Bão cytokine (Cytokine storm)
Bộ Y tế đã giải thích cơ chế bệnh sinh là Bão cytokine. Vậy Bão cytokine là gì, mức độ nguy hiểm thế nào?
 |
TS.BS Phan Hướng Dương - Phó Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương (mặc áo Blu trắng) |
Thời gian gần đây chúng ta luôn theo dõi sức khỏe của bệnh nhân mắc Covid-19 nặng nhất đó là phi công người Anh, BN 91 béo phì mà Bộ Y tế tập trung phương tiện, thuốc và trí tuệ của các chuyên gia hàng đầu cứu chữa. Bộ Y tế đã giải thích cơ chế bệnh sinh là Bão cytokine. Vậy Bão cytokine là gì, mức độ nguy hiểm thế nào?
Chúng ta có thể hiểu đơn giản cytokine là những hóa chất trung gian như interleukin 1, Il-6, TNF anpha...do các tế bào từ các tổ chức khác nhau tiết ra, trong đó có hệ thống miễn dịch cơ thể nhằm tiêu diệt mầm bệnh khi xâm nhập cơ thể (vd: coronavirus). Tuy nhiên đôi khi phản ứng này quá mạnh, vượt tầm kiểm soát hay lượng cytokine tiết ra quá lớn (cytokine storm) sẽ gây tổn thương cho các cơ quan của cơ thể. Nặng có thể tử vong.
Bão cytokine bắt đầu được biết đến nhiều sau năm 2005 khi dịch H5N1 bùng nổ. Đây là nguyên nhân được cho là gây ra tử vong cho nhiều BN ko chỉ trong dịch cúm gia cầm mà cả trong các dịch liên quan đến coronavirus sau này là SARS và MERS.
Ngày 15/4/2020, 2 nghiên cứu về Covid-19 tại New york cho thấy: béo phì là yếu tố quan trọng làm những người trẻ tuổi mắc bệnh nặng hơn. Lưu ý những BN trong nghiên cứu ko mắc bệnh ĐTĐ, bệnh tim (giống BN 91).
Những người béo phì có nguy cơ nhập viện chăm sóc cấp tính cao gấp 2 lần, đặc biệt đòi hỏi điều trị tại đơn vị chăm sóc tích cực cao gấp 3 lần so với người cân nặng bình thường. Cơ chế bệnh sinh làm nặng lên là tăng giải phóng các cytokine. Bên cạnh đó, người béo phì còn bị Hội chứng ngừng thở tắc nghẽn... làm nặng thêm tin lượng bệnh.
Các tác giả cảnh báo những người trẻ béo phì (tỷ lệ cao tại Mỹ) có nguy cơ cao nếu mắc virus Covid-19 nên thực hiện thường xuyên các hướng dẫn vệ sinh phòng bệnh. (Chi tiết AC xem DrDuong.vn).
Đây cũng là điều cảnh báo các bạn trẻ, đặc biệt béo phì cần nghiêm túc thực hiện Hướng dẫn phòng bệnh của Bộ Y tế. Chúc BN 91 mau bình phục sức khỏe. Đây cũng sẽ là một thành công lớn của Ngành Y Việt Nam./.
