Nguồn gốc và ý nghĩa ngày lễ Giáng sinh. Noel có nghĩa là gì?

Theo dõi MTĐT trên

Nguồn gốc xa xưa của ngày lễ Giáng sinh

Ngày lễ Giáng sinh (còn được gọi là lễ Noel hay lễ Thiên chúa Giáng sinh, X-mas, Christmas) là một ngày lễ quốc tế để kỷ niệm chúa Jesus ra đời.

Khởi đầu, nguồn gốc ngày lễ Giáng sinh bắt đầu từ những người theo đạo Kitô. Tuy nhiên, qua thời gian, lễ Giáng sinh đã trở thành một ngày lễ quốc tế và được biết đến nhiều hơn với cây thông và ông già Noel.

Theo lịch Do Thái thì thời điểm bắt đầu ngày mới là hoàng hôn chứ không phải lúc nửa đêm. Bởi vậy, dù lễ Giáng sinh được cử hành chính thức vào ngày 25/12 nhưng người ta thường chúc mừng từ tối 24/12.

"Lễ vọng" vào đêm 24/12 thu hút lượng người tham dự đông đảo hơn "lễ chính ngày" vào 25/12.

Ý nghĩa đặc biệt của ngày lễ Giáng sinh 

Đây cũng là lúc để đại gia đình có thể tụ họp và sum vầy.

Có lẽ, hầu hết mọi người đều biết về ý nghĩa của ngày lễ Giáng sinh theo đạo Thiên Chúa. Tuy nhiên, Noel còn là ngày lễ của gia đình, là dịp đặc biệt để mọi thế hệ trong gia đình cùng quây quần bên nhau. Trong dịp này, những thành viên sẽ tạo dựng kỉ niệm, biểu lộ và duy trì tình cảm với nhau.

Noel cũng có thể được coi là một buổi lễ của trẻ em. Đêm Giáng sinh là một đêm kỳ diệu mà mọi ước nguyện của những đứa trẻ sẽ trở thành sự thật.

Ngoài ra, ngày lễ Giáng sinh còn mang theo thông điệp của hòa bình, mọi người cùng sẻ chia với những người cô đơn, già yếu, bệnh hoạn hay những ai bị bỏ rơi.

Noel có nghĩa là gì?

Tên gọi Noel được cho là xuất phát từ danh hiệu Emmanuel, tiếng Do Thái cổ có nghĩa là "Thiên Chúa ở cùng chúng ta", được chép trong sách Phúc âm Matthew.

Có ý kiến cho rằng từ Noël, hay dạng cổ hơn là Naël, có gốc từ tiếng Latinh nātālis có nghĩa là ngày sinh, dùng để chỉ ngày Thiên Chúa giáng sinh.

Có người cho rằng, Noël có nguồn gốc từ "nouvelles", tiếng Pháp có nghĩa là tin tức mới. Từ gốc tiếng Anh của nó là "nowel", có nghĩa “thanh âm của niềm vui”. “Noel” đại diện cho tin mừng Chúa Jesus đến thế gian để tha thứ và cứu rỗi nhân loại.

Từ Noel được sử dụng phổ biến vào thời Trung cổ ở châu Âu. Các bài hát mừng Giáng sinh bằng tiếng Pháp và tiếng Anh sử dụng từ này khi đề cập đến sự ra đời của Chúa Kitô. 

Christmas có nghĩa là gì?

Ngày lễ Giáng sinh trong tiếng Anh được gọi là Christmas. Trong đó, "Christ" là tước hiệu của Chúa Jesus, bắt nguồn từ "Χριστός" (đọc là Khristós) trong tiếng Hy Lạp, phiên âm Việt là "Ki-tô" hoặc "Cơ-đốc", có nghĩa là đấng được xức dầu.

Còn "mas" có nghĩa là thánh lễ. Do đó, Christmas có nghĩa gốc là ngày thánh lễ của Đức Kitô.

Khi viết, nhiều người dùng Xmas thay cho Christmas, nghĩa là "Christ" được thay thế bằng chữ X. Nguyên nhân cũng vì từ Christ trong tiếng Anh có nguồn gốc từ "Χριστός" trong tiếng Hy Lạp. Viết Xmas thực ra là viết tắt, nhưng sử dụng phụ âm đầu của từ Christ trong tiếng Hy Lạp.

Các học giả chưa khẳng định cách viết Xmas được áp dụng từ bao giờ. Các tài liệu cho thấy, cụm từ này bắt đầu phổ biến từ thế kỷ đầu Công nguyên, có nhà nghiên cứu cho rằng nó phổ biến từ thế kỷ 13.

