TP.HCM: Đẩy mạnh lan toả mô hình “Trường học xanh" đến với học sinh
Nhiều trường học trên địa bàn TP.HCM đã và đang tích cực xây dựng mô hình “Trường học xanh”. Mô hình này không chỉ góp phần làm thay đổi cảnh quan trường lớp mà qua chính những hoạt động triển khai còn giáo dục học sinh ý thức về bảo vệ môi trường.
Ngành GD-ĐT TP.HCM nỗ lực đẩy mạnh giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh thành phố, góp phần thực hiện tốt Chỉ thị 19 của Thành ủy về “Người dân thành phố không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước”.
Nhiều trường tại TP.HCM đã tận dụng không gian nhỏ, tạo nên những mảng xanh, thiết kế các giờ học trải nghiệm về thiên nhiên ngay tại sân trường. Việc này đã giúp học sinh có ý thức bảo vệ môi trường và có những giờ học đầy thú vị.
Học sinh rất thích thú khi được học tập vui chơi dưới không gian xanh mát của bóng cây trong sân trường. Đặc biệt là những chiếc vòi nước để rửa tay ngay trong bồn cây giữa sân trường. Ngoài ra, học sinh còn được trải nghiệm tại khu vườn của trường với những giờ học thân thiện, trực quan sinh động.
“Vườn cây thuốc nam” là mô hình được Trường TH Nguyễn Văn Nở (Q.Thủ Đức) mạnh dạn xây dựng trong năm học vừa qua. Theo đó, tận dụng khoảng vườn trường, nhà trường trồng những loại cây thuốc gần gũi như lô hội, bạc hà, húng quế và giao cho học sinh từng lớp nhiệm vụ trông coi, chăm sóc. Bên cạnh vườn thuốc nam, vườn rau xanh cũng được nhà trường hình thành với những loại rau xanh dễ trồng, học sinh tham gia làm đất, gieo mầm, nhổ cỏ, tưới rau. Cạnh đó, không gian từng lớp học cũng được phủ xanh bằng những cây kiểng nhỏ. Vào những giờ ra chơi, học sinh các lớp cùng nhặt lá vàng úa, tưới nước cho cây...
Tại Trường TH Hồ Văn Huê (Q.Phú Nhuận), ngoài mô hình “Vườn cây thuốc nam”, “Vườn rau xanh”, nhà trường còn đầu tư mở rộng thêm nhiều mảng xanh trong khuôn viên, thư viện ngoài trời, các lớp học và nhà vệ sinh với đa dạng về số lượng và chủng loại cây xanh. Từ cây bóng mát như bàng, mai anh đào, bằng lăng cho đến cây ăn quả như khế, mít, chuối, xoài. Các loại cây dây leo cũng được nhà trường tận dụng trồng, leo giàn xung quanh trường như nho, bầu, bí, mướp… Góp phần tô điểm thêm cho khuôn viên trường còn là gần 800 cây hoa các loại không ngừng khoe sắc, tỏa hương. Theo thầy Trương Quốc Hưng (Hiệu trưởng nhà trường), năm học vừa qua nhà trường cũng đã thay thế hoàn toàn bóng đèn thường bằng các bóng đèn led để tiết kiệm điện, thay thế các van nước cũ bằng những van nước tự động để giảm lượng nước thải. Nhà trường cũng luôn khuyến khích thầy cô đẩy mạnh việc sử dụng các vật liệu tái chế trong việc trang trí lớp, làm đồ dùng dạy học vừa tiết kiệm chi phí, kích thích sự sáng tạo vừa nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh. Trong từng tiết dạy, những hoạt động ngoại khóa, nội dung về bảo vệ môi trường cũng được thầy cô lồng ghép một cách đa dạng, sinh động và thực tế.
Nhằm cung cấp năng lượng sạch, tiết kiệm điện năng cho nhà trường đồng thời tạo mô hình ứng dụng thực tiễn về năng lượng mặt trời, Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng TP.HCM đã khảo sát và tiến hành lắp 01 hệ thống điện mặt trời. Cấu hình hệ thống điện mặt trời hòa lưới, công suất dự kiến 2kWp. Với công suất này có thể đáp ứng cho các thiết bị như quạt, máy điều hòa, bóng đèn, tủ lạnh, tivi…sử dụng trong ngày.
Trường tiểu học Lương Thế Vinh hiện có khu vực nấu ăn cho các bé học bán trú vì vậy việc lắp đặt máy nước nóng năng lượng mặt trời sẽ là nguồn cung cấp nước cho việc nấu nướng đồng thời là mô hình trực quan cho các em tham quan và sử dụng. Loại máy Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng TP.HCM sử dụng là loại collector - dạng tấm hấp thụ ống cánh đồng (CFP), dung tích 200L. Nhằm cung cấp một phần nguồn nước uống sạch cho nhà trường, Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng TP.HCM cũng đã thực hiện mô hình ứng dụng máy tái sử dụng nước mưa làm nước uống. Theo đó đã lắp đặt 01 máy lọc công nghệ dao động sóng, không dùng màng lọc và lõi lọc để tái sử dụng nước mưa. Loại máy có công suất lọc 350L/ngày từ nước mưa thành nước uống đạt chuẩn.
Còn tại Trường THCS Nguyễn Du (Q.1), mặc dù quỹ đất hạn chế nhưng nhiều năm nay nhà trường cũng đã nỗ lực mang mô hình “Trường học xanh” đến với học sinh. Cây xanh được “khỏa lấp” những khoảng trống trong khuôn viên trường, lớp học. Song song đó, nhà trường đẩy mạnh công tác phân loại rác thải, xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh qua các buổi sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt ngoại khóa và lồng ghép trong những tiết học sáng tạo.
Có thể nói thông qua các mô hình về hiệu quả năng lượng sẽ giúp các em học sinh biết được nguồn năng lượng hiện đang sử dụng chủ yếu là năng lượng hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt). Đây là nguồn năng lượng có trữ lượng rất hạn chế và đang ngày càng cạn kiệt theo thời gian. Sử dụng nguồn năng lượng hóa thạch cũng góp phần gây ô nhiễm môi trường và gia tăng hiện tượng hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu.
Chương trình giáo dục phổ thông mới có đến hơn 100 giờ học hướng nghiệp và trải nghiệm. Ở một số trường có thể tổ chức không gian xanh qua đó giúp cho học sinh tăng giờ học trải nghiệm và giáo viên cũng dễ dàng hơn trong việc hướng dẫn cho học sinh trực quan sinh động để tiếp cận các kiến thức.