một báo cáo trên Tạp chí Geophysical Research Letters vào tháng 6 vừa qua, chỉ ra rằng hiện tượng nhiễu động trời trong ngày càng trở nên phổ biến hơn ở nhiều khu vực trong những năm 1979–2000.
Cụ thể, tổng thời gian nhiễu động nghiêm trọng hàng năm được đo lường tại một điểm thuộc Bắc Đại Tây Dương, một trong những tuyến đường bay bận rộn nhất thế giới, đã tăng 55%, từ 17,7 giờ năm 1979 lên 27,4 giờ năm 2020. Nhiễu động loại nhẹ tăng từ 466,6 giờ lên 546,8 giờ, trong khi nhiễu động loại trung bình tăng từ 70 giờ lên 96,1 giờ.
Theo các nhà nghiên cứu, khí thải CO2 là yếu tố cản trở dòng khí lưu thông và làm tăng nhiễu động trời trong ở Bắc Đại Tây Dương và trên toàn cầu. Do đó, báo cáo trên là minh chứng rõ ràng nhất thể hiện mối liên hệ giữa hiện tượng này và biến đổi khí hậu.
Giáo sư Khoa học Khí quyển Paul Williams, đồng tác giả nghiên cứu, nhận định rằng nhiễu động trời trong có thể gây hại cho bên trong máy móc, ảnh hưởng đến sức của hành khách và hư hại vật chất do va chạm.
Tác giả khác là nghiên cứu sinh tiến sĩ Mark Prosser dự đoán rằng nhiễu động trời trong sẽ gây thiệt hại cho ngành hàng không Mỹ từ 150 đến 500 triệu đô la hàng năm, tăng hao mòn máy bay và tăng nguy cơ thiệt hại cho hành khách và tiếp viên hàng không.
Giáo sư Williams khuyên nên cải thiện chất lượng dự báo và chủ động phòng ngừa hiện tượng nhiễu động trên. Ông cũng đề cập đến Công nghệ viễn thám chủ động dựa trên cảm biến laser (LIDAR).
Công nghệ bước sóng ánh sáng khác nhau cho phép LIDAR phát hiện nhiễu động trời trong. Tuy nhiên, LIDAR hiện bộc lộ nhiều hạn chế liên quan đến giá cả và kết cấu khá cồng kềnh.
Ông Williams tin rằng về lâu dài, cần có các biện pháp giảm bớt tình trạng khí hậu ấm lên do khí thải CO2 để ngăn chặn hiện tượng nhiễu động trời được dự đoán sẽ biểu hiện càng nhiều trong những thập kỷ tới.
Hải Đăng (T/h)