Đến thế kỷ 15, ký hiệu Xmas được sử dụng rộng rãi thay cho Christmas. Sau khi máy in ra đời vào năm 1436, nhà thờ Công giáo dùng nó để in tài liệu, sách thần học. Chi phí in rất đắt nên để tiết kiệm, người ta cố gắng viết gọn, và từ Xmas được dùng thay thế cho Christmas trong các bản in. 

Sau khi Xmas xuất hiện trong các văn bản tôn giáo chính thống, cách viết này càng được phổ biến rộng.

Quà tặng noel có thể chuẩn bị như:

Tương truyền rằng, nhà kia có 3 cô gái đến tuổi lập gia đình nhưng không có chàng trai nào nhòm ngó đến vì gia cảnh quá nghèo. Đức giám mục Myra rất thương xót nên đã ném những đồng tiền vàng xuống ống khói nhà của 3 cô gái. Những đồng tiền vàng rơi từ trên nóc nhà xuống đúng các đôi bít tất mà các cô treo hong bên lò sưởi. Khỏi phải nói cũng biết rằng các cô vui mừng đến mức nào. Họ đã có cơ hội để thực hiện nguyện ước của mình.

Thiệp Giáng sinh: Bắt nguồn từ năm 1843 khi ông Henry Cole, một thương gia giàu có nước Anh, đã nhờ Horsley, một họa sĩ ở London, thiết kế một tấm thiệp thật đẹp để tặng bạn bè. Vào Noel năm đó, Horsley trình làng tấm thiệp đầu tiên trên thế giới và sau đó nó đã in ra 1000 bản. Thiệp Giáng sinh nhanh chóng bùng phát và trở thành mốt thịnh hành ở Anh trong suốt 10 năm kể từ khi Chính phủ Anh thông qua đạo luật năm 1846 cho phép bất kì người dân nào gửi thư đến bất kỳ nơi nào với giá rẻ. Không lâu sau, trào lưu này du nhập sang Đức và tới 30 năm sau người Mĩ mới chấp nhận nó.

Bánh Khúc cây Noel: Tổ tiên người phương Tây thường nhóm củi trong ống khói nhà, họ tin rằng lửa càng kêu lách cách thì các thần dữ sẽ tránh xa. Ngày nay, tập tục biến dần vì không mấy nhà còn ống khói. Thay vào đó, theo sáng kiến của một thợ làm bánh ở Pháp, năm 1875, người ta làm chiếc bánh ngọt có hình cây củi để mọi người thưởng thức trong đêm Noel và lưu truyền cho đến nay.

Tiếng chuông Thánh Đường: Trong vài nền văn hóa Á Châu, tiếng chuông được dùng báo hiệu cho quần chúng biết một biến cố hoan hỉ hay một sự kiện buồn não vừa xảy đến. Sau khi Chúa hài đồng giáng sinh, tục lệ này được truyền đến cho những quốc gia Tây phương để rung lên chào mừng Chúa Cứu thế xuống trần. Tại đất nước Tây Ban Nha, các chuông nhà thờ ngân vang vào lúc nửa đêm báo hiệu Chúa ra đời.

Bài hát Giáng sinh: Bài Jingle bell do nhạc sĩ J.Pierpont sáng tác nhưng lại đặt vào chùm bài hát trong danh sách những bản nhạc dân ca nổi tiếng của Mĩ với tên gọi American song bag của nhà thơ Carl Sandburg. Bài này không phải sáng tác cho đêm Noel như người ta lầm tưởng. Lời bài hát đậm tính dân dã mộc mạc, diễn tả tâm hồn của người dân Mĩ hướng đến một mùa tuyết rơi thật tốt lành. Hình ảnh ông Noel với túi quà đồ chơi, ngồi trên xe tuần lộc với tiếng chuông leng keng diễn tả sinh động, quyến rủ làm cho người ta thích nghêu ngao, nó vô tình trở thành bài hát Giáng sinh. Bài Silent Night, holy night có xuất xứ từ Đức với tựa đề “Stille Nacht, Heilige Nacht” do linh mục Joseph Mohr sáng tác khi cuộc chiến Đức – Áo – Phổ kết thúc. Sau này được phổ biến sang Áo, Mĩ… nay đã được dịch ra gần 100 thứ tiếng.

Lễ Giáng sinh ở Việt Nam là một dịp sinh hoạt văn hóa cộng đồng nhộn nhịp, những cặp đôi yêu nhau âu yếm tặng quà cho nhau, trẻ em háo hức chờ sự xuất hiện của Santa, gia đình bè bạn rủ nhau hội hè, yến tiệc, hát karaoke…

T.Anh (T/h)